ایستادگی از تهران تا ژنو
عباس عراقچی و تیم دیپلماتیک ایران روز گذشته برای تأمین منافع ملی کشور در ژنو با طرفهای اروپایی به گفتوگو نشستند؛ در حالی که ایرانیان در «جمعه خشم و نصر» علیه تجاوز رژیم صهیونیستی در شهرهای مختلف تظاهرات کردند
رژیم صهیونیستی روز جمعه پاسخ توهمات خام خود درباره بروز تفرقه در میان ملت ایران را با صفوف پرشمار ایرانیان در نماز جمعه تهران و دیگر شهرها گرفت. درست در شرایطی که سرکردگان این رژیم مدعی بودند با هدف قرار دادن فرماندهان و مقرهای نظامی و انتظامی، میخواهند شرایط را برای فعالیت تروریستهای تجزیهطلب فراهم کنند؛ برگزاری نماز جمعه و راهپیمایی پس از آن، با جمعیتی چنان پر شمار که یادآور تمامی جمعههای تاریخی همچون روز قدس بود، نشان داد که مردم ایران هر ایده و اندیشهای که داشته باشند در بزنگاه مواجهه با دشمن خارجی که از هیچ جنایتی ابا ندارد به همصدایی میرسند و دوشادوش یکدیگر برای دفاع از کیان میهن میایستند. ایستادگی از آن نوع که با برگزاری نماز جمعه دیروز در همه شهرها تجربه شد مردمی که طی یک هفته گذشته تجاوزات هوایی و حملات ایذایی تروریستهای اجیر شده از سوی صهیونیستها را دیده بودند، اما همزمان با تهدید تجاوزات رژیم اسرائیل و آمریکا به عنوان حامی رژیم متجاوز، همبستگی و ایستادگی خود را در اوج آن به نمایش گذاشتند.
تهران؛ ایستادهتر از همیشه
تهران روز گذشته هیچ شباهتی به تصویر مجعولی که رسانهها یا کاربران وابسته به دشمن متجاوز مخابره میکردند، نداشت. شهری که هرچند جمعیت زیادی از آن خارج شدهاند، اما از همیشه زندهتر و همبستهتر، به خروش درآمد و مقاومت در مقابل دشمن متجاوز را فریاد کرد. در تهران نماز جمعه بر خلاف سالهای اخیر، نه در شبستان سرپوشیده مصلی بلکه در صحن دانشگاه تهران و خیابانهای اطراف برگزار شد. صف نمازگزاران در تمامی خیابانهای ضلع شمالی دانشگاه تا میدان فلسطین و حتی بالاتر از آن امتداد پیدا کرد. اما آنچه به این حضور پرشور جلوه و معنایی چندباره داده، «راهپیمایی خشم و نصر» بود که پس از نمازجمعه عبادی سیاسی در تهران و دیگر شهرها برگزار شد. در تهران «راهپیمایی خشم و نصر» با سیلی از جمعیت همراه شد که در خیابان و میدان انقلاب و مسیرهای منتهی به آن گردآمده بودند. این جمعیت که با چشم چرخاندن در میانشان، میشد تنوعی از اقشار مختلف مردم، خانوادهها، پیر و جوان و با ظاهر و پوشش متفاوتی را در میانشان دید از آن جهت در این بزنگاه اهمیت مضاعف داشت که تهران طی هفت روز گذشته با هشدارهای تبلیغاتی دشمن برای ترغیب مردم به ترک شهر مواجه بود. هشدارهای تبلیغاتی که رژیم صهیونیستی و حتی رئیسجمهوری آمریکا اعلام کردند و طی آن ادعا داشتند تهران در معرض شدیدترین حملات قرار خواهد گرفت و دفاع هوایی آن از کار افتاده است. این درحالی است که دلاوران پدافند، همچنان با قوت و صلابت از آسمان شهر محافظت میکنند. این دفاع مداوم و نیز دستگیری مزدوران و جاسوسان رژیم صهیونیستی بود که باعث کاهش حجم عملیاتهای تروریستی در تهران با استفاده از ریزپرندهها شد. با این حال ماندن جمعیت کثیری از مردم تهران در شهر و آمدن بسیاری از آنان به خیابانهای انقلاب و بلوارکشاورز و 16 آذر، در حالی که دست در دست همسر و فرزندان خود گره کرده بودند، نمایشی از شجاعت، ایستادگی و هم صدایی در برابر دشمن و نیز نوید بخش پیروزی بود؛ تصویری از صلابت کودکانی که شعارنوشتههایی با مضمون «نابودی اسرائیل نزدیک است» در دست داشتند.
خروش همه شهرهای ایران
اما این فقط تهران نبود که زخم تعرضات دشمن را به جان خرید و مردمش به خیابان آمدند، آن هم وسط تهدیدهای مداوم دشمنی که هیچ مرزی برای اعمال جنایت ندارد. دیروز دیگر شهرهای کشور در تبریز، کرمانشاه، اصفهان، نطنز، اراک، زنجان، اهواز و دهها شهر دیگر، مردم با حضور در نماز جمعه و راهپیمایی «خشم و نصر» به خیابانها آمدند. این حضور در حالی صورت گرفت که این شهرها، بویژه شهرهای نوار غربی کشور در هفت روز گذشته آماج حملات هوایی و فعالیت ریزپرندههای جاسوسی و تروریستی دشمن بود. اما ایرانیان در این شهرها، با گویشها و فرهنگهای متفاوت خود، در دو چیز مشترک بودند؛ یکی اینکه از دشمن و خشونت عریانش هراسی ندارند و دیگر اینکه این حملات نمیتواند پیوند آنان و ایران را از هم بگسلد. این درحالی است که اهالی ساکن در سرزمینهای اشغالی، پس از هر آژیر خطر، بهسرعت به پناهگاهها فرار میکنند. شیراز، خرم آباد، گرگان، ایلام، مشهد، بندرعباس، دزفول، قم، رشت، ساری، ارومیه، سمنان، ساوه، کاشان، اراک، یزد، بوشهر، کنگاور در کرمانشاه، زاهدان، گناباد، نوشهر، تربت حیدریه، خاش، اردبیل، سبزوار، سنندج و زابل، از جمله شهرهایی بودند که شاهد «راهپیمایی خشم و نصر» ایرانیان بودند. در برخی از شهرها، مثلاً در زابل مردم کفن پوش به خیابان آمدند و در شهرهایی چون تویسرکان، چهار نفر از شهروندان بیگناهی که در حمله دشمن اسرائیلی در چهارشنبه شب گذشته به شهادت رسیدند با حضور گسترده مردم تشییع شدند و در خاک ایران آرمیدند. دیروز در همدان هم پیکر مطهر پاسدار «امین کرمی» که در حمله اخیر دشمن صهیونیستی شهید شد، تشییع و به خاک سپرده شد.
خدمتگزاران در میان مردم
حضور وزرای دولت و مقامات دیگر قوا در نمازجمعه دیروز تهران یا حضور استانداران و دیگر مسئولان در سایر شهرها و استانها و راهپیمایی قدم به قدمشان با مردم، به نحوی دیگر پیوستگی دولتمردان با ملت را به نمایش گذاشت. فرزانه صادق مالواجرد وزیر راه و شهرسازی که از جمله وزرای حاضر در این راهپیمایی بود در گفتوگویی با بیان این جمله که «شیرزنان و شیر مردان این ملت 8 سال دفاع مقدس را پشت سر گذاشتهاند و در بطن خود پشتیبان ولایت و ایران جان هستند»، گفت: «قطعاً این بار رژیم جنایتکار و بیریشه و بیتاریخ صهیونیست شکست خواهد خورد.» حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای رئیس قوه قضائیه، محمد اتابک وزیر صنعت، معدن و تجارت، مهدی چمران رئیس شورای شهر و سردار عزیز جعفری، فرمانده سابق کل سپاه از دیگر مسئولان حاضر در نمازجمعه تهران بودند.
روایت مقاومت در خطبههای جمعه
دیروز ائمه جمعه در سراسر کشور، مقاومت و همبستگی در برابر هر گونه تجاوز دشمنان را روایت کردند. حجتالاسلام والمسلمین حاج علیاکبری خطیب نماز جمعه تهران با بیان اینکه «امروز وزیر امور خارجه کشورمان در ژنو به سر میبرد و میخواهد پیام مقاومت تا پیروزی و پاسخ به جنایت رژیم صهیونیستی را برساند»، یادآور شد: «حمله رژیم صهیونیستی در فضایی بود که مذاکرات غیرمستقیم در جریان بود و بعد از گفتوگوی نتانیاهو و ترامپ بود که او خود را مخالف با حمله نشان داد و این یک دروغ بزرگ بود.» وی با بیان اینکه «رژیم با دو هدف نابودی ساختار فرماندهی و به شهادت رساندن دانشمندان ما و قرار دادن مردم در برابر حاکمیت با این تصور غلط که مردم ایران با وجود مشکلات اقتصادی و معیشتی در یک جنگ بیامان شناختی در برابر حاکمیت قرار میگیرند به ایران حمله کرد»، گفت: «محاسبات آنان خنده آور و غلط بود.»
خطیب جمعه تهران با بیان اینکه «از مسئولان توقع داریم خدمات خود را با تمام توان افرایش دهند»، از مسئولان قضایی و امنیتی هم خواست تا منافقین و نفوذیها را مطابق قوانین جنگ به اشد مجازات برسانند.
گفتوگوهای ایران و تروئیکای اروپایی در ژنو روز گذشته با تفاهم برای ادامه مسیر گفت و گوها به پایان رسید؛ تفاهمی که بیش از آنکه صرفاً یک توافق فنی باشد، بازتاب ضرورت حیاتی تداوم دیپلماسی در لحظات حساس منطقه است.
سیدعباس عراقچی وزیر خارجه در پایان این نشست با بیان اینکه بحث جدی با اروپاییها داشتیم، گفت: ایران آماده است بار دیگر دیپلماسی را بررسی کند. عراقچی افزود: ما در حال آماده شدن برای دیدار دیگری به زودی با اروپاییها هستیم.
"کایا کالاس"، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، با اعلام این توافق، به روشنی به این واقعیت اشاره کرد که تشدید تنشها در منطقه به سود هیچکسی نخواهد بود و تنها راه پرهیز از ورود به گرداب ناامنی، باز نگه داشتن کانالهای مذاکره است.
در همین چارچوب، "سوهان وادا فول" وزیر خارجه آلمان، به نقش تعیینکننده آمریکا در تضمین پیشرفت این روند اشاره کرد و آن را برای موفقیت دیپلماسی با ایران امری حیاتی دانست. همزمان، «ژان نوئل بازو» وزیر خارجه فرانسه از عزم ایران برای ادامه رایزنیها خبر داد و اعلام کرد که عراقچی آمادگی لازم برای پیشبرد گفت و گوها را دارد؛ موضعی که نشانهای از اراده تهران برای حفظ مسیر دیپلماتیک، علیرغم فشارهای رو به تزاید میدانی تلقی شد. دیوید لمی، وزیر خارجه انگلیس نیز با تأکید بر لزوم تداوم مذاکرات مستقیم میان ایران و آمریکا، بر اهمیت پرهیز از قطع این خطوط ارتباطی در مقطع خطیر کنونی تأکید کرد.
تداوم سیاستهای خصمانه، تهران را ناگزیر به پاسخهایی سختتر خواهد کرد
روز گذشته در حالی که ژنو بار دیگر به کانون پرتنشترین معادلات دیپلماسی و امنیت جهانی بدل شد، مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران با انتشار پیامی در شبکه ایکس، رویکرد رسمی تهران را به روشنی ترسیم کرد؛ رویکردی که صلح و آرامش را نه در چارچوب واژگان دیپلماتیکِ تهی، بلکه در توقف بیقید و شرط تجاوز و ارائه تضمینهای قطعی برای پایان ماجراجوییهای اسرائیل جستوجو میکرد. پزشکیان در پیام خود تأکید کرد که تداوم سیاستهای خصمانه، تهران را ناگزیر به پاسخهایی سختتر و پشیمانکنندهتر خواهد کرد؛ پاسخی که بیش از آنکه صرفاً واکنشی نظامی باشد، بازتاب استراتژی ایران در بازدارندگی و تغییر معادلات میدان است.
در آستانه ورود بحران نظامی تهران و تلآویو به دومین هفته خود و در حالی که صحنه میدانی با ضربآهنگ پاسخهای دقیق و بازدارنده ایران دستخوش تغییرات بنیادین شده است، تحولات دیپلماتیک با شتابی کمسابقه در حاشیه میدان نبرد شکل گرفته است؛ تحرکاتی که از رایزنیهای فشرده مقامات ایرانی با سران منطقه و قدرتهای جهانی تا نشست اضطراری ژنو میان تهران و تروئیکای اروپایی امتداد یافته است و آشکار میسازد که چگونه موازنه قدرتی که جمهوری اسلامی در عرصه نظامی پدید آورده، بازیگران غربی را ناگزیر ساخته تا به جای تداوم سیاستهای مبتنی بر مماشات یا حمایت بیچونوچرا از تلآویو، بار دیگر به امید بازگرداندن بحران به مدار مهارپذیر، راه پرپیچوخم دیپلماسی را پیش گیرند.
تجاوز در میانه دیپلماسی
دیروز در ژنو سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه روزی مهم را پشت سر گذاشت. او ابتدا در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، مواضع اصولی و خدشهناپذیر ایران را در قبال جنگ تحمیلی صهیونیستها بر ملت ایران با بیانی صریح و مستدل تشریح کرد و سپس ورود به مرحلهای تازه از رایزنیهای دیپلماتیک را از سر گرفت؛ مرحلهای که عصر دیروز با نشست عراقچی و وزرای خارجه سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و بریتانیا آغاز شد و میتوانست نقشی تعیینکننده در معادلات پیشروی دیپلماسی منطقهای و بینالمللی ایفا کند. وزیر خارجه در ادامه این روز فشرده با حضوری رسانهای و گفتوگویی اختصاصی با شبکه NBC مواضع اصولی ایران را درباره تجاوزگری رژیم صهیونیستی به افکار عمومی جهانی منتقل کرد و تصویری روشن از حقانیت دفاع ایران در برابر تجاوز آشکار ارائه داد.
عراقچی در نشست شورای حقوق بشر، تجاوز اسرائیل به ایران را جنایت جنگی خواند و با اشاره به روند دیپلماتیک پیش از این حمله، گفت: ما در میانه تلاشهای دیپلماتیک بودیم و قرار بود با آمریکا برای حل و فصل مسالمت آمیز مسائل هستهای گفت و گو کنیم اما حمله اسرائیل، خیانت به دیپلماسی و ضربه به حقوق بینالملل بود.
مذاکره با آمریکا منوط به پایان حمله
همچنین عراقچی در گفتوگویی با صداوسیما بر آمادگی ایران برای گام برداشتن در مسیر دیپلماتیک تأکید کرد؛ هرچند به صراحت اعلام داشت که مذاکره با آمریکا منوط به پایان فوری تجاوزگریهای اسرائیل است. او ضمن استقبال از گفتوگو با اروپاییها، هرگونه مذاکره درباره موضوع موشکی را خط قرمز جمهوری اسلامی دانست و تصریح کرد که در دفاع از منافع مردم ایران، تهران از هیچ مجرای مشروعی ابا ندارد.
اولین دور گفتوگوهای ایران و تروئیکای اروپایی روز گذشته در فضایی محترمانه و جدی پایان یافت و دو طرف برای مشورتهای داخلی تنفسی کوتاه اعلام کردند. در حالی که کشورهای اروپایی همچنان به دنبال ایفای نقشی تاریخی در احیای دیپلماسی بودند، ایران بار دیگر بر پایبندی خود به مسیر مذاکره تأکید کرد و توقف تجاوز را همچنان پیششرط گشودن راه دیپلماسی صادقانه خواند.
مسقط، اسلو و نقشههای تلآویو
اما شاید پرده مهمتر این روایت را سعید خطیبزاده، معاون وزیر خارجه در گفتوگویی با بیبیسی بالا زد؛ آنجا که از نقشههای تلآویو برای تخریب مسیر دیپلماتیک پرده برداشت. خطیبزاده فاش ساخت که تنها یک روز پیش از حمله اسرائیل، مقامهای ایرانی در اسلو مشغول برنامهریزی برای دور جدید مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا در مسقط بودند و در حالی که امید به دستیابی به توافقی تازه بیش از هر زمان دیگری نزدیک شده بود، آتش تجاوز اسرائیل همه چیز را به خاکستر بدل کرد. او تصریح کرد که از لحظه نخست تجاوز، پیامهای متعددی از سوی واشنگتن از مسیر سران منطقه و کانالهای اروپایی روانه تهران شد اما هیچ تماس مستقیمی با کاخ سفید برقرار نگردید.
بــــرش
دومین نشست اضطراری شورای امنیت درباره حمله تجاوزکارانه اسرائیل به ایران برگزار شد
نیویورک؛ میزبان نبرد دیپلمات ها
همزمان با ادامه گفتوگوهای ایران و تروئیکای اروپایی در ژنو، دومین نشست شورای امنیت سازمان ملل درباره حمله تجاوزکارانه اسرائیل به ایران برگزار شد؛ نشستی پرتنش که با هشدارها و مواضع متفاوت قدرتها همراه بود.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، با لحنی نگرانکننده از خطر گسترش سریع جنگ میان ایران و اسرائیل سخن گفت و تأکید کرد که دو طرف باید هرچه زودتر به مذاکرات جدی بازگردند. او یادآور شد که هدف گرفتن تأسیسات هستهای ایران، جهانی را که همین حالا در لبه پرتگاه است، به ورطهای هولناکتر میکشاند و مسئولیت این بحران بر دوش همه ماست.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نیز در همین نشست هشدار داد که حمله به تأسیسات بوشهر میتواند به انتشار سطح بالایی از مواد رادیواکتیو منجر شود. او با تأکید بر اینکه ذخایر اورانیوم ایران همچنان تحت پادمان است، خاطرنشان کرد آژانس بلافاصله پس از تأمین شرایط امنیتی، فعالیتهای خود را از سر خواهد گرفت.
در این جلسه، چین اقدامات اسرائیل را تهدیدی آشکار علیه امنیت و حاکمیت ایران و تضعیفکننده ثبات منطقه خواند، روسیه گزارش اخیر آژانس را بهانهای برای حمله به ایران دانست و اعلام کرد آماده هرگونه کمک برای یافتن راهحلی قابل قبول برای همه طرفهاست، و پاکستان ضمن محکوم کردن حملات تلآویو، همبستگی خود را با مردم ایران اعلام کرد.
در سوی دیگر، فرانسه با اعلام آمادگی برای مذاکره با ایران، هدف اصلی این مذاکرات را جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای و پایان دادن به درگیریها عنوان کرد. نماینده انگلیس هم با بیان اینکه لندن در حملات اسرائیل مشارکتی ندارد، استقرار نیروهای کشورش را صرفاً اقدامی احتیاطی توصیف کرد.
امیرسعید ایروانی نماینده ایران در سازمان ملل نیز حملات اسرائیل به مراکز غیر نظامی از جمله پنج بیمارستان و پزشکان و کارکنان را یادآور شد و اعلام کرد صدها غیر نظامی در تجاوز علیه ایران کشته و هزاران نفر زخمی شدهاند.
نماینده عراق در نشست شورای امنیت، بارها نسبت به نقض حقوق و استقلال کشورش هشدار داد و اعلام کرد که در برابر استفاده از آسمان عراق برای حمله به ایران میایستند و از این رو است که آسمان این کشور بسته شده است.