نامه جمعی از کارشناسان کنترل تسلیحات و دیپلمات های آمریکایی به ترامپ
راهی جز دیپلماسی با ایران وجود ندارد
گروهی از بانفوذترین کارشناسان کنترل سلاح و سیاستمداران و سیاستگذاران هستهای در نامهای به رئیس جمهوری آمریکا خواهان حل دیپلماتیک بحران هستهای ایران شدهاند. طی روزهای گذشته در فضای داخلی آمریکا، صداهای بلندی در خصوص اجتناب آمریکا در استفاده از زور علیه ایران بلند شده است. این صداها بویژه در فضای آکادمیک و تخصصی این کشور بازتاب بیشتری داشته است. از نگاه کارشناسان روابط بینالملل و متخصصان کنترل تسلیحات، حمله به تأسیسات هستهای ایران به عنوان عضو متعهد به پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) برای اولین بار در تاریخ، خطر از هم گسستن منع اشاعه در جهان را به دنبال خواهد داشت. همچنین تبعات درگیری با ایران، به خاورمیانه و کل جهان تعمیم پیدا خواهد کرد. هفته گذشته بیش از 700 نفر از اساتید و کارشناسان روابط بینالملل، به دولت ترامپ نسبت به اتخاذ سیاستهای تهاجمی و کارزار نظامی هشدار دادند. حالا در جدیدترین اتفاق، جمعی از کارشناسان امنیت ملی، سیاست خارجی و کنترل تسلیحات هم هشدار مشابهی خطاب به دولت آمریکا داده و از ترامپ خواستند به دیپلماسی بازگردد. در این نامه اسامی اشخاصی چون رابرت آینهورن، دستیار سابق وزیر امور خارجه در امور عدم اشاعه و مشاور ویژه وزیر امور خارجه در امور عدم اشاعه و کنترل تسلیحات، بانی جنکینز، معاون سابق وزیر امور خارجه آمریکا در امور کنترل تسلیحات و امنیت بینالملل، کلسی داونپورت، مدیر سیاست عدم اشاعه انجمن کنترل تسلیحات، پل پیلار، افسر سابق اطلاعات ملی برای خاور نزدیک و آسیای جنوبی، تام پیکرینگ، معاون سابق وزیر امور خارجه در امور سیاسی و سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل متحد، اسرائیل و روسیه، لورا کندی، سفیر سابق ایالات متحده در کنفرانس خلع سلاح و گری سیک نظامی سابق آمریکا و استاد دانشگاه کلمبیا به چشم میخورد. متن این نامه در ادامه آمده است.
حمله ایالات متحده به سه تأسیسات هستهای ایران در آخر هفته گذشته اقدام نظامی خطرناکی بود که مذاکرات در حال جریان با ایران را از مسیر خود خارج کرد و ایالات متحده و ایران را تا آستانه یک جنگ تمامعیار پیش برد.
تنها چند روز پیش از این حمله، رئیس جمهوری ترامپ اعلام کرده بود که رسیدن به یک توافق سیاسی با ایران در اولویت قرار دارد و یک بازه زمانی دو هفتهای برای ادامه گفتوگوهای دیپلماتیک تعیین کرده بود. ما، بهعنوان متخصصان امنیت ملی و سیاست خارجی، از دولت ترامپ میخواهیم که تلاشهای خود را برای تثبیت توافق آتشبس نوپدید میان اسرائیل و ایران دوچندان کرده و متعهد به یک روند دیپلماتیک جدی شود تا اطمینان حاصل گردد که ایران به سمت نقطه گریز هستهای نخواهد رفت. دیپلماسی، مؤثرترین مسیر در بلندمدت است.
پیش از حملات روز شنبه، جامعه اطلاعاتی ایالات متحده ارزیابی کرده بود که ایران هنوز تصمیم به ساخت بمب هستهای نگرفته و چندین ماه (و شاید بیشتر) تا توانایی مونتاژ یک دستگاه ابتدایی فاصله دارد. با وجود این ارزیابی، رئیس جمهوری ترامپ عملیاتی نظامی علیه سه سایت کلیدی هستهای در ایران انجام داد که تحت نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) بودند. این حملات بهطور چشمگیری توان نظارتی آژانس بر فعالیتهای هستهای ایران را کاهش داد و در حالی انجام شد که مذاکرات میان دیپلماتهای اروپایی و ایرانی در جریان بود؛ اقدامی که خطر خروج تهران از معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) را بههمراه دارد.
حملات تلافیجویانه ایران به پایگاه هوایی العدید متعلق به ارتش ایالات متحده در قطر در روز دوشنبه، بهنظر میرسد حسابشده بودند، امری که نشاندهنده تمایل ایران برای مهار تنشها و جلوگیری از گسترش درگیری است. اکنون زمان آن است که ایالات متحده با انتظاراتی واقعگرایانه برای دستیابی به یک توافق هستهای قوی، بازگشت به میز مذاکره با ایران را در پیش گیرد. یکی از اولویتهای اصلی باید بازگشت سریع بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تأسیسات کلیدی در ایران باشد.
نظرسنجیهای اخیر نشان میدهد که مردم آمریکا بهطور گستردهای از رهبری ایالات متحده در دستیابی به راهحلی دیپلماتیک برای رسیدگی به فعالیتهای هستهای ایران حمایت میکنند. نباید از نیروهای نظامی آمریکا خواسته شود که درگیر یک جنگ غیرضروری دیگر در خاورمیانه شوند و مردم آمریکا نیز نباید هزینه چنین جنگی را پرداخت کنند.
رئیس جمهوری ترامپ از ضرورت مهار تهدید سلاحهای هستهای سخن گفته است. ما، امضاکنندگان این بیانیه، رئیس جمهوری را با پشتیبانی کامل کنگره ایالات متحده فرا میخوانیم تا رهبری تاریخی از خود نشان دهد و توافقی مؤثر، قابل راستیآزمایی و مذاکرهشده را تضمین کند.