در حافظه موقت ذخیره شد...
تجارب جنگ ۸ ساله ایران با عراق چه تأثیری بر دفاع موفق ۱۲ روزه داشت؟
ریشه های مقاومت ایرانیان
ولی نصر، کارشناس حوزه ایران در دانشگاه جان هاپکینز میگوید: «آن جنگ در ذهنیت ایرانیان نقش بسته و باعث شده خود را همواره در محاصره و تحت تهدید دائمی ببینند.» او افزود: «ذهنیت کنونی کشور این بوده که از یک خطر بزرگ جان سالم به در برده، اما همچنان باید با تهدیدی بلندمدت مقابله کند.»
ایران، هرچند ضربههایی متحمل شد، اما همچنان سرسختانه مقاومت کرد. جدیدترین اقدام کشور قطع همکاری با بازرسان بینالمللی هستهای بود که پنجره جهان به برنامه هستهای ایران را بست.
پس از حمله آمریکا به تأسیسات هستهای ایران، دولت اعلام کرد برنامه هستهای را ادامه خواهد داد. عبدالرحیم موسوی، رئیس جدید ستاد کل نیروهای مسلح ایران تأکید کرد: «ایران عقبنشینی نخواهد کرد.» این در حالی است که سلف او چند روز پیشتر توسط اسرائیل ترور شده بود.
این اظهارات نشانهای از روحیه مقاومت در زمان جنگ است و رهبران ایران اعتمادبهنفس واقعی در توانایی خود برای مقاومت در برابر تهدیدات خارجی دارند. افشون استوار، کارشناس نظامی ایران و استاد دانشگاه تحصیلات تکمیلی نیروی دریایی مونتری کالیفرنیا میگوید: «آنها میدانند که میتوانند در جنگی تمامعیار و طولانیمدت دوام بیاورند. آنها معتقدند میتوانند بیش از آنچه شاید اسرائیلیها تحمل کنند، تاب بیاورند.»
علی واعظ، مدیر پروژه ایران در گروه بینالمللی بحران، میگوید: «رهبران ایران میدانند اگر جنگ در شرایط ضعف ایران پایان یابد، در میز مذاکره تحت فشار قرار خواهند گرفت. این یکی از عوامل کلیدی در محاسبات آنهاست که از تجربه جنگ ایران و عراق نشأت گرفته است.» در جنگ ایران و عراق، صدام با هدف بهرهبرداری از آشوب سیاسی که به دست منافقین پدید آمده بود و همچنین تصرف مناطق نفتخیز کشور، به ایران حمله کرد. این جنگ یکی از مرگبارترین درگیریهای قرن بیستم به شمار میرود و صدها هزار نفر از هر دو طرف کشته شدند. صدام از سلاحهای شیمیایی علیه ایران استفاده کرد و زیرساختهای نفتی ایران را هدف قرار داد، اما در تصرف میدانهای نفتی شکست خورد.
این جنگ باعث شد ایران استراتژی دفاعی خود را بازطراحی کند. پس از جنگ، تهران قسم خورد دیگر هرگز به قدرتهای خارجی برای تأمین تسلیحات دفاعی وابسته نشود. ایران شروع به ساخت موشکهای بالستیک و پهپادها کرد، برنامه هستهای خود را گسترش داد و شبکهای از نیروهای مقاومت منطقهای را برای حفاظت از مرزها و بازدارندگی دشمنان پرورش داد.
ولی نصر میگوید: «انقلاب اسلامی ایدئولوژی را به ایران داد، اما ذهنیت و ساختار امنیت ملی کشور از دل جنگ ایران و عراق شکل گرفت.»
تحلیلگران میگویند که پذیرش موشکها و دیگر تسلیحات نامتقارن برای جلوگیری از جنگ فرسایشی مشابه جنگ با عراق بود که سریعاً منابع نظامی و نیروی انسانی ایران را تحلیل برد. افشون استوار میافزاید: «ایران پس از جنگ ایران و عراق به تلفات بسیار حساس شد. این موضوع از نظر سیاسی اهمیت زیادی داشت. بنابراین، آنها ماتریس بازدارندگی خود را ایجاد کردند.»
منبع: wall Street Journal
