طرح‌های فوری برای جبران خسارات صنعت گردشگری در دولت بررسی شد

برنامه‌ریزی چهارجانبه برای تقویت گردشگری

زهرا کشوری
دبیر گروه زیست‌بوم


در نشست مشترک وزارت میراث فرهنگی با وزرای کشور، ارتباطات و تعاون، کار و رفاه اجتماعی، راه‌حل‌های عملی برای جبران خسارت گردشگری به دنبال تجاوز رژیم صهیونیستی، در دولت بررسی شد. وزیر کشور با تأکید بر لزوم اجرای تفاهم‌نامه‌های عملیاتی، از تشکیل کارگروه پایش سه‌ماهه خبر داد و گردشگری را «موتور محرک اقتصاد» خواند. از سوی دیگر، وزیر ارتباطات با اشاره به پتانسیل هوش مصنوعی در معرفی جاذبه‌ها، بر رفع محدودیت‌های دسترسی بین‌المللی تأکید کرد. وزیر کار نیز با اشاره به ظرفیت‌های منحصر به فرد این صنعت در اشتغالزایی، از برنامه‌های حمایتی از جمله تسهیلات ویژه و بیمه کارکنان خبر داد. این در حالی است که مسئولان میراث فرهنگی خواستار تجهیز زیرساخت‌های دیجیتال و ساماندهی اتباع غیرمجاز در شهرهای توریستی شدند.

اجرای تفاهمنامه
اسکندر مؤمنی،  وزیر کشور با تأکید بر لزوم اجرای دقیق تفاهمنامه‌ها، از آمادگی وزارت کشور برای حمایت از طرح‌های کارشناسی‌شده گردشگری خبر داد و گفت: «گردشگری نه‌تنها یک موضوع فرهنگی، بلکه حوزه‌ای اقتصادی و راهبردی است.» 
وی خواستار تدوین دستورالعمل‌های اجرایی و قابل ارزیابی برای همکاری دو وزارتخانه شد. وزیر کشور در جلسه مشترک پیشنهاد تشکیل کارگروه پایش سه‌ماهه را مطرح کرد تا با ارزیابی عملکرد تفاهمنامه‌ها، راهکارهای اصلاحی ارائه شود. وی تأکید کرد: «به جای اسناد نمایشی، به تفاهمنامه‌های اجرایی با خروجی مشخص و سنجش‌پذیر نیاز داریم.» مؤمنی، گردشگری را محور توسعه اقتصادی خواند و گفت: «جذب ۱۵ میلیون گردشگر خارجی هدفی واقع‌بینانه است، ولی ظرفیت کشور فراتر از این رقم است و به تلاش ملی بستگی دارد.» وزیر کشور با اشاره به تجربه موفق کشورهایی مانند بلغارستان در پرداخت یارانه به گردشگران گفت: «کاهش هزینه سفر از طریق سیاست‌های حمایتی، بازگشت سرمایه بیشتری از طریق هزینه‌های گردشگران به همراه دارد.  ما نیز باید این مسیر را دنبال کنیم.» وزیر کشور بر ضرورت زیرساخت‌های گردشگری تأکید کرد: «دسترسی امن، آسان و مقرون‌به‌صرفه به مقاصد، پایه توسعه گردشگری است. باید حمل‌ونقل، اقامتگاه‌ها و خدمات را ارتقا دهیم.» 
وی سفر ارزان و ایمن را حق خانواده‌های ایرانی دانست و خواستار معرفی مقاصد کمترشناخته‌شده شد. 
مؤمنی با اشاره به موفقیت‌های گردشگری سلامت گفت: «ایران به قطب درمانی منطقه تبدیل شده، حتی مقامات عربی برای درمان به کشور ما مراجعه می‌کنند.» وی افزود: «با وجود چالش‌ها، استقبال مردم از سفر بیش از رشد جمعیت است که نشان‌دهنده ظرفیت بالای این صنعت است.‌»
 ارتقای خدمات ارتباطی 
برای زائران در اربعین
ستارهاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات،  بر لزوم ارتباطات بین‌المللی برای توسعه شبکه ملی اطلاعات تأکید کرد و گفت: «برای معرفی جاذبه‌های ایران به جهان، تعامل سازنده با دنیا ضروری است.» او با اشاره به برنامه‌های ارتقای خدمات ارتباطی در مراسم اربعین حسینی افزود: «همکاران ما در عراق حضور یافته و توافقاتی با اپراتورهای میزبان انجام داده‌اند که علاوه بر ارتقای کیفیت خدمات برای زائران، ظرفیت مناسبی برای معرفی سکوهای داخلی در سطح بین‌المللی فراهم کرده است.» وزیر ارتباطات با انتقاد از محدودیت‌های فضای فناوری گفت: «محدودسازی فناوری در تضاد با منافع ملی است. باید از فرصت‌ها برای ارتقای جایگاه جهانی و بین‌المللی‌سازی پلتفرم‌های داخلی استفاده کنیم.» وزیر ارتباطات فناوری را موتور محرک گردشگری خواند و تأکید کرد: «زیرساخت‌های دیجیتال و بهره‌گیری از نوآوری، الزامات غیرقابل‌انکار توسعه صنعت گردشگری هستند.» وزیر ارتباطات بر نقش کلیدی فناوری در توسعه روستایی تأکید کرد و گفت: «راه‌اندازی فروشگاه‌های آنلاین صنایع دستی و حذف واسطه‌ها به رونق اقتصاد روستاها و توسعه بوم‌گردی کمک می‌کند.» وزیر ارتباطات با بیان آمادگی کامل وزارت متبوعش گفت: «با نگاهی ملی و همگرا، بسترهای لازم برای توسعه گردشگری دیجیتال را مهیا خواهیم کرد.» وزیر ارتباطات بر استفاده هدفمند از فناوری تأکید کرد: «فناوری باید محتوا تولید کند، نه اینکه خود به چالش تبدیل شود. پلتفرم‌های داخلی و هوش مصنوعی می‌توانند گنجینه‌های فرهنگی و گردشگری ایران را به جهان معرفی کنند.» هاشمی با اشاره به تهدیدات سایبری اخیر گفت: «با تلاش تخصصی همکاران، امنیت سامانه‌ها در برابر حملات حفظ شد، اما نیازمند تقویت همکاری‌های بین‌دستگاهی هستیم.»  
او از تخصیص 1درصد اعتبارات دستگاه‌ها به امنیت سایبری خبر داد و گفت: «سازمان فناوری اطلاعات پیگیر اجرای این قانون است، اما کمبود نیروی متخصص چالشی است که باید در هیأت دولت حل شود.» وزیر ارتباطات از طراحی خوشه دیجیتال گردشگری خبر داد و تأکید کرد: «محدودیت دسترسی (ایران اکسس) در گردشگری مطرح نیست، بلکه تمرکز ما بر توسعه امن زیرساخت‌های فناوری برای معرفی ظرفیت‌های کشور است.» وی همچنین از پرتاب موفق ماهواره ناهید ۲ به عنوان دستاوردی بزرگ در باند کی‌یو یاد کرد که گامی مهم در نمایش توانمندی‌های فناوری ایران به جهان محسوب می‌شود.
 
تأکید بر 
برداشتن محدودیت‌های اینترنتی
محمد باقر دشتگرد، مدیر کل دفتر فناوری اطلاعات، با اشاره به نقش حیاتی ایران به‌عنوان مرکز عبور زائران اربعین و اهمیت توسعه زیرساخت‌های فناوری، مشکلات موجود در پایگاه‌های داده و زیرساخت‌های اطلاعاتی وزارتخانه را یادآور شد و خواستار تبدیل این پایگاه‌ها به سامانه‌های پایه دولت شد که مطابق قانون سال ۱۳۸۲ تاکنون تحقق نیافته است. مدیر کل دفتر فناوری اطلاعات، ارتباطات و امنیت فضای مجازی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی،  به سامانه‌های فعال همچون ثبت اموال تاریخی، بلیت‌فروشی الکترونیکی، اطلاعات مکانی، صدور مجوزهای گردشگری و سلامت گردشگری اشاره کرد که نیازمند ارتقای زیرساخت‌ها هستند. دشتگرد همچنین به مشکلات قطعی شبکه در صدور مجوزهای خودکار و ناپایداری شبکه ارتباطی با سرعت و امنیت ناکافی تأکید کرد و خواستار استفاده از زیرساخت‌های پایدار MPLS و همکاری وزارت ارتباطات شد. به دلیل نبود مرکز عملیات سایبری مستقل، وزارتخانه فعلاً از ظرفیت مرکز ماهر بهره می‌برد و ادامه این همکاری ضروری است. همچنین با توجه به محدودیت‌های فعلی، خدمات وزارتخانه فقط داخل کشور ارائه می‌شود و با وجود مجوز قضایی سال ۹۶، درخواست دارند دسترسی جهانی اینترنت برای جذب گردشگر و فرصت‌های سرمایه‌گذاری فراهم شود.»
 
خروج اتباع 
از شهرهای مقصد گردشگری
انوشیــــــــــروان محسنی بندپی، معاون گردشگری، با قدردانی از اقدامات انجام‌شده، خواستار آن شد که وزارت کشور، خروج اتباع غیرمجاز از شهرهای مقصد گردشگری را در اولویت قرار دهد و ارتقای ناوگان حمل‌ونقل شهری در مسیرهای گردشگری را جدی بگیرد. وی همچنین از مدیریت موفق تعطیلات و سفرهای داخلی قدردانی کرد و گفت: «در جنگ ۱۲ روزه با حجم گسترده مسافرت‌ها به مازندران، گیلان و گلستان، هیچ مشکل امنیتی، بی‌نظمی، سرقت، کمبود سوخت یا ارزاق نداشتیم.» معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی افزود: «یکی از عوامل مهم توسعه گردشگری، جذابیت زیرساخت‌ها و تأمین امنیت است که وزارت کشور و استانداران در این زمینه تلاش زیادی کرده‌اند.» او گردشگری را نماد صلح، اقتصاد درون‌زا، دیپلماسی عمومی و تقویت فرهنگ ملی دانست.
محسنی‌ بندپی به تلاش دولت برای اولویت‌بخشی به گردشگری در مصوبات شورای برنامه‌ریزی استان‌ها اشاره کرد و خواستار افزایش مسئولیت اجتماعی صنایع و معادن در حمایت از گردشگری شد تا با فعال‌تر شدن بوم گردی، صنایع دستی و هتل‌سازی، زیرساخت‌های گردشگری توسعه یابد. وی همچنین بر اهمیت تشکیل کمیسیون‌های ارتقای امنیت گردشگران در استان‌ها برای ارائه راهکارهای منطقه‌ای در مدیریت بحران گردشگری تأکید کرد و خواستار اجرای طرح‌های مشوق گردشگری، محدودسازی فعالیت‌های غیرمجاز و بازنگری در سیاست‌های فرهنگی استان‌ها شد. محسنی ‌بندپی خواستار حذف عوارض شهرداری برای تأسیسات گردشگری توسط شوراهای شهر و روستا شد و تأکید کرد توسعه این تأسیسات و ایجاد اشتغال، موجب افزایش آرامش، نشاط اجتماعی و کاهش آسیب‌های اجتماعی خواهد شد.
 
ثبت ساختمان اساتید 
به عنوان «نماد مقاومت ملی»
سید ضیا هاشمی، معاون فرهنگی و اجتماعی معاون اول رئیس‌ جمهور با تأکید بر ثبت میراث فرهنگی مقاومت، به حمله اسرائیل به ساختمان اساتید (سرو در سعادت‌آباد) اشاره کرد و خواستار ثبت این محل که شهدای برجسته‌ای در آن به شهادت رسیدند به عنوان نماد مقاومت شد. معاون فرهنگی و اجتماعی معاون اول رئیس‌ جمهور با تأکید بر ارزش هویت ملی گفت: «میراث فرهنگی و گردشگری همچون سلاح‌های نظامی برای امنیت و اقتدار کشور حیاتی هستند.»  وی خواستار حضور وزیر میراث فرهنگی در شورای عالی انقلاب فرهنگی و توجه ویژه به توسعه گردشگری مذهبی و معماری ایرانی-اسلامی شد. هاشمی خواستار استفاده از اعتبارات مسئولیت اجتماعی در حمایت از گردشگری شد.
 
تسهیلات فصلی
احمدحمزه‌زاده، مدیرکل میراث فرهنگی آذربایجان شرقی، خطاب به میدری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی پیشنهاد تعویق پرداخت بیمه، حمایت از راهنمایان، به عنوان «سرپنجه‌های صنعت گردشگری»، تسهیلات فصلی و کمک مالی به تأسیسات در ماه‌های کم‌مسافر برای جلوگیری از تعدیل نیرو، بیمه بوم‌گردی‌ها با استفاده از صندوق بیمه کشاورزان، تخصیص خط اعتباری خاص برای 3000 تعاونی فعال گردشگری و یکپارچه‌سازی انجمن‌های صنفی و تشکل‌های حرفه‌ای گردشگری را برای حمایت از صنعت گردشگری ارائه داد.
او تأکید کرد: «این اقدامات برای جبران خسارات سنگین ناشی از جنگ اخیر به صنعت گردشگری ضروری است.»

اعطای وام ۵۰ میلیونی به صنعتگران در دستور کار
احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به ظرفیت‌های منحصربه‌فرد وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در ایجاد اشتغال گفت:«این وزارتخانه به‌ واسطه ساختار فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی خود، یکی از کم‌هزینه‌ترین و پربازده‌ترین دستگاه‌ها در ایجاد اشتغال مولد محسوب می‌شود.» میدری با اشاره به ظرفیت‌های اقتصادی و اجتماعی میراث فرهنگی در حوزه اشتغال‌آفرینی، ایجاد شغل را یکی از مسئولیت‌های محوری هر دو وزارتخانه دانست. وی از برنامه‌های وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای واگذاری هتل هما در آینده نزدیک خبر داد و از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خواست در معرفی سرمایه‌گذاران حرفه‌ای همکاری کند. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد در خصوص تأیید صلاحیت حرفه‌ای هنرمندان صنایع دستی مشکلی وجود ندارد و پیشنهاد داد از ظرفیت بیمه صندوق روستایی و عشایری برای شاغلان صنایع دستی، گردشگری و مشاغل فرهنگی استفاده شود. 
او از آمادگی برای تخصیص خط اعتباری تا سقف ۵۰ میلیون تومان به خریداران صنایع دستی خبر داد و با اشاره به تخصیص ۷ هزار میلیارد تومان اعتبار برای مشاغل خانگی اعلام کرد، این منابع با هدایت وزارت میراث فرهنگی قابل تخصیص به اشتغال‌های خرد و بومی است. میدری در پایان با تحسین عملکرد وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت:«این وزارتخانه با نگاه آینده‌نگر و مدیریت هوشمندانه در سه حوزه صیانت از میراث، توسعه گردشگری و توانمندسازی صنایع دستی موفق عمل کرده است.»