ندا سیجانی
روزنامه نگار

 «خوشحالم دراین تاریخ، اینجا ایستاده‌ام و از زمان گذشته‌ای صحبت می‌کنم که می‌توانست همه چیزبازدارنده باشد؛ چون شعور و شوقش وجود نداشت؛ اما ما آمده‌ایم که زندگی بیافرینیم.» این بخشی ازصحبت‌های استاد حسین علیزاده درشبی است که به نام او نامگذاری شد. شاید بهتراست بگوییم، میرحسین علیزاده؛ چرا که با خلق مجموعه‌ای کم‌نظیر با عنوان «دستگاه‌های موسیقی ایرانی» که شامل ۱۳ جلد کتاب و ۱۷ لوح فشرده است و پردازشی جامع و کامل با سبک و سیاق خود، توانست همچون بزرگان پیش از خود «میرزا عبدالله» کاری سترگ درخصوص دستگاه‌های موسیقی ایرانی بیافریند و خلق این اثر بهانه‌ای شد تا مجله فرهنگی و هنری بخارا، به پاس سال‌ها تلاش این استاد بزرگ موسیقی، میهمان عزیزی را به شب‌های بخارا دعوت کند؛ «شب حسین علیزاده». شبی که نوای شورانگیزش پایانی خوش برای همگان رقم زد.
طبق اعلام برگزارکنندگان، برنامه ساعت 17 عصردوشنبه (22 اردیبهشت ماه) به میزبانی فرهنگسرای نیاوران آغاز می‌شد؛ شبی باشکوه به همت علی دهباشی. جمعیت مشتاق بسیاری آمده بودند، تا آنجا که ردیف صندلی‌های سالن به محوطه باز فرهنگسرا هم کشیده شد، اما بازهم جوابگوی عاشقان حسین علیزاده نبود. آنهایی که از شهرهای دور و نزدیک آمده بودند تا دیداری تازه کنند یا برای اولین بار پای صحبت‌های او بنشینند. البته سیل مشتاقان «شب حسین علیزاده» تنها به مخاطبان خلاصه نمی‌شد. در ردیف اول چهره‌های بزرگی چون دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی و مجید درخشانی نشسته بودند؛ یاران و دوستانی که همیشه و همه جا در کنار حسین علیزاده بوده و هستند.

علیزاده میراث دار موسیقی سنتی ایران است
سخنران اول این برنامه علی بوستان بود. نوازنده سه‌تار و یار غار حسین علیزاده. بوستان صحبت‌های خود را درباره تولید مجموعه «دستگاه‌های موسیقی ایرانی» شروع کرد و گفت:« پروژه دستگاه‌های موسیقی ایرانی اوایل بهار سال ۱۳۹۹ شروع شد وتألیف آن به دست استاد علیزاده دراوایل شیوع ویروس کرونا آغاز شد و درآخر کل کار در بازه زمانی تقریباً دو سال ضبط و اواخر سال ۱۴۰۲ میکس و مستر شد. درنهایت مجموعه‌ای شامل ۳۰۲ قطعه و ۱۳ ساعت ضبط شد. اکنون یک لوح زرین و رنگین از یک رپرتوار اجرایی موسیقی داریم؛ مجموعه‌ای که در آن برخی از قطعات مهجور توسط استاد بسط و گسترش داده شد و بعضی از قطعات آوازی با ترکیب‌سازی و گروهی اجرا شد.»
محمد فاضلی دیگرسخنران این مراسم نیز بیان کرد:« حسین علیزاده هست اما خودش به مثابه گونه‌ای آدم ملال ستیز، کارکرد اجتماعی دارد. نماد نوعی از زندگی است که ملال را روی سر دیگران آوار نمی‌کند. آدم‌هایی که انگار تمام نمی‌شوند و بار تاریخ و زیستن در زمان‌های ناسازگار خسته‌شان نمی‌کند. نمی‌دانم سرزندگی و کنشگری کم نظیرشان را از کجا و به قیمت چه خون دلی در جهان جاری می‌سازند اما برای بقیه الهام بخشند، اسیر پوچی و روایت پوچی نمی‌شوند و تلاششان برای ساختن، حد و مرز ندارد.حسین علیزاده نه در دیگری جذب می‌شود و نه ذوب، نه از آن می‌هراسد، بلکه شناخت و جذب آگاهانه دیگری را همچون فرصت مسالمت‌آمیز برای ساختن برمی‌گزیند. به اسم سنت و اصالت از دیگری کناره نمی‌گیرد و با آن نمی‌جنگد.»
بابک خضرایی (آهنگساز) در بخشی از برنامه گفت: «من این افتخار را داشته‌ام که چند بار درباره استاد بزرگوارمان و خورشید موسیقی ایران؛ حسین علیزاده صحبت کنم. همه آن چیزی که می‌خواهم درباره حسین علیزاده بگویم، این است که علیزاده به هیچ‌کس مانند نیست. علیزاده میراث دار سنت موسیقی ایران است و حامل دانش‌های موسیقی است. علیزاده آماده آموختن همیشه و از همه‌کس است. او تکنیک نوازندگی در ایران را بطور کلی ارتقا داده است. او بیش از ۵۰ سال استاد بی‌بازنشستگی بوده، حتی سال‌های کوتاهی که در ایران نبوده‌، سایه‌اش بر سر موسیقی ایران بوده است. بهتر است بگویم او ۵۰ سال آبروی موسیقی ایران بوده است. علیزاده به نوعی نوآور یا صف‌شکن است.»

ما آمده ایم که زندگی بیافرینیم
و در آخر با پخش مستندی از وحید حسینی همدان با عنوان «تحریر حریر» حسین علیزاده به عنوان آخرین سخنران این برنامه به روی صحنه رفت و در جملاتی گفت: «در این جمع اشخاص زیادی هستند که با زیبایی بزرگ شدند و بعد فکر کردند که باید زیبایی بیافرینند تا آن چیزی را که از کودکی حس کردند، بازگو کنند. زیبایی که اینجا گاه از تکرار زیاد موجب خجالت می‌شد، تخیل است. تمام کسانی که در هنر تخیل کردند، می‌دانند که این حال همانند این است که آرزوهای خود را برآورده کنید.البته آرزو این نیست که شما چیزی را که نداری بخواهی، بلکه خلق کردن است. درحقیقت یاد می‌گیرید که تمام عمر همیشه آرزو کنید؛ همانند این است که تمام عمر عشق می‌خواهید، صلح می‌خواهید، شعور می‌خواهید و جامعه‌ای می‌خواهید که سرشار باشد.خوشحالم در این تاریخ، اینجا ایستاده‌ام و از زمان گذشته‌ای صحبت می‌کنم که می‌توانست همه چیز بازدارنده باشد؛ چون شعور و شوقش وجود نداشت. در دنیا فقط ایران و افغانستان هستند که درباره بود و نبود موسیقی صحبت می‌کنند. امروز این همه آدم اینجا نشسته که شادابی چهره آنها مدیون خود شماست که چقدر از موسیقی دفاع کردید. هستند هنرمندانی که حتی جان خود را برای حفظ موسیقی گذاشتند.»
علیزاده در ادامه گفت: «امری که خیلی جالب است، این است که ما آمده‌ایم زندگی بیافرینیم، ما آمده‌ایم که انرژی داشته باشیم. این نیست که خسته شویم یا مثلاً بگوییم حالا پیر شدیم؛چون ما با مقوله‌ای سر و کار داریم که هر لحظه در آن جوان‌تر می‌شویم. به یاد ندارم در کارم هیچ‌وقت مشقت کشیده باشم؛ یعنی من خیلی زود فهمیدم که در کجا زندگی می‌کنم و جزو روشنفکرانی نبودم که غافلگیر شوم، البته بعضی موقع‌ها می‌گویم خدا کند روشنفکر نباشم. به هرحال هیچ‌وقت در تمام عمرم در ایران غافلگیر نشدم. همیشه در نگاه ساده خودم به جامعه، شرایط آن و اتفاقات سیاسی آن را تا حدودی درک می‌کردم و غافلگیر نمی‌شدم. در نهایت نتیجه آن حجم از لجاجتی شد که نسبت به موسیقی نشان دادند. هیچ‌وقت جلوی نگاه و آرزوی هنرمند را هیچ‌کس نتوانسته بگیرد؛ زیرا نمی‌توان مانع دل و ذهن شد. این چیزی است که من از استادان خود، جامعه و پدر و مادرم یاد گرفتم و باعث شد امروز که مقابل شما ایستاده‌ام احساس خرسندی کنم. فرمول‌های جامعه مشخص است و تمام آن را عشق تعریف می‌کند. عشق وقتی هست به ظاهر شکست‌خورده‌ای اما در درون، پیروزی! امشب شب من نیست شب همه شماست.»
پریسا پولادیان (نوازنده رباب)، هوشنگ مهراردلان، سیروس جمالی(شاعر) و وحید حسینی همدان کارگردان مستند‌های حسین علیزاده، دیگر سخنران این مراسم بودند.