بازگشت آثار محبوب و اجراهای تازه چهره‌های هنری، عرصه تئاتر را گرما بخشیده است

فصلی نو بر صحنه نمایش

نشانه‌ها روشن‌اند؛ سالن‌های تئاتر دوباره جان می گیرند؛ چراکه تقویم اجراها با عنوان‌هایی پر از نام‌های آشنا پُر شده است. این‌بار «سرمایه انسانی» بیش از هر عامل دیگری تعیین‌کننده است؛ کارگردانان صاحب‌سبک و بازیگران پرمخاطب که می‌توانند تماشاگر مردد را به خریدار بلیت تبدیل کنند. در چنین فضایی، ترکیب تیم‌های حرفه‌ای با سابقه‌های موفق، بازخوردهای پرحرارت شبکه‌های اجتماعی و تبلیغات هوشمندانه، همه نوید استقبال می‌دهند؛ استقبالی که می‌تواند به رونق گیشه و تداوم تولید کمک کند. در این گزارش، نمایش‌هایی را که تازه روی صحنه آمده‌اند یا به‌زودی اجرا می‌شوند، با تمرکز بر کارگردان، گروه بازیگران و دلایل امید به دیده‌شدن و فروش‌شان، مرور می‌کنیم تا تصویر روشنی از انتخاب‌های جذاب پیشِ رو داشته باشیم.

حامد قریب
گروه فرهنگی

«اولیور توئیست»
بازتولید موزیکال کلاسیک
در قالبی تازه
نمایش موزیکال «الیور توئیست»، اقتباس پرشور و موزیکال حسین پارسایی از رمان جاودانه چارلز دیکنز است که اولین بار، زمستان ۱۳۹۶ در تالار وحدت اجرا و با بیش از ۱۲۰ اجرا با استقبال فراوان مخاطبان روبه‌رو شد.
 اکنون قرار است، این اثر شناخته‌شده با بازتولید کامل و طراحی نوین بخش‌های گوناگون، در پاییز ۱۴۰۴ به صحنه بازگردد. بر مبنای اخبار رسیده، با استفاده از فناوری‌های جدید، چهره‌های شناخته‌شده و استعدادهای جوان، به نظر می‌رسد که آغازی تازه برای اثر رقم زده شود.
تاکنون هوتن شکیبا (در نقش فاگین)، بهنوش طباطبایی (در نقش نانسی)، بانیپال شومون (در نقش بیل ساکس) و کاظم سیاحی (در سه نقش ساوربری، قاضی و پارکر)، امیرکاوه آهنین‌جان (در نقش بامبل)، رایان سرلک بازیگر نوجوان(در نقش «داجر ناقلا») به‌عنوان بازیگران موزیکال «الیور توئیست» معرفی شدند.
باتوجه به استقبال مخاطبان از دور اجراهای گذشته این نمایش و همچنین حضور بازیگران و عوامل مطرح و حرفه‌ای در اجرای پیش رو در فصل پاییز، پیش‌بینی می‌شود که این نمایش با استقبال بسیار خوبی از سوی مخاطبان مواجه شود.
 
«رامسس دوم»؛ بازگشت یک دهه‌ای رضا گوران به صحنه
 پس از فاصله‌ای 10 ساله، رضا گوران با نمایش «رامسس دوم» از نیمه شهریور ماه ۱۴۰۴ در سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر به صحنه باز می‌گردد.
 این اثر کمدی‌سیاه و پرتعلیق نوشته سباستین تیری بوده که گفته می‌شود، تلاش دارد تا با ایجاد فضایی پرتعلیق و طنزآلود، مرز میان واقعیت و توهم را به چالش بکشد.
 داستان این نمایش، پیرامون زوجی روایت می‌شود، که در انتظار بازگشت دامادشان هستند، اما ورود او از سفر، همه‌چیز را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
آرش گوران، رهبر ارکستر فیلارمونیک تهران، در جایگاه آهنگساز این اثر حضور دارد و بازیگرانی چون سحر دولتشاهی، سعید چنگیزیان، حدیث میرامینی در آن به ایفای نقش می‌پردازند.
بازگشت رضا گوران پس از 10 سال و حضور بازیگران و عوامل حرفه‌ای در این اثر، نویدبخش کیمیایی از تجربه و هماهنگی تیمی‌است که می‌تواند استقبال مخاطبان را نیز به همراه داشته باشد.
  
«شب قصه و ترانه ألف لیلة و لیلة»؛ هنگامه‌ای هیجان‌انگیز از هزار و یک شب
احسان عبدی‌پور در تجربه‌ای تازه، نمایشی با عنوان «شب قصه و ترانه ألف لیلة و لیلة» را آماده اجرا کرده که قرار است از ۳ تا ۱۵ شهریور ۱۴۰۴، در سالن یک پردیس تئاتر شهرزاد روی صحنه برود. عبدی‌پور با معرفی این اثر به عنوان تجربه‌ای متفاوت، مخاطبان را به «هنگامه‌ای از ترانه، آواز، قصه و موسیقی» دعوت کرده است. او «شب قصه و ترانه ألف لیلة و لیلة» را نه صرفاً یک اثر نمایشی، بلکه یک گعده زنده و موسیقایی می‌داند و درباره آن این طور توضیح داده است: این اثر «بازی نمایشی نیست، بلکه خیلی ساده و واقعی است».
 روایت‌ها که پیش‌تر در قالب پادکست یا نوشته منتشر شده‌اند با حضور راوی و گروه اجرا به شکلی بداهه و تأثیرگذار اجرا می‌شوند: جایی که کلمات کافی نیستند، موسیقی وارد می‌شود، و اجرا تبدیل به مشارکتی جمعی می‌شود که از قصه‌گویی تا سازهایی زنده، همراه با یزله‌خوانی و نوحه، همه‌چیز را در بر می‌گیرد.»
این نوع اجرا، ترکیبی منحصربه‌فرد از روایت‌گرایی، موسیقی و اجرای زنده است که می‌تواند مخاطبان را از عبور ساده از سالن، به تجربه‌ای عمیق و احساسی دعوت کند. 
با این همه باید دید که این تجربه تازه با چه واکنشی از سوی مخاطبان مواجه می‌شود.

«بی‌خوابی مردمان نجیب»؛ تجربه‌ای نو برای حیدو هدایتی
حیدو هدایتی، از شناخته‌شده‌ترین موزیسین‌ها و خوانندگان معاصر، برای اولین‌بار در قامت بازیگر اصلی در نمایش «بی‌خوابی مردمان نجیب» به نویسندگی و کارگردانی سام موسایی حضور پیدا کرده است. نقشی که در کنار صدای موسیقایی‌اش، تأثیر بصری و شنیداری اجرا را دوچندان کرده. او در کنار ایفای نقش، مسئولیت‌هایی مانند آهنگسازی، طراحی صدا، خوانندگی و حتی طراحی پوستر را نیز برعهده دارد که نشانه‌ای از حضور فعال و همه‌جانبه او در این پروژه است.
این نمایش، درباره «اسکله‌ای است که آدم‌ها برای ترک خاک‌شان از آن استفاده می‌کنند. 
یک طوفان اسکله را به تعطیلی می‌کشاند و راز بزرگ اسکله از میان ریتم و ملودی بادها برملا می‌شود.»
در واقع در پس‌زمینه این اجرا، داستانی استعاری روایت می‌شود: اسکله‌ای که نماد پلی برای ترک دیار است، با وقوع طوفان متوقف می‌گردد و رازهای ناگفته‌اش در ملودی بادها بازگو می‌شوند. چنین ساختاری، همراه با حضور مؤلفانه حیدو، تجربه‌ای سینمایی و موسیقایی در دل تئاتر را رقم زده است.
نمایش «بی‌خوابی مردمان نجیب» از ۲۴ مرداد ۱۴۰۴، اجرای خود را در سالن یک پردیس تئاتر شهرزاد آغاز کرده و با استقبال خوبی از سوی مخاطبان مواجه شده است.
 
 حضور پررنگ گلاب آدینه؛ از همکاری با علی قمصری تا بازگشت روی صحنه تئاتر
پس از هفت سال فاصله، گلاب آدینه به عنوان بازیگر نمایش «هم این / هم آن» به صحنه تئاتر برگشته است؛ این اجرا از ۸ مرداد ۱۴۰۴ در تماشاخانه ملک آغاز شده و کماکان با استقبال بسیار خوبی از سوی مخاطبان مواجه است.
ویژگی خاص این اجرا، حضور مشترک گلاب آدینه به همراه دخترش، نورا‌هاشمی‌روی صحنه است.
 این ترکیب، بازگشت هنرمندی
 با تجربه را در کنار نسل جدید خلق کرده و فرصتی برای کشف تعامل میان دو نسل در تئاتر ایران است.گلاب آدینه همچنین در ادامه فعالیت‌های خود، با علی قمصری در نمایش-موسیقی «داستان شهریار» به همکاری پرداخته است.
 در این اثر که قرار است از سوم شهریور، در تالار وحدت روی صحنه برود، گلاب آدینه مسئولیت کارگردانی و علی قمصری مسئولیت آهنگسازی را برعهده داشته است.
بر مبنای گفته گروه سازنده، «داستان شهریار» با شعر و نویسندگی احسان افشاری، قرار است، در قالبی نزدیک به اپرای ایرانی، تطبیقی از موسیقی زنده، نمایش و حرکت را ایجاد کند. داستان این اثر نیز درباره یک موسیقیدان عاشق‌پیشه است که با دعوت به تدریس در مکتب‌خانه، سفری برای یافتن رهایی درونی آغاز می‌کند.
پیش‌بینی می‌شود که تلفیق عنصر موزیکال با اجرایی صحنه‌ای و فضای اپرایی، همراه با حضور جمعی از خوانندگان و نوازندگان برجسته، این اجرا را به تجربه‌ای متفاوت برای علاقه‌مندان به موسیقی و تئاتر تبدیل کند. از همین رو، به نظر می‌رسد که این اجرا با استقبال خوبی از سوی مخاطبان مواجه شود.
 
«خُرده انسان»؛ زنگ پایان سکوت کیانی در ایرانشهر
حسین کیانی پس از چند سال، با کارگردانی نمایش «خرده‌انسان» در سالن استاد ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه رفته است. این نمایش سومین همکاری او با تماشاخانه ایرانشهر پس از اجرای آثاری چون «در شوره‌زار» و «کافه‌کات» است.
کیانی در نمایش «خُرده انسان»، به بررسی رئالیستی وضعیت یک قرارگاه نزدیک پسماند شهری پرداخته؛ جایی که استوار رستم‌آبادی و سربازانش با مأموریتی پیچیده و خطرناک مواجه‌اند. 
مضمون این نمایش، در قالبی از رئالیسم اجتماعی شکل گرفته و به بازتاب وضعیت‌های ملموس در زندگی شهری می‌پردازد.
امیررضا دلاوری، سید صدرا سبحانیان، احسان صاحب‌الزمانی، مهدی حسینی و شادی ضیایی از جمله بازیگرانی هستند که در این نمایش به ایفای نقش پرداخته‌اند.بازگشت حسین کیانی به ایرانشهر، استفاده از گروه بازیگرانی پویا و پرداختن به موضوعی اجتماعی، همه دست‌به‌دست هم داده‌اند تا این نمایش مورد توجه مخاطبان تئاتر باشد. البته باید دید که «خُرده انسان» تا چه اندازه می‌تواند در جذب مخاطبان نیز موفق عمل کند.

 

بــــرش

انعکاسی پویا  از جامعه

 تئاتر ایران در فصل پیش روی خود با اجراهای تازه و بازگشت آثار محبوب، فرصت استثنایی برای علاقه‌مندان به هنر نمایش فراهم کرده است. از موزیکال «الیور توئیست» تا نمایش «رامسس دوم» و اثر تازه احسان عبدی‌پور، هر کدام نشان‌دهنده تنوع سبک‌ها و نگاه‌های متفاوت به زندگی و تاریخ است.
در کنار این موارد، حضور چهره‌های شناخته‌شده مانند حیدو هدایتی، گلاب آدینه و تجربه بازیگری نسل نو، به آثار تازگی و جذابیت بیشتری بخشیده است. همکاری تازه گلاب آدینه با علی قمصری نیز، نوید تجربه‌ای موسیقایی-تئاتری خاص را می‌دهد که مخاطبان منتظر آن هستند. از سوی دیگر، حسین کیانی با پرداختن به مسائل اجتماعی روزمره و ارائه موقعیت‌های ملموس زندگی شهری در نمایش «خُرده انسان»، نشان می‌دهد که تئاتر همچنان می‌تواند انعکاسی قوی و زنده از جامعه باشد.
همه این موارد نشانه‌هایی از پویایی هنر نمایش بوده که می‌تواند با استقبال مخاطبان نیز همراه شود. حال باید ببینیم که چه سرنوشتی در انتظار این آثار و همچنین هنر نمایش است.

صفحات
آرشیو تاریخی
شماره هشت هزار و هشتصد و هجده
 - شماره هشت هزار و هشتصد و هجده - ۳۰ مرداد ۱۴۰۴