در حافظه موقت ذخیره شد...
مروری بر چرایی سهم ۶۰ درصدی مرند از تنش آبی آذربایجان شرقی
وقتی چاه‌های عمیق هم خشک می‌شوند
برداشت بی‌رویه آب از چاه‌های کشاورزی
حیدر نجف‌زاده، رئیس اداره آب و فاضلاب شهرستان مرند با اشاره به تأمین منابع آب مرند از 28 حلقه چاه به «ایران» می‌گوید: «همه ساله با آغاز کشت و زرع و افزایش فعالیت چاه‌های کشاورزی، میزان دبی آب چاه‌ها در شهرستان کاهش پیدا کرده و مشکلاتی را در تأمین آب پایدار روستاها ایجاد می‌کند. سال گذشته برای حل تنش آبی، 4 حلقه چاه حفر شد و به مدار بهره‌برداری وارد کردیم؛ این اقدام اگرچه 90 لیتر در ثانیه، دبی آب را افزایش داد، اما همزمان به دلیل مصرف زیاد آب، دبی آب چاه‌های موجود را تا 80 لیتر در ثانیه کاهش داد.» نجف‌زاده در ادامه افزود: «شهرستان مرند از 8 سال پیش تاکنون با تنش آبی دست و پنجه نرم کرده و این وضعیت هر سال بدتر از سال قبل می‌شود. دلیل اصلی تنش آبی نیز تغییرات اقلیمی و برداشت بی‌رویه آب از چاه‌های موجود است. در فصل تابستان، چاه‌های کشاورزی در بخش‌های مختلف شهرستان وارد مدار مصرف شده و منجر به کاهش دبی موجود چاه‌ها به میزان 150 تا 100 لیتر در ثانیه می‌شود. سال‌ها قبل، عمق چاه‌های مرند 180 متر بود، اما حالا در این عمق، آبی یافت نمی‌شود و باید چاه‌هایی با عمق 250 تا 300 متر حفر شود.»
انتقال آب ارس تا چند ماه آینده
رئیس اداره آب و فاضلاب شهرستان مرند تصریح می‌کند: «19 روستای پرتنش در مرند وجود دارد که مردم آن اغلب اوقات با قطعی آب مواجه‌اند. ساعت 12 شب مخازن آب شرب شهرستان مرند بسته شده و 5 صبح باز می‌شود؛ با این حال، اغلب این روستاها در تأمین آب پایدار با چالش‌های گسترده مواجه هستند و در روز با قطعی 4 تا 5 ساعته آب مواجه‌اند. برای حل این مشکل، درصددیم تا 2 ماه آینده، امکان برداشت آب از ایستگاه 5 انتقال آب ارس را فراهم کنیم و با برداشت 30 لیتر آب در ثانیه، 19 روستای پرتنش را از خطر بی‌آبی نجات دهیم. عملیات خط انتقال آب از فروردین سال‌جاری آغاز شده و در صورت تأمین 40 میلیارد تومان اعتبار تا 2 ماه آینده به بهره‌برداری خواهد رسید. با تکمیل خط انتقال آب ارس به شهرستان مرند، تنش آبی این روستاها حل شده و با تکمیل نهایی طرح و تأمین آب شرب پایدار، دیگر شاهد رخداد بحران آب در روستاهای مرند نخواهیم بود.»
رنج بی‌آبی در «یکان کهریز»
«یکان کهریز» یکی از روستاهای شهرستان مرند، از 4 سال پیش تاکنون با بحران بی‌آبی دست و پنجه نرم می‌کند. طبق گفته «میرمعصوم ذاللو» دهیار روستای یکان کهریز به «ایران»، «تنش آبی، کار تأمین آب این روستا با جمعیتی بالغ بر 2 هزار نفر را به جیره‌بندی کشانده است؛ هر 48 ساعت یکبار تنها 2 ساعت آب شرب وارد مدار شده و مردم از آن استفاده می‌کنند. چند سال پیش با گرم شدن هوا و آغاز فصل تابستان جیره‌بندی آب نیز آغاز می‌شد؛ اما حالا زمستان و تابستان فرقی ندارد و تأمین آب این روستا حتی در سردترین ماه‌های سال نیز جیره‌بندی می‌شود.» وی می‌گوید: «اهالی روستای یکان کهریز، در پشت‌بام خانه‌هایشان منبع آب گذاشته‌اند و با بازشدن مدار شبکه، آب را 2 ساعته ذخیره کرده و طی 48 ساعت آینده مصرف می‌کنند.»
دهیار روستای یکان کهریز ادامه می‌دهد: «آب کشاورزی این منطقه از قنات و چشمه‌ها تأمین می‌شود که با تشدید خشکسالی و تغییرات اقلیمی، تعدادی از چشمه‌ها خشک شده و تأمین آب کشاورزی را نیز با چالش‌های جدی مواجه کرده است. در نتیجه برخی از کشاورزان، تغییر شغل داده و تعدادی دیگر نیز به روستاها و شهرستان‌های اطراف مهاجرت کرده‌اند.» طبق گفته این مقام مسئول: «برای رفع مشکل بی‌آبی، هدفگذاری شده که تا چند ماه آینده بخشی از آب شرب پایدار روستا از ایستگاه 5 انتقال آب ارس تأمین شده و مشکلات مردم ناشی از تنش آبی حل شود. با تکمیل نهایی پروژه آبرسانی ارس در چند سال آینده، روستاهای پرتنش مرند سیراب شده و حداقل تا 20 سال، از مخاطرات تنش آبی رهایی پیدا خواهند کرد.»
