گروه فرهنگی/دومینوی بیانیه‌ها، برنامه‌سازی اینترنتی، طوفان توئیتری و... علیه «تاسیان» حالا به نتیجه توقیف رسیده است. حلقه‌های حاشیه‌سازی‌های شکل گرفته پیرامون این سریال از عناوینی که سازندگان آن مشمول‌شان شده‌اند تا تعابیر و برداشت‌های سیاسی اثر را که کنار هم قرار بدهیم چرایی توقف‌ پخش دومین تجربه سریال‌سازی تینا پاکروان نمود مشخصی پیدا می‌کند. نیمه بهمن‌ماه محمد جواد شکوری مقدم، مدیرعامل آپارات و فیلیمو نامه توقیف سریال تاسیان را منتشر کرده و در آن «وضعیت نامشخص صیانت» تینا پاکروان کارگردان سریال به عنوان دلیل توقیف، اعلام می‌شود. از همین ابتدای کار می‌شود پیش‌بینی کرد که حساسیت‌ها نسبت به سازنده سریال تحسین شده تاریخی «خاتون»، به عنوان مؤلف اثر قرار است این موانع را به یک جریان تبدیل کند. به فاصله دو روز اما روابط عمومی ساترا در بیانیه‌ای عنوان می‌کند که پاسخ استعلام، دریافت شده و به تعبیری این مشکل حل شده است. در این بیانیه اما یک عبارت وجود دارد که با آخرین بیانیه این نهاد تضاد دارد. در بخشی از این واکنش آمده: «موضوع انتشار سریال ایشان در بعدازظهر همان روز یعنی چهارشنبه ۱۷ بهمن ماه در شورای صدور مجوز ساترا به شکل رسمی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. البته پیش از این، سریال مذکور به شکل غیر رسمی در شورای صدور مجوز ساترا مطرح شده بود و اصلاحات مد نظر شورای صدور مجوز برای صدور مجوز سریال مشخص بود.» این در حالی است که ساترا در بیانیه‌ای در 24 بهمن‌ماه اعلام می‌کند که سریال «تاسیان» بدون طی مراحل کامل اخذ مجوز منتشر شده و رسیدگی به تخلفات آن در دست پیگیری است. این تضاد البته گویای ناهمگونی در بدنه تصمیم‌گیرندگان این نهاد هم هست؛ به نظر می‌رسد دوگانگی درباره اصرار به پخش و عدم پخش سریال، آنها را با بلاتکلیفی مواجه کرده است. دوگانگی شکل گرفته در مواجهه ساترا با این اثر در مخالفان این سریال هم دیده می‌شود. برخی در فضای مجازی از تطهیر رژیم سابق و ترویج شرب خمر و بی‌حجابی می‌نویسند و برخی از طرفداران آن رژیم، سریال را حکومتی می‌دانند و معتقدند فضای پیش از انقلاب غیرواقعی و سوگیرانه به نفع انقلاب است.
در فاصله انتشار دو بیانیه ساترا، ستاد امر به معروف و نهی از منکر از فیلیمو به علت برخی از سکانس‌های سریال «تاسیان» شکایت کرده و تأکید می‌کند این سریال به صورت مشخص موضوع حیا و عفت در جامعه را هدف قرار داده است. بیانیه ساترا به نوعی رفع مسئولیت در مقابل شکایت ستاد امر به معروف و نهی از منکر است. تجربه شکل گرفته پیرامون سریال‌هایی چون «جیران»، «جوکر 2»، «اکنون»، «غربت» و... و خلأ پشتوانه‌ قانونی احکام ساترا، حالا دیگر برای موافقان توقیف موضوعی کاملا آشناست. برنامه اینترنتی وابسته به سازمان تبلیغات در کنار مخالفت سایت‌های منتقد سریال، همدوش اعتراض‌های توئیتر و حتی شائبه نسبت دادن سازنده سریال با خانواده ساواک جریانی علیه این سریال شکل می‌دهد و حساسیت‌ها آنقدر بالا می‌گیرد که در نهایت شامگاه یکشنبه 5 بهمن ماه پس از پخش سه قسمت از سریال، رسانه قوه قضائیه از توقف پخش سریال تاسیان به دلیل نداشتن مجوز تولید و پخش خبر می‌دهد؛ خبری که در همان دقایق ابتدایی در میان اهالی رسانه و سینما خبرساز می‌شود.
دامون قنبرزاده دیگر منتقد سینما در بخشی از یادداشت اینستاگرامی خود درباره دلیل ممیزی این سریال نوشته است: «آنها کاری ندارند که داستان قرار است به کجا بکشد. مثلاً به این فکر نمی‌کنند که احتمالاً در پایان داستان، به جاهایی خواهیم رسید که ایده‌ها و ایدئولوژی‌های آنها به ثمر خواهد نشست. حتی به این هم فکر نمی‌کنند که در نهایت این سریال در فضایی که آنها دوست دارند، ساخته شده است و احتمالاً به نتیجه دلخواهشان خواهند رسید.» لاله مرزبان که این روزها سریال «آبان» را در پلتفرم شیدا در حال پخش دارد از پیامدهای چنین رفتاری و دلسردی و ناامیدی فیلمسازان نوشته است: «امیدوارم مشکلات سریال تاسیان هر چه زودتر حل شود. این اثر حاصل زحمات یک گروه درجه یک است.» مجید مطلبی تهیه‌کننده سریال «آکتور» و فیلم‌ تحسین شده «سرخپوست» صحبت‌های مسعود فراستی را در انتقاد از این اتفاق، بازنشر کرده است.»
عاطفه رضوی، محمدرضا غفاری، صابر ابر، مصطفی کیایی و ایرج رامین‌فر دیگر اهالی سینما هستند که از این سریال حمایت کردند.
عبارت مهجور «تاسیان» برای علاقه‌مندان عام این سریال مبهم اما برای اهالی شعر آشناست؛ عنوان دفتر شعری از هوشنگ ابتهاج که به معنای حسرت، افسوس و اندوه است. شعری که شاه بیت آشنای آن این عبارات است: «من نمی‌دانستم، معنی هرگز را، تو چرا باز نگشتی دیگر؟ » با وجود تمام حواشی اما خیلی‌ها امیدوارانه منتظرند که سرنوشت این سریال متفاوت از تعبیر معنایی آن شود.

بــــرش

کیوان کثیریان از فضای رسانه‌ای شکل گرفته درباره «تاسیان» به «ایران» می‌گوید
وقتی تعارض‌ها همسو می‌شوند

کیوان کثیریان در تحلیل فضای رسانه‌ای شکل گرفته علیه این «سریال» و تعیین‌کننده بودن این جریان به «ایران» می‌گوید: «شکل گرفتن ساترا از ابتدا محل اشکال بود و ساختار آن به گونه‌ای شکل گرفته که ضمانت اجرایی ندارد. بر همین اساس آثار برخی پلتفرم‌ها بدون تأیید نهایی این نهاد پخش می‌شود. در واقع اشکال مطرح شده منحصر به سریال «تاسیان» نیست و تعداد قابل توجهی از سریال‌ها و برنامه‌های پلتفرم‌ها با همین روند پخش می‌شوند اما به نظر می‌رسد «تاسیان» مورد خوبی برای نحوه عمل پلتفرم پخش کننده آن بوده است. جریان شکل گرفته علیه این سریال همه‌جانبه و هماهنگ بوده است. نمی‌توان منکر برخی نقاط ضعف سریال از فیلمنامه تا اجرا شد و اتفاقاً می‌شود راجع به آن مفصل حرف زد اما مسأله این است که به نظر می‌رسد حمله‌هایی که از طرف برخی رسانه‌های تندرو و برنامه اینترنتی یکی از طیف‌های سیاسی علیه «تاسیان» مطرح می‌شود، پیاده کردن یک سناریوی از پیش تعیین شده و جریانی حساب شده است. مطرح شدن موضوعات شخصی و بی‌اساس درباره کارگردان یک نمونه از شواهدی است که نمی‌توان دیگر با نگاه خوش‌بینانه انتقادات را باور کرد.»
کثیریان با اشاره به موانعی همچون محدودیت‌های مجازی تینا پاکروان در یک برهه زمانی برای امکان پخش «تاسیان» می‌گوید: «تا جایی که من در جریانم، ساترا فیلمنامه سریال را خوانده و تا حدی نظر منفی جدی وجود نداشته است. اما طبق روال معمول، حالا درگیر نکته نظرات مختلف و ایجاد فشارهای رسانه‌ای شده و در نهایت پخش سریال دچار مشکل شده.» این منتقد سینما هم‌رأی شدن دو طیف متضاد در مخالفت با سریال را هم از شگفتی‌های جریان شکل گرفته علیه این سریال عنوان می‌کند و در توضیحات تکمیلی می‌افزاید: «نمی‌شود که هم طرفداران نظام و هم مخالفان آن در زمره معترضان به «تاسیان» باشند. به هر حال سازنده سریال یک رویکردی در اثرش دارد، نمی‌شود که هم با نظام مشکل داشته باشد و هم با سلطنت‌طلبان و هم با چپ و راست و... جمع اینها شدنی نیست. همسو شدن یکسری افراد به این شکل، تأمل‌برانگیز است. لابد یک جای کار می‌لنگد.»

نقد آری، اتهام نه
کیوان کثیریان با اشاره به برخی انتقادات مطرح شده می‌گوید: «یک همصدایی شکل گرفته که انگار همه نسبت به روابط و نوع لباس و صحنه در سال 56 و 57 تسلط دارند و فقط سازندگان سریال اینها را بلد نبودند. من موافق نقد هستم اما باید کارشناسان هر رشته با استناد درباره هر چیز حرف بزنند. اگر تاریخ جز این است، با نگاه کارشناسانه درباره آن بحث شود. اما اینکه اتهامات عجیب سیاسی بزنیم نیاز به اثبات دارد و نمی‌شود هر حرفی را مطرح کرد. همچنین بحث‌هایی مثل اینکه ساواک این طوری نبوده و آن طوری بوده با یک حکم کلی قابل احصا نیست. ضمن آنکه داستان تازه شروع شده و هنوز چیزی از ماجرا ندیده‌ایم که با این قطعیت قضاوت کنیم. اینها مسائلی است که سازندگان سریال باید در باره آن توضیح دهند. اینکه فرض را بر این بگذاریم که تینا پاکروان قصد تطهیر این و آن را داشته و  چنین برخوردی با او کنیم که نمی‌شود نقد. اینکه سویه‌های سیاسی به ماجرا بدهیم و متهم کنیم، خارج از قواعد نقد است. ضمن اینکه در حیطه اتهام‌زنی هم باید با استناد به مدرک حرف زده شود. همین طوری که نمی‌شود.
متأسفانه حالا همه آدم‌هایی که می‌توانند کامنت بگذارند، تصورشان این است که لابد کارشناس هم هستند. در حالی که بحث کارشناسی نیاز به استدلال دارد.» کیوان کثیریان معتقد است برای تخریب سریال، پروژه‌ای تعریف شده و همزمانی توأمان چند اتفاق تصادفی نیست. او می‌گوید: «صحنه شرب خمر در بقیه سریال‌ها و فیلم‌ها هم هست؛ چرا الان فقط در «تاسیان» به چشم آمده است؟ این موارد در حالی است که همه ما می‌دانیم فضای قبل از انقلاب متفاوت از بعد آن است و نمی‌توان مثلاً میهمانی‌ها و جمع‌های خانگی طیف خاص را به شکل عینی تصویر کرد اما سریال تا آنجا که توانسته، تلاش کرده از محدودیت‌ها فرار کند، فضا را بشکند و به واقعیت آن ایام نزدیک کند. چه کسی در این دست میهمانی‌ها حجاب داشت؟ درباریان و همه آدم‌های این طیف قبل از انقلاب باحجاب بودند؟ وقتی در زمانه‌ای مشروب آزاد بوده، سریال هم نشان داده؛ آیا برای مخاطب این ذهنیت ایجاد نمی‌شود که خب قبل از انقلاب که همه باحجاب بودند، به جای مشروب آب پرتقال می‌خوردند، میهمانی‌هایشان سالم و خوب بود و... پس به چه چیزی اعتراض و انقلاب کردید؟ مثل فیلم‌های جنگی در یک دوره از تاریخ سینما که رزمنده‌ای یک تیر شلیک می‌کرد و ده‌ها عراقی‌ نقش زمین می‌شدند یا با یک حرکت تمام لشکر دشمن فرار می‌کرد به منطق لازم برای درام توجه نمی‌شود.»
او در پاسخ به این سؤال که با توجه به حواشی ایجاد شده پیرامون «اکنون» سروش صحت و برنامه عادل فردوسی‌پور و... به نظر می‌رسد هجمه‌های شکل گرفته علیه این سریال هم مبتنی بر سیاست حذف برخی چهره‌ها باشد، می‌گوید: «بله، به نظر می‌رسد همین طور است. مطرح کردن این بحث‌ها که ساختن فیلم تاریخی به تینا پاکروان می‌آید یا نمی‌آید، حرف کارشناسی و در حوزه نقد و روزنامه‌نگاری نیست.»