بازگشت رئیس ستادکل اسرائیل به تنظیمات کارخانه
محمدمحسن فایضی
کارشناس مسائل فلسطین
در ابتدای بهمن سال گذشته بود که با تشدید اختلافات میان هرتزی هالیوی رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل و نتانیاهو و وزیر جنگ کابینه، استعفای هالیوی به بهانه 7 اکتبر قطعی شد. اما پس از طی یک فرآیند در نیمه اسفندماه ایال ضمیر رسماً به عنوان رئیس ستادکل ارتش اسرائیل منصوب شد. انتخاب ایال ضمیر به باور بسیاری از تحلیلگران و رسانههای عبری به معنای کنار رفتن یکی از جدیترین موانع تصمیمگیری از جلوی وزیر جنگ و نتانیاهو بود که معتقد بودند باید جنگ را به هر قیمتی ادامه داد و هیچ راهی جز پرداخت هزینههای بزرگ برای دستیابی به پیروزی بزرگ نیست. کاتص وزیر جنگ اسرائیل از کنار رفتن هالیوی چنان خوشحال بود که در جلسه معارفه رئیس ستادکل جدید صراحتاً گفته بود: «بیشترین دستاورد هالیوی، کمترین چیزی است که شما(ایال ضمیر) میتوانید به دست آورید.»
ایال ضمیر در جلسه معارفه خود هم انتقاداتی نسبت به تصمیمات پیشین ستادکل مطرح و تأکید کرد که سال 2025 برای اسرائیل سال جنگ خواهد بود. در هفتههای ابتدایی براساس مواضع علنی و با افشاسازی خبرنگاران عبری نزدیک به منابع نظامی، ضمیر تصمیمات مختلفی گرفت که برخی از آنها عبارت بودند از: طرحهایی برای اشغال نوار غزه طی چند روز پس از جنگ مجدد، فراخوان گسترده نیروهای ذخیره و استقرار کل لشکرها در مناطقی که اسرائیل از آنجا عقبنشینی کرده بود، موافقت با اخراج آنروا و سازمانهای ملل متحد از نوار غزه و عدم مخالفت با توزیع کمکهای بشردوستانه توسط ارتش.
اما در گذشت کمتر از یک ماه از آغاز دوران رسمی ایال ضمیر، رسانههای اسرائیلی از بازگشت تنش میان ستادکل ارتش با وزارت جنگ و نخستوزیر خبر میدهند.
روزنامه عبری یدیعوت آحارونوت در خبری فاش کرد که رئیس جدید ستاد کل برخلاف رویه هفتههای ابتدایی ورودش به کریا، در گفتوگوهایی با ردههای سیاسی، موضوع کمبود شدید نیروها را مطرح کرده و هشدار داده است که نمیتوان همه جاهطلبیهای سیاستمداران دولت را تحقق بخشید، زیرا عملیات جاری علیه حماس تنها به جنگندههای ارتش اسرائیل متکی است و بدون تلاشهای سیاسی موازی آن نمیتوان به دستاوردها رسید. سخنانی که کاملاً با ادعا و طرحهای ابتدایی ضمیر از جمله اشغال دوباره کل نوارغزه در مدت کوتاه در تناقض است.
ایال ضمیر در حالی با امید و اعتماد به نفس بالا جایگزینی هالیوی در میان جنگ و چالشها را پذیرفت که اکنون براساس افشاگریهای اندک رسانههای عبری او با چالشهایی روبهرو شده است.
به نوشته یکی از خبرنگاران اسرائیلی، اما اکنون ضمیر با واقعیت برخورد کرده است. او اکنون فهمیده است که جاهطلبیهای سیاستمداران برای ژنرالها دردسرساز است، به خصوص وقتی صحبت از سیاستمدارانی مانند اسموتریچ و بن گویر میشود که هرگز در زندگی خود تفنگ به دست نداشتهاند و ارتش را دشمن میدانند.
یواو زیتون از خبرنگاران نظامی مینویسد که طبق چندین منبع سیاسی و برخلاف تصور عمومی، رئیس ستاد ارتش ضمیر ابتدا آرزو داشت که حماس را از طریق یک عملیات زمینی گسترده و با استفاده از روشهای مختلفی که قبل از آتشبس آزمایش شده بود، از بین ببرد. با این حال، اکنون بر اساس برآوردهای ارتش، اشغال کامل نوار غزه ماهها، شاید سالها طول میکشد و نیاز به فراخوان مجدد هزاران نیرو دارد که بسیاری از آنها از نیروهای ذخیره هستند.
چندین منبع نظامی فاش کردهاند که ضمیر با حقایق روبهرو شده و پیشنهاد کرده است که برخی از خیالپردازیها را کنار بگذارند. یواو زیتون برای درک بهتر شرایط ایال ضمیر مثال جالبی میزند و مینویسد: «رئیس سابق ستاد کل ارتش، هرزی هالیوی یک بار در یک جلسه اسموتریچ را به سخره گرفت و گفت: نظر شما در مورد اعزام نیروهای ما برای اشغال سوریه و عراق چیست؟ این کنایه هنوز وجود دارد. در واقعیت چنین چیزی ممکن نیست.»
ایال ضمیر با واقعیتهای میدانی روبهرو شده است. معضل نیروهای ذخیره، ادامه جنگ، تجهیزات و نتیجه بخش نبودن اقدامات تکراری برای نابودی حماس. واقعیتی که نشان میدهد تا وقتی جمعیت نوارغزه در حال نفس کشیدن است، نابودی مقاومت در غزه ممکن نیست و راهحل آن نظامی نخواهد بود.