زیستبوم- در میان آوارهای بر جای مانده از بمبارانهای بیوقفه در غزه، صدای فرو ریختن دیوارهایی شنیده میشود که تنها از سنگ و خاک نبودند، بلکه حافظه هزاران سال تمدن و فرهنگ مردمی بودند که در جغرافیای اشغال شده، برای بودن، برای ماندن، ایستادهاند.
در حمله رژیم صهیونیستی به غزه، ۲۲۶ محوطه تاریخی، دیگر وجود ندارند؛ نابود و محو شدهاند و بیصدا در خاک فرو رفتهاند. تخریب این آثار، نه فقط یک فاجعه فرهنگی که مصداق آشکار «تروریسم فرهنگی» است؛ همان نسلزدایی خاموشی که با ویرانی گورستانها، موزهها، مساجد، کلیساها و محوطههای باستانی، به دنبال پاک کردن هویت فلسطین از حافظه جهانی است.
وزارت گردشگری و آثار باستانی فلسطین میگوید، بازسازی این میراث اگر اصلاً ممکن باشد، به دستکم ۸ سال زمان و بیش از ۲۶۰ میلیون یورو نیاز دارد. اما پرسش این است: آیا میتوان آنچه را که ریشه در تاریخ و روح یک ملت دارد، دوباره با بتن و آجر زنده کرد؟
اینجا در غزه، ویرانی فقط فیزیکی نیست؛ یک زخم باز است بر پیکره حافظه انسانی.
