درخواست تهران برای محکومیت تهدید آمریکا و اسرائیل
در روزهایی که تنشهای نظامی میان ایران، اسرائیل و ایالات متحده به یکی از بحرانیترین سطوح خود در دهههای اخیر رسیده، مقامهای ایرانی نیز دیپلماسی خود را در بالاترین سطح از جمله در سازمان ملل متحد به کار گرفتهاند. در واکنش به مواضع بیسابقه و ادعای مقامات ارشد اسرائیل و آمریکا که مقامات ارشد جمهوری اسلامی را تهدید به ترور کردند، نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل؛ امیرسعید ایروانی، با ارسال نامههایی رسمی به دبیرکل سازمان ملل، رئیس شورای امنیت و رئیس مجمع عمومی، این اظهارات را مصداق آشکار تروریسم دولتی توصیف کرده و خواستار محکومیت و اقدام فوری علیه عاملان آن شده است.
ایران در نامهای مفصل که در آن به چندین سند رسمی سازمان ملل نیز ارجاع داده شده، هشدار میدهد که تهدیدات مستقیم علیه بالاترین مقام کشورش نهتنها نقض ماده ۲ منشور ملل متحد و اصول بنیادین حقوق بینالملل است، بلکه خطر آن را دارد که به رویهای خطرناک و بیسابقه در سیاست بینالملل تبدیل شود. ایروانی تأکید میکند که این تهدیدات، بخشی از کارزار مستمر و برنامهریزی شدهای از ترور دولتی علیه ایران هستند که با حمله نظامی گسترده ۱۳ ژوئن اسرائیل به ایران وارد فاز علنی و خشونتآمیز شده است.
درخواست ایران از سازمان ملل روشن است: تهدید به ترور رهبران کشورها نباید در سیاست جهانی عادیسازی شود. تهران خواهان محکومیت رسمی این اظهارات، اعمال مسئولیت بینالمللی علیه ناقضان حقوق بینالملل، و ثبت رسمی موضوع در دستور کار شورای امنیت و مجمع عمومی شده است. با این حال، واکنش اولیه جامعه بینالمللی، حداقل تا لحظه نگارش این گزارش، با سکوتی همراه بوده که خود بر ابعاد این بحران سایه انداخته است. ایران هشدار داده که این سکوت میتواند خطرناک باشد؛ نه فقط برای خودش، بلکه برای نظم جهانی که اگر در واقعیت متکی بر منشور سازمان ملل است، نباید در برابر تهدیدات علنی ترور توسط قدرتهای بزرگ، بیتفاوت بماند.
در فضای پساجنگ، تهران اکنون دو میدان را همزمان مدیریت میکند: میدان نبرد نظامی و میدان چالشی دیپلماتیک در سازمانهای چندجانبه. در فضای میدان پاسخ مقتدرانه موشکی و نظامی باعث ایجاد موازنه و عقبنشینی طرف مقابل شد. در دومی، هدف رویکرد دیپلماتیک آن است که تهدیدات را به یک سند رسمی مسئولیتآور تبدیل کرده و نشان دهد که ایران در عین توان دفاعی، همچنان خود را مقید به قواعد بینالمللی میداند، هرچند که این قواعد گاه از سوی مدعیان اصلی آن، نادیده گرفته میشود.
در شرایطی که در آن خطوط قرمز حقوق بینالملل هر روز بیش از پیش خاکستری میشوند، دیپلماسی ایران در حال تلاش است تا در برابر یک تهدید بیسابقه، از ابزار قانون و نهادهای جهانی برای دفاع از حیثیت سیاسی و امنیتیاش استفاده کند. اینکه این تلاشها تا چه حد نتیجه خواهد داد، نه تنها آزمونی برای ایران، بلکه آزمونی برای اعتبار نظم بینالمللی در سالهای پرتنش اخیر خواهد بود.