مدیرعامل آب منطقه‌ای یزد:
قطره‌ای از آب انتقالی کوهرنگ وارد بخش صنعت و کشاورزی یزد نمی‌شود
شیما جهان‌بخش
خبرنگار
پنجاه و سومین حادثه تخریب خطوط انتقال آب یزد در اولین روزهای بهار امسال، هرچند تلخ بود اما بار دیگرثابت کرد در شرایطی که سریال خشکسالی‌‌ها ادامه دار شده و بسیاری از مناطق کشور در معرض تنش آبی قرار گرفته‌اند، تنها راه برای گذر از این بحران «مدیریت بهینه منابع آب» و همکاری مردم با مسئولان در تمام استان‌هاست.
با وجود اعتراض‌های برخی کشاورزان اصفهانی درباره نحوه مصرف آب انتقالی به استان هم‌جوار و احتمال استفاده از این آب در صنعت و کشاورزی «علی اکبر پورجمشیدیان»، معاون امنیتی و انتظامی وزارت کشور که چندی پیش به منظور بررسی تعرض به خط انتقال آب شرب یزد به این استان سفر کرده بود، با تأکید بر اینکه موضوع آب انتقالی به یزد به طور کامل مورد بررسی قرار گرفته است، اظهار کرد: «آب انتقالی به این استان تنها برای شرب استفاده می‌شود و صنایع سهمی از آن ندارند.»
«محمد رضا بابایی» استاندار یزد هم در این زمینه تأکید کرد یک قطره از آب زاینده‌رود به صنایع یزد داده نمی‌شود. او به «ایران»گفت:« موضوع آب انتقالی به یزد از منابع کوهرنگ صرفاً به شرب اختصاص دارد. از 98 میلیون متر مکعب آب اختصاص یافته به یزد از خط انتقال آب؛ حدود 60 میلیون متر مکعب آن به یزد اختصاص یافته است. براساس آمار‌ها این میزان کمتر از 5 درصد کل آب حوزه کوهرنگ (یک میلیارد مترمکعب) را شامل می‌شود. البته این یک تصمیم ملی است و کسی حق ندارد در تصمیمات ملی خدشه و اختلال وارد کند.»
مصرف آب انتقالی به یزد کاملاً شفاف است
با وجود این صحبت‌ها همچنان برخی ادعا دارند مصرف آب انتقالی به یزد با ابهاماتی مواجه است. درهمین زمینه «جواد محجوبی» مدیرعامل آب منطقه‌ای یزد موارد مصرف آب انتقالی به یزد را کاملاً شفاف اعلام کرد و به «ایران» گفت: «تنها ۷ درصد آب حوضه آبریز زاینده‌رود به یزد منتقل می‌شود که آن هم تنها برای شرب مردم است. می‌دانیم تمام استان‌ها باکاهش بارش‌ها و به تبع آن کم آبی مواجه هستند اما نباید تبعات کم آبی در اصفهان را ناشی از این 7 درصد آب انتقالی به یزد بدانیم.»
وی با تأکید براینکه باید با شفاف‌سازی و تبیین نحوه و محل مصرف آب حوزه زاینده‌رود از ارائه اطلاعات نادرست جلوگیری شود، افزود: «ما در استان یزد از هر نهاد، سازمان و فردی که تمایل داشته باشد دعوت می‌کنیم تا برای بررسی دقیق منابع و مسیرهای انتقال آب، به هر نقطه‌ای که مدنظرشان است مراجعه کرده و پس از انجام تحقیقات میدانی، اظهارنظر کنند.»
محجوبی با بیان اینکه حتی یک قطره از آب انتقالی از کوهرنگ در صنعت و کشاورزی مصرف نمی‌شود، گفت: «در تمام این سال‌ها یک قطره آب انتقالی در کشاورزی صرف نشده است. عده‌ای که دراین خصوص مدعی هستند یک گلخانه را نشان بدهند ما آن را تخریب کنیم.»
این مقام مسئول با بیان اینکه مصوبه انتقال آب به یزد از کوهرنگ مربوط به سال ۱۳۶۸ و دولت سازندگی(آیت‌الله هاشمی رفسنجانی) بوده است، گفت: «برخی اعلام کرده‌اند که قرارداد انتقال آب به یزد در سال 1400 پایان یافته اما مشخص است این ادعا یا به دلیل بی‌اطلاعی یا به منظور تحریک مردم مطرح شده است. چراکه هر پروژه‌ای افقی دارد و پروژه انتقال آب به یزد در زمان تصویب براساس تأمین نیاز ۳۰ ساله دیده شده است. در اصل در این مصوبه افق طرح برای اجرا سال 1400 تعیین شده و درحال حاضر بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که این طرح حداکثر تا افق 1440 کارایی لازم برای انتقال آب به یزد را خواهد داشت.»
نیاز صنعت از محل آب‌های نامتعارف تأمین می‌شود
مدیرعامل آب منطقه‌ای یزد تصریح کرد: «براساس مصوبه خط انتقال آب به یزد، میزان تخصیص استان 98 میلیون مترمکعب برای استفاده شرب و بهداشت و صنعت بوده که شامل 78 میلیون مترمکعب جهت آب شرب و 20 میلیون مترمکعب آب جهت صنعت بوده است. البته تاکنون به طور متوسط حداکثر زیر 70 میلیون مترمکعب آب به استان یزد تخصیص داده شده است. نکته مهم این است که طبق قانون طی سال 6 میلیون مترمکعب از این آب به صنعت یزد اختصاص دارد اما به دلیل کمبود آب کیفی برای شرب، از سال‌ها پیش این تخصیص که قانونی نیز بود، قطع و از محل آب‌های نامتعارف اعم از انتقال آب دریا و پساب و چاه‌های بی‌کیفیت جایگزین شد. دراین زمینه با ایجاد خطوط انتقال از چاه‌های تجمیعی به صنایع استان که پراکندگی وسیعی دارند، آب تخصیص می‌یابد و این خطوط انتقال به هیچ وجه، ارتباطی با آب انتقالی از کوهرنگ ندارد.»
وی بابیان اینکه تعدادی صنایع برای تأمین آب، خود اقدام به خرید چاه کشاورزی کرده و براساس قانون آنها را تبدیل به مصارف صنعت کرده‌اند، یادآور شد:« اکثر کارخانه‌های استان آب خود را این‌گونه تأمین می‌کنند و با مدیریتی که در استان انجام گرفته، تأمین آب صنعت در استان از طریق منابع غیرقابل شرب، پساب و انتقال آب از خلیج فارس به خوبی انجام شده است.»
وابستگی 9 شهرستان یزد
به آب انتقالی
این مقام مسئول با بیان اینکه ۹ شهرستان از ۱۲ شهرستان یزد به آب انتقالی وابسته هستند، اظهار کرد:
«استان یزد تنها یک‌چهارم نیاز آبی خود را می‌تواند تأمین کند. تنها در نقاط محدودی از استان جمعاً کمتر از ۳۰ میلیون مترمکعب آب قابل شرب برای استحصال وجود دارد درحالی‌که از منابع محلی، ۵۰ میلیون مترمکعب آب برداشت و با اختلاط آن با آب انتقالی، آن را قابل شرب می‌کنیم.»
این مسئول آب مورد نیاز کشاورزان شرق اصفهان برای برداشت محصول را حداقل ۶۰ میلیون مترمکعب در یک نوبت آبیاری ذکر کرد و گفت: «کشاورزی منطقه که عمدتاً گندم و جو است، نیاز به حدود5 نوبت آبیاری دارد. در اصل آب مورد نیاز تنها یک نوبت آبیاری کشاورزی این منطقه معادل آب شرب یک سال مردم یزد است.» وی با بیان اینکه در این خصوص بارها با حضور مسئولان مختلف و مرتبط در استان موضوع بررسی، شفاف‌سازی و اطلاع‌رسانی شده است، ادامه داد: «این آمادگی در استان یزد وجود دارد که نمایندگان کشاورزان شرق اصفهان، مسئولان و نمایندگان استان اصفهان با حضور سازمان بازرسی کل کشور این موضوع را بررسی کنند تا یک‌بار برای همیشه این سوء‌تفاهم‌ها برطرف شود.»
مدیرعامل شرکت منطقه‌ای استان با اشاره به اینکه بارش یزد یک سوم میانگین کشوراست، گفت: «اگر منابع آب داخلی استان مستقیم وارد شبکه آب شرب شود فقط یک چهارم نیاز یزد را تأمین می‌کند که از آب‌های زیرزمینی مناطق چرخاب، یزدگرد، بخش‌های کوچکی از میبد، منطقه محدودی از محمدآباد، منطقه‌ای از قطرم بافق، منطقه کوچکی در اشکذر و منطقه‌ای در بهاباد به میزان ۳۰ میلیون مترمکعب برداشت می‌شود.»
محجوبی در پایان خاطرنشان کرد:« این۳۰ میلیون مترمکعب از منابع محلی استان با ۵۶ میلیون مترمکعب آب انتقالی به یزد از کوهرنگ را مخلوط می‌کنیم تا برای مردم استان قابل شرب باشد. با این وضعیت آب در استان، چه منطقی حکم می‌کند که آب انتقالی به یزد برای کشاورزی یا صنعت مصرف شود؟»
پرورش ماهی در یزد با آب‌های شور غیرقابل شرب
«عباس حاجی‌حسینی»، رئیس سازمان جهادکشاورزی یزد نیز در پاسخ به برخی ادعاها مبنی بر استفاده از آب شرب انتقالی استان در بخش کشاورزی اظهار کرد:« بالغ بریکهزار و۵۰۰ تن ماهی در استان یزد تولید می‌شود اما از آب شرب انتقالی به یزد در راستای آبزی پروری یا کشاورزی هیچگونه استفاده‌ای صورت نمی‌گیرد و هرادعایی دراین خصوص کذب است.»
وی ادامه داد:« تولیدات آبزیان در استخرهای ۲ منظوره کشاورزی با آب چاه و در۲ مجتمع پرورش ماهی در تفت و بافق انجام شده که در آن فقط ماهی تیلاپیا تولید می‌شود.»
حاجی‌حسینی خاطرنشان کرد:« نکته حائزاهمیت این است که تولید ماهی تیلاپیا در استان در آب‌های شور، نامتعارف وغیرقابل شرب و کشاورزی شهرستان بافق صورت گرفته و در یزد هیچگونه پرورش و تولید ماهی اوزون برون یا ماهی‌های آب شیرین انجام نمی‌شود.»
به گفته این مقام مسئول پرورش و تولید ماهیان خاویاری نیز تنها در مزرعه آزمایشی و تحقیقاتی در بافق به دلیل برابری میزان شوری آب بعضی از چاه‌های این شهرستان با دریای خزرانجام می‌شود و تمام منابع آن شفاف است.
