رئیس‌جمهوری در پیامی به ایرانیان خارج از کشور، فصلی نوین در سیاست و حکمرانی را نوید داد

ایران امن‌تر، آرام‌تر و مقتدرتر

الهام یوسفی
گروه سیاسی


رئیس جمهوری روز گذشته در پیامی به ایرانیان مقیم خارج از کشور، مردم را صاحبان اصلی کشور و قلب تپنده این سرزمین عنوان کرد و با ستودن ایستادگی، حمایت و پشتیبانی همه ایرانیان، به ویژه ایرانیان خارج از کشور از سرزمین و کشور خود، تأکید کرد که «این ایستادگی و حمایت و پشتیبانی امروز سزاوار دیده شدن، شنیده شدن و سپاسگزاری است و قطعاً مسئولیت کارگزاران را بیش از پیش سنگین‌تر کرده و انتظارات به حقی را ایجاد نموده است.» پیام مسعود پزشکیان که 20 روز پس از توقف جنگ اسرائیل علیه ایران منتشر شد، به نوعی واکنشی است توأم با احترام و قدردانی به ایرانیانی که در هر گوشه‌ای از جهان، بدون هیچ تردید یا دودلی، نه فقط با جنگ تحمیل شده بر کشورمان مخالفت کردند، بلکه از کشور خود حمایت هم کردند. 
چنین ایستادگی که پس از سال‌ها افزایش شکاف و برجسته شدن تفاوت‌ها میان ایرانیان صورت گرفت، رویدادی بود که نه تنها شایسته این تحسین و تمجید رئیس جمهوری است، بلکه این رویداد حیرت ملت‌ها و دولت‌های دیگر جهان را نیز به دنبال داشت. البته پیام رئیس جمهوری وجوه دیگری هم دارد. این پیام با یادآوری و تشریح چگونگی شروع جنگ آغاز می‌شود، شکل‌گیری یکی از کم‌نظیرترین جلوه‌های مشارکت عمومی، وفاق و انسجام اجتماعی در تاریخ معاصر ایران را ستایش می‌کند، از الزامات فردای این وفاق و انسجام و مسئولیت‌هایی که حالا متوجه مسئولان و تصمیم‌گیران شده است، می‌گوید و در نهایت بار دیگر به مسأله سیاست خارجی باز می‌گردد. در این بازگشت به سیاست خارجی، پزشکیان به ایرانیان خارج از کشور تأکید می‌کند که جمهوری اسلامی ایران پنجره دیپلماسی را باز نگه داشته و مسیر صلح‌آمیز را با جدیت دنبال می‌کند.
یکی از نکات مهمی که مسعود پزشکیان در این پیام با ایرانیان وطن دوست سراسر جهان مطرح کرد، اشاره به این واقعیت بود که «امروز اما فصل جدیدی آغاز شده است.» اما پزشکیان مسئولیت آغازشدن این فصل را بیش از همه مستلزم این واقعیت دانست که «برای گشودن افق‌های جدید، باید به گذشته با نگاهی منتقدانه بنگریم.»  

متن کامل پیام رئیس جمهوری به شرح زیر است:
ملت آگاه، رشید و موقعیت‌شناس ایران
در ایامی که کشور ما در معرض آزمونی بزرگ قرار گرفت، مردم به عنوان صاحبان اصلی این کشور، نشان دادند که قلب تپنده این سرزمینند. این ایستادگی و حمایت و پشتیبانی، امروز سزاوار دیده شدن، شنیده شدن و سپاسگزاری است و قطعاً مسئولیت کارگزاران را بیش از پیش سنگین‌تر کرده و انتظارات به حقی را ایجاد نموده است.
در این حوادث، گرچه فشارهای روانی و مشکلات زیادی بر ملت ما تحمیل شد، اما شاهد شکل‌گیری یکی از کم‌نظیرترین جلوه‌های مشارکت عمومی، وفاق و انسجام اجتماعی در تاریخ معاصر ایران بودیم و ایرانیان داخل و خارج، منتقد و غیرمنتقد همچون یدی واحد در مقابل دشمن متجاوز ایستادگی و اراده خود را بر دشمن تحمیل کردند. در این میان آرامش، خردورزی و صلابت رهبر انقلاب از روز نخست جنگ تحمیلی برای شکل‌گیری یک بسیج ملی در مبارزه با متجاوزان، سرمایه بالنده و قوام‌بخش دیگری بود که وحدت نظام اسلامی را به همه ما یادآور شد.
امروز اما فصل جدیدی آغاز شده است. فصلی از امیدآفرینی و حرکت به سوی ایرانی امن‌تر، آرام‌تر و مقتدرتر. این راه، تنها با همراهی و همدلی مردم عزیز، با حفظ وفاق ملی و با تکیه بر نیروی جوانی و اندیشه‌های نو، ممکن خواهد بود.
برای گشودن افق‌های جدید، باید به گذشته با نگاهی منتقدانه بنگریم. آنچه ما را به سوی آینده‌ای بهتر می‌برد، بازسازی امید، آمادگی برای یادگیری، تغییر و ساختن مسیری نو با وفاق، همدلی و عقلانیت است.
امنیت ملی ما، هم با اقتدار نظامی و هم با پیوند دل‌ها و وحدت اجتماعی تضمین می‌شود. اکنون زمان آن است که به افق‌گشایی و امید به آینده‌ای روشن با پشتوانه سرمایه اجتماعی عظیم کشور، به سوی ساختن ایرانی شکوفاتر گام برداریم. ما هیچ‌گاه به دنبال جنگ نبوده و همواره به دنبال نقش‌آفرینی مؤثر در صلح پایدار جهانی بوده‌ایم. دشمنان ایران بدانند ملت ما اگر چه صلح‌جوست، اما به هیچ وجه تسلیم‌پذیر نیست. ایران کشوری است که بر پایه ریشه‌های تاریخی، فرهنگی و دینی خود به دنبال عدالت و کرامت انسانی برای همه ملت‌هاست. 
همانگونه که می‌دانید دشمن صهیونی در شرایطی به ما حمله کرد که علی‌رغم بی‌اعتمادی به آمریکایی‌ها، برای رفع هر گونه سوءتفاهم در افکار عمومی و اثبات صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای کشور، در حال مذاکره با آن کشور بودیم و پس از انجام 5 دور مذاکره در شرایطی که برای دور ششم گفت‌وگو آماده می‌شدیم، رژیم صهیونیستی با حمایت آمریکا به طور ناجوانمردانه‌ای کشور ما را مورد تهاجم قرار داد و تعدادی از سرداران نظامی، دانشمندان هسته‌ای و مردم عادی از جمله زنان و کودکان بی‌گناه ما را به شهادت رساند. بارها اعلام کرده‌ایم که دکترین ما برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز است. تجربه نشان داده که هرگاه ایران بخواهد در مسیر ثبات و صلح حرکت کند، رژیم صهیونیستی مداخله و تخریب می‌کند. طبق تمام اصول و قوانین بین‌المللی و منشور سازمان ملل متحد، آنچه ما در طول 12 روز جنگ تحمیلی صهیونیست‌ها انجام دادیم، دفاع مشروع در برابر دشمن متجاوز بود که با وجود به شهادت رساندن عده‌ای از فرماندهان نظامی در حمله اولیه، با درایت و هدایت رهبری انقلاب، انتصاب سریع جانشینان و بازسازی سازمان رزم نیروهای مسلح در مدتی کوتاه، نیروهای مسلح ما توانستند با اعتماد به نفس بیشتر ضربات سخت و ویران کننده‌ای را به دشمن متجاوز وارد سازند. با این همه مسیر آینده برای ما روشن است و دولت برای افق‌گشایی و گشودن درهای دیپلماسی از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کند.
ما همچنان معتقدیم که پنجره دیپلماسی باز است و این مسیر صلح‌آمیز را با جدیت و بسیج همه ظرفیت‌های سیاسی دنبال می‌کنیم. ما طرفدار دیپلماسی و تعامل سازنده و مخالف جنگیم و برای دور کردن سایه جنگ از کشور، ضمن دفاع از حقوق طبیعی ملت ایران، از همه سرمایه‌های سیاسی و دیپلماسی بهره خواهیم گرفت. دولت همدلی ایجاد شده در میان مردم و مسئولان در جریان جنگ 12 روزه را یک فرصت برای خدمت‌رسانی بیشتر به ملت می‌داند. تمام دستگاه‌های اجرایی و کارگزاران نظام در این مسیر، به این مهم توجه خاص دارند و ملاک برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات ما رضایت مردم است. با تمام توان تلاش می‌کنیم برای معیشت و درمان مردم مشکلی ایجاد نشود. باید دست در دست هم بدهیم و برای سربلندی کشور تلاش کنیم.
وزارتخانه‌های ذیربط و همه دست‌اندرکاران، با رصد مستمر وضعیت بازار، هماهنگی‌های لازم را به طور مستمر انجام می‌دهند تا با مدیریت مناسب، کمبودی در تأمین کالاهای اساسی ایجاد نشود و با ادامه همین روند نظارتی و مدیریتی و دستورالعمل‌های صادر شده شاهد ثبات و آرامش در بازار خواهیم بود. ان‌شاالله.
در پایان برای همه شهدای این جنگ تحمیلی از درگاه خداوند علو درجات مسألت دارم و امیدوارم که دشمنان ما هم مردم ما را شناخته باشند و دیگر هرگز مرتکب چنین اشتباه محاسبه‌ای نشوند که نیروهای مسلح ما اکنون برخلاف محاسبات غلط دشمنان، در بالاترین حد توان دفاعی خود قرار دارند و اگر دشمنان بار دیگر قصد تجاوز به خاک ایران را داشته باشند، با پاسخ‌های کوبنده‌تری روبرو خواهند شد.

 

بــــرش

دیدار پزشکیان با خانواده‌های آسیب‌دیده از جنگ
دیروز رئیس‌جمهوری با برخی خانواده‌های آسیب‌دیده از جنگ تحمیلی رژیم صهیونیستی در یکی از مراکز اسکان استان تهران، دیدار و ضمن گفت‌و‌گو با آنان، در جریان آخرین وضعیت این خانواده‌ها قرار گرفت. در این دیدار که رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور، استاندار و شهردار تهران و معاون گردشگری وزیر میراث فرهنگی نیز حضور داشتند، پزشکیان از این خانواده‌ها سؤالاتی درباره وضعیت رسیدگی‌های صورت گرفته به آنان پرسید و به آنان اطمینان داد که دولت و همه دستگاه‌های مرتبط، حمایت‌های لازم را در راستای جبران خسارات وارد شده، از ایشان به عمل خواهند آورد.  رئیس جمهوری 10 تیرماه نیز در تهران از برخی مناطق و منازل هدف قرار گرفته شده در جنگ تحمیلی بازدید و با شهروندان تهرانی گفت‌وگو کرده بود.


فشار به اساتید و نخبگان در برخی دانشگاه‌ها باید اصلاح شود
رئیس جمهوری دیروز در چهلمین اجلاس رؤسای دانشگاه‌های بزرگ کشور که به میزبانی دانشگاه تهران برگزار شد، خواستار تغییر رویکرد دانشگاه به نهادی مسأله‌محور و توانمند در حل مسائل کشور شد. پزشکیان اضافه کرد: «از آنجا که چالش‌های کشور بر یکدیگر تأثیرگذارند، یک راه‌حل واحد نمی‌تواند پاسخگوی آنها باشد. این مجموعه پاسخ‌ها و تحلیل‌های نخبگان است که می‌تواند سیاستمداران را نسبت به اقدام و اجرای صحیح مسائل توجیه کند.» رئیس‌جمهوری در ادامه، با اشاره به اهمیت گزینش درست در نظام اداری کشور تصریح کرد: «در انتخاب و گزینش‌ها باید نهایت دقت را به‌کار بست. نباید جاهل را بر عالم و ناتوان را بر توانمند حاکم کنیم. هر فرد باید براساس شایستگی و توانمندی در جایگاه مناسب خود قرار گیرد.» وی با تأکید بر پرهیز از رفتارهای سلیقه‌ای در دانشگاه‌ها گفت: «باید نگاه‌های تنگ‌نظرانه را کنار گذاشت و حتی اگر نخبگان ما را قبول ندارند، از ظرفیت آنان استفاده کرد. اگر رفتار ما به‌گونه‌ای باشد که نخبه را بپذیریم و به او احترام بگذاریم، کشور درست خواهد شد.» رئیس‌جمهوری اضافه کرد: «متأسفانه اطلاع دارم که در برخی دانشگاه‌ها، اساتید و نخبگان را به بهانه‌های مختلف تحت فشار قرار می‌دهند، این رویه باید اصلاح شود.»

 

یادداشت

وطن خانه تحقق آرزوهاست

ابوالقاسم رئوفیان
دبیر کل  حزب اسلامی ایران 

در روزگاری که چالش‌های داخلی و خارجی بر جامعه ایران سنگینی می‌کند، نشانه‌هایی از تحولی آرام اما معنادار در عرصه سیاست‌گذاری فرهنگی و تا حدی سیاسی مشاهده می‌شود؛ تحولی که می‌تواند امید تازه‌ای را برای آینده کشور و بازگشت نخبگان ایرانی فراهم کند. یکی از مهم‌ترین شاخص‌های این تحول، باز شدن فضای رسانه‌ای برای طرح دیدگاه‌ها، نقدها و نظریه‌های متنوع است. بویژه در رسانه‌های رسمی مانند تلویزیون و همچنین رسانه‌های نوشتاری که برای اولین بار پس از سال‌ها، تریبون‌هایی در اختیار صاحب‌نظران، منتقدان و اندیشمندان قرار گرفته تا آزادانه دغدغه‌ها و پیشنهادهای خود را درباره آینده ایران بیان کنند. این اتفاق نه تنها به رسمیت شناختن نگاه انتقادی است، بلکه نشانگر رویکرد تازه‌ای در بدنه تصمیم گیران است که به دنبال ایجاد پیوند دوباره با جامعه دانشگاهی، فرهنگی و حتی مهاجران ایرانی در خارج از کشور است. 
 این رویکرد تازه پیام مشخصی دارد: وطن هنوز خانه‌ای امن برای تحقق آرمان‌ها و رویاهای نسل جوان است. بویژه برای آن دسته از دانشجویان و نخبگان ایرانی که به دلایل مختلف – از محدودیت‌های فرهنگی گرفته تا نگرانی‌های امنیتی و اجتماعی – مسیر زندگی و تحصیل خود را در خارج از کشور دنبال کرده‌اند. امروز با گشایش‌هایی که در فضای فرهنگی کشور به وجود آمده، امید می‌رود که این جوانان با دیدی روشن‌تر، بستر تحقق رویاهای خود را نه در سراب مهاجرت، بلکه در دامان وطن جست‌وجو کنند. پیام این تحولات فرهنگی، دعوت به بازگشت است؛ بازگشتی نه فقط فیزیکی، بلکه فکری و قلبی به خاکی که ریشه‌های هویتی‌شان در آن نهفته است.  البته باید اذعان کرد که این تحولات، صرفاً محدود به عرصه فرهنگ نیست و نباید هم باشد. جامعه امروز ایران نیازمند نوسازی همه‌جانبه در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی است. 
تأمین آزادی بیان، احترام به تنوع فکری، مشارکت دادن نخبگان از طیف‌های مختلف در فرآیند تصمیم‌سازی و به رسمیت شناختن حق نقد – همگی عناصر کلیدی برای بازسازی اعتماد عمومی و بازگرداندن امید به نسل جوان هستند.  این تغییر نگاه باید همه‌جانبه و مستمر باشد. ایران تنها زمانی می‌تواند مأمن نهایی فرزندان مهاجر خود شود که نه‌تنها بر فشارهای خارجی و جنگ‌های تحمیلی (همچون جنگ ۱۲ روزه اخیر با دشمنان منطقه‌ای)، بلکه بر مشکلات درونی همچون بحران اقتصادی، معیشتی، تبعیض و ناکارآمدی نیز غلبه کند. در غیر این صورت، فضای باز فرهنگی ممکن است صرفاً در سطح باقی بماند و به پویایی واقعی نینجامد.

 

تضعیف وحدت ملی با اظهارات ناپخته

عباس سلیمی‌نمین
پژوهشگر  تاریخ معاصر

در شرایط حساس و پرتنش ناشی از حمله رژیم صهیونیستی علیه ایران، یکی از نقاط قابل‌توجه و مثبت عملکرد دولت آقای پزشکیان، حفظ آرامش و ثبات در جامعه بود. برخلاف انتظار عمومی که در چنین شرایط بحرانی می‌توانست به بی‌نظمی‌ در بازار و اقتصاد منجر شود، دولت توانست مانع از بروز چنین بحران‌هایی شود. حتی با وجود اینکه برخی شهروندان شهرهای خود را ترک کردند، باز هم آرامش نسبی در کشور حفظ شد و این نکته گواهی بر مدیریت موفق دولت در این برهه سخت است. عملکرد دولت پزشکیان به گونه‌ای بود که اثرات مخرب و نگرانی ناشی از حملات بیگانه در زندگی روزمره مردم کمتر احساس شد.  
همچنین جلسات هیأت دولت منظم برگزار شد تا به امور مردم در شرایط خاص و ویژه جنگ رسیدگی شود. با وجود این، طبیعی است که خسارت‌هایی به خانه‌ها و مراکز مختلف وارد شده باشد و انتظار می‌رود دولت و نظام حکمرانی هرچه سریع‌تر نسبت به جبران این خسارت‌ها اقدام کنند و شرایط را به وضعیت عادی بازگردانند. هر چند خدمات دولت پزشکیان در این مقطع حساس شامل تلاش‌های مستمر برای مقابله با اثرات مخرب جنگ، اعم از خسارات وارده به منازل مردم و مراکز حیاتی کشور بود، اما دولت با جدیت پیگیر جبران سریع این خسارات است تا زندگی مردم هر چه سریع‌تر به حالت عادی بازگردد و آسیب‌های جنگ به حداقل برسد. با وجود این دستاوردها، متأسفانه شاهد برخی اظهارات ناپخته و نادرست از سوی برخی افراد هستیم که به نوعی عملکرد دولت و تیم مذاکره‌کننده را زیر سؤال می‌برند. 
مثلاً برخی انتقادات بی‌پایه و اساس نسبت به آقای عراقچی و عملکرد ایشان در مذاکرات مطرح شده است.  این اظهارات نه‌تنها فاقد منطق است، بلکه می‌تواند به تضعیف روحیه و وحدت ملی منجر شود. آقای عراقچی در مذاکرات، نقش مؤثری ایفا کرد و نشان داد که بر امور تسلط کامل دارد. همچنین دولت پزشکیان که دارای جهتگیری سیاسی مشخصی است، به‌خوبی توانست مسئولیت سیاست خارجی را به فردی با توانمندی و تخصص بسپارد. بنابراین اظهارات ناپخته‌ای که اخیراً مطرح شده است، علاوه بر اینکه به تفرقه و دودستگی در کشور دامن می‌زنند، نشان‌دهنده نبود درک صحیح نسبت به اهمیت و حساسیت مسئولیت‌های حساس سیاسی است.  
در شرایط کنونی که کشور با چالش‌های متعددی روبه‌روست، ضروری است تا همه جریان‌ها و افراد مرتبط با سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری، بیش از هر زمان دیگری بر حفظ ثبات اقتصادی، آرامش اجتماعی و امنیت ملی تأکید داشته باشند. بیان اظهاراتی که به منزله ایجاد تردید در توانایی مسئولان باشد، نه‌تنها به نفع کشور نیست، بلکه می‌تواند به تشدید تنش‌های داخلی منجر شود.  هیچ دولت مستقری حاضر نیست به‌سادگی چنین مسئولیت حساس و پیچیده‌ای را به جناح رقیب واگذار کند. بنابراین باید این‌گونه اظهارات غیرمنصفانه کنار گذاشته شود تا مسیر توسعه و پیشرفت کشور با قوت، همدلی و هم‌افزایی ادامه یابد.