منبع بی‌پایان انرژی زیر پای چین

چین با کشف معدن بزرگ توریوم، گوی سبقت را از آمریکا ربود

آرزو کیهان
گروه علم و فناوری

 
زمین‌شناسان چینی ادعا می‌کنند، یک منبع انرژی بی‌پایان توریوم در معدن «بایان اوبو» کشف کرده‌اند که می‌تواند برای 60 هزار سال انرژی این کشور را تأمین کند، درحالی که قبلاً تصور می‌شد ذخایر توریوم چین، می‌تواند تا 20 هزارسال انرژی این کشور را تأمین کند.
به گفته این زمین‌شناسان، معدن«بایان اوبو» در مغولستان داخلی، منطقه‌ای خودمختار در شمال چین، حاوی مقادیر بالای فلز توریوم است که می‌تواند نیاز انرژی خانگی چین را برای مدتی نامحدود تأمین کند.
یک میلیون تن توریوم
با توجه به اینکه چین، روسیه و ایالات متحده برای گسترش فناوری‌های هسته‌ای خود و تبدیل انرژی هسته‌ای به یک منبع انرژی کلیدی با یکدیگر رقابتی تنگاتنگ دارند، انتشار چنین خبری توجه بسیاری را در جهان به خود جلب کرده است. زمین‌شناسان چینی معتقدند، در صورت بهره‌برداری کامل از این معدن، می‌توان یک میلیون تن توریوم تولید کرد. گزارش‌ها نشان می‌دهد، 233 منطقه غنی از توریوم در سراسر کشور چین شناسایی شده و اگر این اطلاعات دقیق باشد، ذخایر توریوم چین به طور قابل توجهی بیشتر از تخمین‌های قبلی است.محققان جهان سال‌هاست که استفاده از توریوم- فلز طبیعی که خاصیت رادیواکتیویته ضعیفی دارد- را به‌عنوان منبع انرژی اولیه مورد آزمایش قرار داده‌اند. این فلز قابلیت استفاده در نیروگاه‌های هسته‌ای از نوع راکتور نمک مذاب یا گداخته را دارد و چنین نیروگاه‌هایی می‌توانند با آن، حجم زیادی از انرژی تولید کنند.

ساخت اولین نیروگاه راکتورهای نمک گداخته
با توجه به این موضوع، چین سال گذشته طرح ساخت اولین نیروگاه راکتورهای نمک مذاب یا گداخته توریوم (TMSR) را در بیابان «گوبی» در جنوب مغولستان داخلی تصویب کرد. بر اساس گزارش مؤسسه تحقیقات و طراحی مهندسی هسته‌ای شانگهای، انتظار می‌رود این راکتور 10 مگاوات برق تولید کند و نیاز برق خانگی بخشی از کشورشان  را تأمین کند. پکن مدعی است این نیروگاه تا سال 2029 به بهره‌برداری می‌رسد و می‌تواند در مسیر رسیدن به «استقلال انرژی»، به چین کمک کند.
استفاده 500 برابری توریوم
ظرف سال‌های گذشته راکتورهای هسته‌ای با وادار کردن عناصر رادیواکتیو به فرآیندی به نام «شکافت»، انرژی تولید می‌کنند. طی این فرآیند، با تجزیه عناصر، گرما آزاد می‌شود و این انرژی صرف به حرکت درآوردن توربین‌های بخار می‌شود. اما از توریوم نمی‌توان برای شکافت استفاده کرد، هرچند این عنصر می‌تواند زمینه را برای واکنش شکافت فراهم کند. از آنجا که توریوم «بارور» است، وقتی با نوترون بمباران شود، می‌تواند به اورانیوم 233 (U-233) تبدیل شود. در یک راکتور نمک مذاب یا گداخته، توریوم با یک ماده شیمیایی به نام فلوراید لیتیوم مخلوط شده و به آن تا حدود 1400 درجه سانتیگراد (2550 درجه فارنهایت) حرارت داده می‌شود. این مخلوط سپس با نوترون بمباران می‌شود تا مقداری از توریوم شروع به تبدیل شدن به اورانیوم 233 کند و سپس در یک واکنش شکافت تجزیه شود. این اورانیوم نوترون‌های بیشتری تولید و توریوم اضافی را به سوخت تبدیل می‌کند. گفته می‌شود فلز توریوم 500 برابر بیشتر از اورانیوم در راکتورهای هسته‌ای معمولی مورد استفاده قرار می‌گیرد.بر اساس گزارش انجمن جهانی هسته‌ای، توریوم در طبیعت راحت‌تر از اورانیوم یافت می‌شود و همچنین می‌تواند 200 برابر بیشتر از اورانیوم، انرژی تولید کند. همچنین استفاده از توریوم در راکتورهای نمک مذاب یا گداخته در درازمدت، ضایعات سمی کمتری تولید می‌کند و به راحتی قابل پردازش مجدد است. اما انجمن جهانی هسته‌ای هشدار می‌دهد، استخراج این عنصر به روشی که مقرون به صرفه باشد همچنان چالش برانگیز است.