فعالان محیط زیستی خواستار جلوگیری از خشک کردن تالاب شیلات شدند
آستارا دیگر میزبان پرندگان مهاجر نخواهد بود
زیست بوم/ فعالان محیط زیست شهر آستارا خواستار جلوگیری از پر کردن تالاب «شیلات» توسط شهرداری شدند. آنها این تالاب را آخرین تالاب شهری آستارا میدانند که میزبان پرندگان مهاجر کریدور شمالی در بدو ورود به ایران هستند. تالاب شیلات در آستارا را در واقع یکی از آخرین تالابهای درونشهری ایران میدانند و میگویند از چند تالاب درونشهری که در ایران باقی مانده بود، دو مورد تا دهه ۸۰ در آستارا قرار داشت. تالاب «پریان» را شهرداری در دهه ۸۰ با خاک پر کرد. فقط تالاب شیلات باقی مانده بود که آن نیز در سال ۹۰، از سوی اداره شیلات آستارا به اشخاص حقیقی واگذار شد. آن افراد نیز بلافاصله، همان سال ۹۰ اقدام به خاکریزی کردند.
این اقدام اما با اعتراض و مقاومت مردمی مواجه که باعث شد مقداری از تالاب باقی بماند ولی اکنون متأسفانه پس از ۱۴ سال خبردار شدیم که ماشینآلات شهرداری در حال پر کردن دوباره آن محل باقی مانده از تالاب با خاک هستند. مهدی نصرتی، رئیس مؤسسه محیطزیستی زیستمان در آستارا میگوید: «از دو هفته پیش، گویا این افراد آمدهاند و از محوطه اسکله آستارا، ماسههایی را که در آنجا وجود دارد به تالاب شیلات منتقل و این محل را پر میکنند.»
او با اشاره به اینکه این اتفاق در سکوت خبری رخ داده بود، میگوید: «یعنی چند نفر به من اطلاع دادند و من نیز طی این چند روز پیگیری کردم و دیدم بله، خبر صحت دارد. امروز نیز ویدیوها و عکسهایی منتشر شد که دیدیم چه فاجعهای در حال وقوع است.»
او میگوید به سازمان حفاظت محیط زیست کشور اطلاع دادهاند و سازمان به آنها گفته است چون این تالاب ملک شخصی است و جزو مناطق چهارگانه نیست، ما نمیتوانیم اقدامی انجام دهیم.
پای پشه آئِدِس و تب دِنگی هم وسط است. به گفته نصرتی، شهرداری گفته است که این پشه در تالاب شیلات دیده شده است و از طریق شورای تأمین و نهادهای مربوطه از سازمان محیط زیست، استعلام گرفتهاند و قرار است که تالاب را با شن پر کنند.
او پر کردن تالاب را به خاطر این پشه بهانه میداند و میگوید: «فکر کنید دارند آخرین تالاب شهری کشور را پر میکنند، چون گفتهاند پشه در آن دیده شده است، اینکه دلیل نمیشود!»
او میگوید تالاب «پریان» را هم به دلیل پشه و با همین خاکریزیها از بین بردند: «اولین شورای شهری که در آستارا شکل گرفته بود در شعارهایش به مردم میگفت: «ما برای پشههای شما هم برنامه داریم! تالابها را پُر میکنیم که پشهها مردم را اذیت نکنند!» الان هم دقیقاً چنین بهانهای را مطرح میکنند اما کاملاً مشخص است که چرا چنین سخنانی مطرح میشود.»
نصرتی وسعت تالاب شیلات را بسیار گستردهتر از چیزی که هست معرفی میکند و توضیح میدهد: «بهمرور زمان، مدام آن را پُر کردند. بخشهای زیادی از حریم تالاب را در گذشته، به شرکت «کاوه» واگذار کردند و اولین بندر خصوصی کشور در آنجا ایجاد شده بود. همان بندر را هم الان دارند تعطیل میکنند چون مسئولان گیلان اعلام کردهاند، ضرر این بندر از سود آن بیشتر است؛ به خاطر هزینه لایروبی آن. چون میدانید، دریا در حال عقبنشینی است و باید لایروبی شود تا کشتیها بتوانند تردد کنند. یکی دو سال پیش بود که یک کشتی آنجا به گل نشست. بهخاطر همین، هزینه لایروبی بیشتر از درآمد آن بندر شده بود. حالا ماحصل لایروبی را میریزند کنار حریم تالاب شیلات و جاهایی که قبلاً جزو تالاب بوده، ولی در این چند سال به دلیل انباشت ماسه، کاملاً از بین رفته است.»
به گفته این فعال محیطزیست، از تالاب شیلات، براساس آمار سازمان حفاظت محیط زیست، تنها دو هکتار باقی مانده است که آن هم در چند روز گذشته، پر کردن آن را آغاز کردهاند.
او درباره تالابهای شهری آستارا میگوید: «تالاب شیلات و پریان در فاصله کمی از یکدیگر قرار دارند. در کنار تالاب عینک رشت، آخرین تالابهای درونشهری ایران بودهاند. اکنون تنها تالاب عینک رشت باقی مانده، که وضعیت بسیار نامناسبی نیز دارد. تالاب پریان را بهطور کامل از بین بردهاند. از تالاب شیلات، فقط بخش اندکی باقی مانده است.»
او این تالابها را اولین ایستگاههای پرندگان مهاجری میداند که از روسیه، جمهوری آذربایجان و شمال اروپا به ایران وارد میشوند.
در واقع این منطقه، «کریدور مهاجرتی ساحل غرب» خزر است که پرندگان وقتی از مسیر وارد میشدند اولین جایی که برای استراحت فرود میآمدند تالاب پریان بود که آن را خشک کردند. پس از آن، بخشی از تالاب شیلات باقی مانده بود. اگر این تالاب هم خشک شود، این منطقه را بهطور کامل از دست میدهیم. پرندههای آنها نیز از بین خواهند رفت.