رئیس جمهوری آمریکا به سفر ۶۵۰ میلیارد دلاری خود به ریاض پایان داد
ترامپ در ایستگاه دوحه
یک روز پس از اینکه دونالد ترامپ اعلام کرد ایالات متحده آمریکا تحریمها علیه سوریه را در یک تغییر اساسی در سیاست خارجیاش لغو خواهد کرد، رئیس جمهوری آمریکا روز گذشته با احمد الشرع حاکم جدید سوریه، دیدار کرد. این اولین دیدار در ۲۵ سال گذشته بین رهبران دو کشور بود.
به گزارش نیویورک تایمز، اما در حالی که ترامپ در دومین مقصد تور پرزرقوبرق خاورمیانهای خود وارد قطر شد- توری که بر معاملات اقتصادی تأکید دارد و منافع سیاسی و تجاری او را در کشورهای ثروتمند خلیج فارس برجسته میکند- کشتار در فاصلهای نه چندان دور در غزه شدت گرفته بود؛ بخشی از منطقه که ترامپ عمدتاً در این سفر از آن چشمپوشی کرده است.
مقامات بهداشت فلسطینی روز چهارشنبه اعلام کردند که حملات هوایی اسرائیل در طول شب دهها فلسطینی را در شمال غزه کشته است و این خشونت فزاینده، تلاشهای دولت ترامپ برای دستیابی به آتشبس جدید میان اسرائیل و حماس را بیاثر کرده است.
ترامپ در گفتوگو با خبرنگاران در هواپیما در راه عربستان به قطر گفت که «این [روابط با کشورهای عربی] برای اسرائیل خوب است. داشتن چنین روابطی با کشورهای خاورمیانه به نفع اسرائیل است.»
رئیس جمهوری آمریکا با امضای سند شراکت راهبردی با ریاض و وعده سرمایهگذاری 600 میلیارد دلاری عربستان سعودی در ایالات متحده، این پادشاهی را به مقصد دوحه ترک کرد.
همچنین جانی اینفانتینو، رئیس فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) و از حامیان ترامپ، در این سفر خاورمیانهای همراه ترامپ است. روز گذشته او ریاست مراسمی را بر عهده داشت که در آن امیر قطر، میزبان آخرین جام جهانی، میزبانی دوره بعدی (۲۰۲۶) را به ترامپ واگذار کرد. ایالات متحده میزبان مشترک جام جهانی ۲۰۲۶ با کانادا و مکزیک است.
ترامپ شگفت زده می شود
واشنگتن پست در خصوص سفر رئیس جمهوری آمر یکا به قطر نوشت: رئیس جمهوری دونالد ترامپ در طول سفر خود به خاورمیانه از شکوه و جلالی که برایش به نمایش گذاشته شده، شگفتزده است.
ترامپ پس از مراسم استقبال در دیوان امیری- دفاتر اداری قطر- به تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطرگفت: «کاری که انجام دادهاید بینظیر است.» به نوشته این روزنامه آمریکایی، او همچنین از شترهایی که در خیابانهای دوحه دیده میشدند، به وجد آمده بود.
رئیسجمهوری آمریکا پس از ملاقات یک ساعته با امیر قطر که پشت درهای بسته برگزار شد، ادعا کرد: «با امیر قطر درباره موضوع ایران صحبت کردیم. احساس میکنم موضوع حل شود. در موضوع ایران موفق خواهیم شد.»
ترامپ همچنین با اشاره به جنگ جاری در اوکراین تصریح کرد: «درباره اوکراین و روسیه نیز صحبت کردیم.»
ساکن کاخ سفید با اشاره به امضای توافقی بین واشنگتن و دوحه برای خریداری ۱۶۰ فروند هواپیمای بوئینگ افزود: «بوئینگ بزرگترین سفارش خود در تاریخش را تحویل گرفت. توافق خطوط هوایی قطر با بوئینگ به بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار میرسد.»
ترامپ همچنین از «کمکهای قطر در موضوع ایران» قدردانی کرد. او در ادامه گفت: «ارتش آمریکا در بهترین جایگاه خود قرار دارد. قطر یکی از دوستان آمریکا است.»
ترامپ در ادامه ادعا کرد: «خاورمیانه موضوع اصلی جهان شده است. خوشحالم که روابط و اتحاد تازهای درحال شکلگیری است.»
ملاقات با الشرع
رئیس جمهوری آمریکا، روز چهارشنبه در ریاض، پایتخت عربستان، حدود نیم ساعت با احمد الشرع گفتوگو کرد. او وی را «عالی» و «مردی سرسخت» توصیف کرد. به ادعای نیویورک تایمز، این دیدار نقطه عطفی برای الشرع بود؛ کسی که زمانی شاخهای از القاعده را رهبری میکرد، پیش از آنکه از این گروه جدا شده و تلاش کند چهرهای میانهرو از خود ارائه دهد. ایالات متحده گروه شبهنظامی او را یک سازمان تروریستی اعلام کرده بود و تنها پنج ماه پیش، پیشنهاد جایزه ۱۰ میلیون دلاری برای اطلاعات درباره او را لغو کرده بود.
از زمانی که ائتلاف تحت رهبری الشرع در دسامبر گذشته بشار اسد را از قدرت برکنار کرد، دولت موقت او تلاش کرده است تا تحریمهای بینالمللی باقیمانده علیه سوریه را رفع کند و حلقه فشار اقتصادی بر کشوری را که در ثبات خاورمیانه نقش کلیدی دارد، بشکند. اعلامیه ترامپ مبنی بر لغو تحریمهای ایالات متحده علیه سوریه، سهشنبه شب با تشویق ایستاده حاضران در ریاض، از جمله نمایندگان کشورهای عربی که خواستار چنین اقدامی بودند، روبهرو شد.
ترامپ به دعوت ولیعهد عربستان، با الشرع دیدار کرد و محمد بن سلمان نیز در این دیدار حضور داشت. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه که از گروه جولانی حمایت کرده بود، از طریق تماس تلفنی به جلسه پیوست. به گفته کاخ سفید، ترامپ به رهبر سوریه گفت که «فرصتی فوقالعاده برای انجام کاری تاریخی در کشورش» دارد. همچنین، ترامپ از او خواست تا برای عادیسازی روابط با اسرائیل اقدام کند و به «تمام تروریستهای خارجی دستور دهد سوریه را ترک کنند.»
ترامپ در دوران اول ریاست جمهوریاش روابط شخصی نزدیکی با رهبران خلیج فارس برقرار کرد و بدون انتقاد از کارنامه حقوق بشر آنها، حمایتی قوی از آنها نشان داد. او تلاش کرده رابطهای ویژه با شیخ محمد بن زاید، رئیس امارات متحده عربی و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی داشته باشد.
5 شرط آمریکا
در همین حال، سخنگوی کاخ سفید پنج شرط رئیس جمهوری آمریکا برای عادیسازی روابط با سوریه را اعلام کرد. «کارولین لیویت» طی پیامی در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا در جریان سفر خود به ریاض بنا به دعوت «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی با «احمد الشرع» رئیس موقت دولت سوریه و سرکرده هیأت تحریرالشام دیدار کرد. در این پیام آمده است: «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه نیز از طریق تماس ویدیویی به آنها پیوست. همچنین ولیعهد سعودی از رئیس جمهوری ترامپ به خاطر تصمیمش برای لغو تحریمها تقدیر کرد و آن را شجاعانه خواند.
به گفته سخنگوی کاخ سفید، رئیس جمهوری آمریکا نیز از رئیس جمهوری اردوغان و ولیعهد سعودی بابت دوستیشان تشکر کرد و به احمد الشرع گفت که فرصت فوقالعادهای برای انجام کاری تاریخی در کشورش دارد. رئیس جمهوری ترامپ، او را تشویق کرد که کار بزرگی برای مردم سوریه انجام دهد. لیویت در پیام خود خاطرنشان کرد که دونالد ترامپ در دیدار با احمدالشرع پنج شرط خود را برای عادیسازی روابط واشنگتن با دمشق مشخص کرده است: 1-امضای توافقنامه ابراهیم با رژیم اسرائیل. 2- از همه تروریستهای خارجی بخواهد که سوریه را ترک کنند. 3-گروههای فلسطینی را اخراج کند. 4- به ایالات متحده کمک کند تا از ظهور مجدد داعش جلوگیری کند. 5- مسئولیت بازداشتگاههای داعش در شمال شرقی سوریه را بر عهده بگیرد.
طبق اعلام سخنگوی کاخ سفید، الشرع هم فرصت ایجاد شده در کشور خود و منافع مشترک ایالات متحده و سوریه در مقابله با تروریسم و از بین بردن سلاحهای شیمیایی را مورد توجه قرار داد. در ادامه این پیام آمده است: احمدالشرع بهعلاوه بر تعهد خود به قطع تخاصم و درگیری با اسرائیل بر اساس معاهده سال ۱۹۷۴ تأکید و اظهار امیدواری کرد سوریه بهعنوان یک حلقه حیاتی در تسهیل تجارت بین شرق و غرب عمل کند و از شرکتهای آمریکایی دعوت کرد تا در نفت و گاز سوریه سرمایهگذاری کنند.