تداوم سایه خشکسالی از تهران تا هرمزگان
بهار کم بارش
ایران زمین- داستان طولانی خشکسالی در ایران در سال 1404 وارد فصل تازهای شده است. وضعیت بارشهای بهاره اولین هشدار است تا بدانیم امسال از سال پیش هم سختتر است. اسفندماه سال گذشته پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو میانگین بارش کشور را تا نیمه فروردین ۱۴۰۴ کمتر از نرمال پیشبینی کرده بود که با آمار جدید هواشناسی مطابقت دارد. از ابتدای سال آبی جاری تا ۱۶ فروردین بهطور میانگین ۱۱۴.۱ میلیمتر بارش در کشور ثبت شده که نسبت به میانگین بلندمدت (۱۸۱.۶ میلیمتر) با کاهش ۳۷.۱ درصدی بارش روبهرو هستیم. از ابتدای سال آبی جاری (اول مهرماه سال گذشته) تنها استان مازندران نسبت به دوره بلندمدت بارش بیشتری دریافت کرده که این میزان برابر ۲.۲ درصد است.
بارندگی در سایر استانها کمتر از حد نرمال بوده است و در این زمینه هرمزگان بدترین وضعیت را تجربه میکند چراکه ۷۵.۹ درصد کمتر از حد نرمال طی سال آبی جاری بارش دریافت کرده است. سیستان و بلوچستان نیز ۷۵.۴ درصد کمتر از حد نرمال طی سال آبی جاری بارش دریافت کرده است.
استان تهران نیز از جمله استانهایی است که با کمبارشی روبهرو بوده است. در حالی که میانگین بارش تهران در بلندمدت ۱۹۵.۵ میلیمتر است ولی در سال آبی جاری تنها بهطور میانگین ۱۱۴.۵ میلیمتر بارش دریافت کرده است که نشاندهنده کاهش ۴۱.۴ درصدی بارش در این استان است.
اثرات منفی کاهش بارندگی
در هرمزگان
««محمدرضا ایدون»، مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقهای هرمزگان در این راستا با اعلام وضعیت بارندگی استان در سال آبی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ (تا ۱۶ فروردین ۱۴۰۴)، اظهار داشت: براساس اطلاعات ایستگاههای شاخص شرکت آب منطقهای استان، متوسط بارندگی از ابتدای سال آبی جاری تاکنون ۳۲.۹ میلیمتر بوده است .
وی ادامه داد: این میزان بارندگی نسبت به دوره درازمدت (۵۷ ساله) و سال آبی گذشته به ترتیب حدود ۷۹ و ۵۷ درصد کاهش نشان میدهد؛ متوسط بارندگی سالانه استان هرمزگان در دوره ۵۷ ساله آماری حدود ۱۸۵.۴۹ میلیمتر است.
«جمشید عیدانی» مدیرعامل آب منطقهای هرمزگان نیر در این زمینه اظهار داشت: کاهش بارندگیها و تداوم خشکسالیهای اخیر، سبب کاهش حجم آب سدها شده است.
وی در ادامه گفت: ظرفیت سدهای بزرگ هرمزگان از جمله سد استقلال میناب ۲۴۰ میلیون مترمکعب، سد سرنی ۶۱ میلیون مترمکعب، سد شمیل و نیان ۹۸ میلیون مترمکعب و سد جگین ۲۱۰ میلیون مترمکعب است که هم اکنون باتوجه به کاهش بارندگیها و تداوم خشکسالی ذخیره این سدها به جز سد جگین، به صفر رسیده است.
تهران پنجمین سال خشکسالی را می گذراند
«محمدصادق معتمدیان»، استاندار تهران نیز از کاهش حدود ۳۹ درصدی بارشها براساس ارزیابیهای بلندمدت در این استان خبر داد و گفت: «تغییرات اقلیمی در استان تهران و کاهش بارندگیها به عنوان اصلیترین دلایل این موضوع به شمار میرود.»
وی درباره برنامههای وضعیت آب در این استان اظهار داشت: «یکی از موضوعات مهم در سالهای اخیر مربوط به مسأله آب است زیرا در سنوات گذشته پس از ۲ تا ۳ سال خشکسالی، به نوعی تَرسالی داشتیم اما اکنون وارد پنجمین سال خشکسالی شدیم که دلایل متفاوتی برای این موضوع وجود دارد.»
معتمدیان ادامه داد: «میانگین کاهش بارندگی در تهران به این شیوه است که تا امروز ۱۲۵ میلیمتر بارندگی در این استان به ثبت رسیده است که نسبت به سال گذشته به عنوان یکی از سالهای خشکسالی و کمآب تهران ۱۶ درصد کاهش و نسبت به بلندمدت که حدود ۵۷ ساله تخمین زده شده است ۳۸.۸ درصد کاهش بارش در این استان داریم که عدد قابل توجهی است.»
معتمدیان یادآور شد: «معتقدیم که رفتار مصرفی مردم در حوزه آب تغییر کرده به طوری که تا سالهای گذشته ۷۰ درصد مصرف آب سدها و ۳۰ درصد سفرههای زیرزمینی و چاهها در بخش آب در تهران بوده است اما اکنون وضعیت متفاوتتر شده به طوری که به دلیل برداشتهای بیرویه از سفرههای زیرزمینی شرایط بحرانی در این زمینه ایجاد شده است.»

