اجرای طرح «همنوا» در ۶ شهرستان سیستان و بلوچستان
مهارت با دانشآموزان جوانترین استان کشور همراه میشود
ترک تحصیل از مهمترین چالشهای آموزشی در سیستان و بلوچستا ن است. تقریباً نیمی از دانشآموزان جوانترین استان کشور موفق به دریافت مدرک متوسطه دوم نمیشوند و پس از آشنایی نسبی با خواندن و نوشتن و جمع و تفریق اعداد مدرسه را رها میکنند. برای بسیاری از پسران بازار کار غیررسمی جذابتر از گرفتن مدارکی است که شانس اشتغال با آن مدارک در استانی که بنگاههای اقتصادی، تجاری و صنعتی رشد چندانی نداشتهاند کم است. نکته دیگر درآمد پایین، فقر نسبی و شرایط دشوار تحصیلی است که انگیزههای ترک تحصیل را افزایش میدهد. اما اگر مهارتآموزی متناسب با اقلیم و نیازهای بومی استان در مدارس افزایش یابد چطور؟ آیا با آموزشهای فنی و حرفهای متناسب با نیازهای بومی استان میتوان آمار ترک تحصیل را کاهش داد؟ مسئولان استانی براساس یافتههای پژوهشی میدانی و تجربیات خود میگویند بله، آمار ترک تحصیل در سیستان و بلوچستان با افزایش مهارتآموزی فنی و حرفهای کاهش مییابد. بر همین اساس به گفته مدیرکل آموزش فنی و حرفهای سیستان و بلوچستان طرح «همنوا» با هدف بهرهمندی دانشآموزان از امکانات و تجهیزات کارگاهی فنی و حرفهای، ارتقای مهارتآموزی و آمادگی آنان برای ورود به بازار کار پس از دانشآموختگی در ۶ شهرستان استان اجرا میشود.
جلیل شهریاری افزود: «این طرح در شهرستانهای ایرانشهر، کنارک، راسک، خاش، هیرمند و نیکشهر اجرا خواهد شد و با توجه به ظرفیتهای موجود، امکان توسعه آن به دیگر نقاط استان وجود دارد.»
وی اظهار کرد: «امکانات و ظرفیتهای کارگاهی و آموزشی ادارهکل آموزش فنی و حرفهای با هنرستانهای کار و دانشآموزش و پرورش استان در قالب این طرح به اشتراک گذاشته میشود تا دانشآموزان بتوانند از سنین پایینتر، آموزشهای مهارتی تخصصی را فرا بگیرند.»
مدیرکل آموزش فنی و حرفهای سیستان و بلوچستان تصریح کرد: «کاهش فاصله بین آموزش و اشتغال یکی از اهداف مهم این طرح است؛ بهگونهای که پس از اتمام تحصیلات در مقطع متوسطه دوم، دانشآموزان آماده ورود به بازار کار باشند.»
شهریاری ادامه داد: «در این طرح، موضوع استعدادسنجی و هدایت تحصیلی دانشآموزان نیز مورد توجه قرار گرفته است تا با شناخت توانمندیها، انتخاب رشتهای متناسب با مهارت و علاقه نوجوانان انجام شود.»
ظرفیتهای متنوع مهارتآموزی
سیستان و بلوچستان با بیش از سه میلیون نفر جمعیت و ترکیبی متنوع از اقوام، فرهنگها و استعدادها، جوانترین استان کشور لقب گرفته است؛ استانی که ظرفیتهای بکر و گستردهای در زمینههای کشاورزی، صنایعدستی، گردشگری و خدمات دارد، اما سهم آن از اشتغال پایدار، کمتر از انتظار است که بخشی از این شکاف به نظام آموزشی و غلبه نگاه مدرکمحور در سالهای گذشته بازمیگردد؛ نظامی که جوانان را به دانشگاه سوق داده، اما آنها را از مهارتهای لازم برای ورود به بازار کار باز داشته است.
طرح ملی «همنوا» با هدف اشتراکگذاری ظرفیتهای ۲ نهاد آموزش فنیوحرفهای و آموزش و پرورش بهصورت آزمایشی در استانهایی از جمله سیستان و بلوچستان آغاز شده؛ این طرح نهتنها به آموزشهای کاربردی بها میدهد، بلکه شکاف میان تحصیل و اشتغال را هدف قرار داده است.
در اجرای این طرح، دانشآموزان هنرستانی از تجهیزات پیشرفته مراکز فنیوحرفهای بهرهمند میشوند در حالیکه آموزشهای نظری نیز با استفاده از ظرفیت هنرستانها تکمیل خواهد شد بهاینترتیب، نوجوانان بهجای مواجهه ناگهانی با بحران بیکاری، از دوران تحصیل برای بازار کار آماده میشوند.
با این حال باید در نظر داشت که باتوجه به جمعیت بالای دانشآموزی در سیستان و بلوچستان آموزشهای فنی و حرفهای گسترش چشمگیری نیافته است.
در سه ماه اول امسال ۵۴۶ دانشآموز تحت آموزشهای فنی و حرفهای قرار گرفتهاند که این رقم در مقایسه با جمعیت ۹۰۰ هزار نفری دانشآموزان سیستان و بلوچستان، فاصله زیادی تا وضعیت مطلوب دارد و امید میرود تا با اجرای این طرح جمعیت بیشتری از جامعه هدف زیر پوشش آموزشهای فنی قرار گیرند.
پیشبینی میشود اجرای موفق طرح «همنوا» با توجه به ویژگیهای خاص سیستان و بلوچستان، نهتنها الگویی برای سایر استانها شود، بلکه گام بلندی در جهت عدالت آموزشی و توسعه پایدار باشد.
