محبوبه ستارزاده
گروه علم و فناوری

با توجه به سبک زندگی در کلانشهرها، آلودگی هوا و کمتر شدن تحرک مردم، میزان بیماری‌های قلبی، دیابت و همچنین بیماری‌هایی که منجر به بستری شدن بیماران می‌شود، روند روبه رشدی دارد.
از این رو بسیاری از محققان با شعار«پیشگیری بهتر از درمان است»، به دنبال یافتن راهی برای پیش‌بینی بیماری‌هایی هستند که ممکن است افراد در آینده به آن دچار شوند؛ این موضوع که زمانی بیشتر به رؤیا شباهت داشت، حالا با کمک هوش مصنوعی قابل محقق شدن است و در این زمینه سرویس سلامت ملی بریتانیا (NHS)پیشتاز است.
بریتانیا قصد دارد با کمک یک هوش مصنوعی مولد با نام فورسایت(Foresight) برای اولین بار در جهان، بیماری‌های افراد را در آینده پیش‌بینی کند.

آموزش فورسایت
با داده‌های 57میلیون نفر
در طرح آزمایشی که سرویس سلامت ملی آمریکا درحال اجرای آن است، هوش مصنوعی مولد Foresight آموزش داده می‌شود تا با استفاده از داده‌های سلامت ۵۷ میلیون نفر در بریتانیا، بیماری‌های آینده آنها را پیش‌بینی ‌کند. البته در تمام موارد این طرح، داده‌های افراد به صورت ناشناس در اختیار این هوش مصنوعی قرار می‌گیرد تا علاوه بر حفظ حریم خصوصی کاربران، این مدل هوش مصنوعی به خوبی آموزش ببیند و درنهایت بتواند با تجزیه و تحلیل داده‌ها، با دقت بالایی بیماری‌های آینده آنها را پیش‌بینی کند. این مدل با هدف شناسایی روند بیماری و پیش‌بینی افراد در معرض خطر انواع مشکلات سلامت ازجمله حملات و سکته‌های قلبی، ایجاد شده است و تلاش می‌کند با کسب اطلاعات درباره نحوه بروز بیماری، وخیم شدن حال بیمار و بستری شدن وی در بیمارستان، الگوریتم‌هایی مناسب ارائه دهد. این مدل با روشی مشابه سایر مدل‌های هوش مصنوعی ازجمله «چت جی پی تی» کار می‌کند. همان‌طور که «چت جی پی تی» برای نوشتن یک مقاله، کلمه بعدی را در یک جمله بر اساس داده‌هایی که از سراسر اینترنت جمع‌آوری کرده است، پیش‌بینی می‌کند، هوش مصنوعی مولد
 Foresight هم با استفاده از داده‌های موجود، به پیش‌بینی بیماری‌های افراد در آینده می‌پردازد.

پیشگیری به جای درمان
این تحقیق که گفته می‌شود قدرت نجات جان انسان‌ها را دارد، توسط متخصصانی از دانشگاه کالج لندن (UCL) و کالج کینگ لندن انجام می‌شود. Foresight با استفاده از داده‌های NHS، ازجمله سابقه پذیرش افراد در بیمارستان و اورژانس و واکسیناسیون، آموزش داده می‌شود. این برنامه پیش از این به تعداد محدودی از داده‌های تحقیقات کووید19 از نوامبر ۲۰۱۸ تا پایان ۲۰۲۳ دسترسی داشته، اما اکنون در مقیاسی بی‌سابقه در حال اجراست. البته در این تحقیق، پروتکل‌های امنیتی سختگیرانه‌ای به منظور حفاظت از داده‌های کاربران و حریم خصوصی آنها وجود دارد و مردم می‌توانند مطمئن باشند که داده‌های‌شان کاملاً امن است.
دکتر کریس تأملینسون، محقق ارشد UCLدراین باره گفت: «این مدل هوش مصنوعی می‌تواند نقش کلیدی در سیستم‌های درمانی در جهان ایفا کند تا به جای درمان، به دنبال پیشگیری از بیماری‌ها باشد. مدل‌های هوش مصنوعی به اندازه داده‌هایی که بر اساس آنها آموزش دیده‌اند، خوب عمل می‌کنند. بنابراین اگر مدلی می‌خواهیم که بتواند برای همه بیماران با هر شرایطی مفید باشد، هوش مصنوعی باید این آموزش را در یک دوره مشخص ببیند و داده‌های فراوانی در اختیار داشته باشد که در این طرح همه این موارد رعایت شده است.
وی افزود: «Foresight گامی هیجان‌انگیز برای پیش‌بینی بیماری و عوارض آن قبل از وقوع است و به ما فرصتی برای تغییر به سمت مراقبت‌های بهداشتی پیشگیرانه‌تر را در مقیاس بزرگ می‌دهد. این فناوری می‌تواند احتمال بستری شدن فرد در بیمارستان را پیش‌بینی کند. همچنین از Foresight می‌توان برای بهینه‌سازی داروها به منظور بهبود کنترل فشار خون و کاهش خطر سکته مغزی استفاده کرد. این فناوری پیشگامانه می‌تواند میزان بستری شدن بیماران را کاهش دهد و مراقبت‌های پزشکی در جهان، سریع‌تر و هوشمندانه‌ترشود.