برسام جنتی
خبرنگار

صرع، یکی از بیماری‌هایی است که می‌تواند به دلیل تشنج‌های پی‌درپی در خواب منجر به خفگی و مرگ بیمار در زمانی شود که فرد روی شکم و صورتش می‌خوابد. به همین دلیل به تازگی دانشمندان هاروارد موفق به ساخت یک تشک هوشمند شده‌اند که می‌تواند مانع مرگ این بیماران شود.
این تشک می‌تواند با کمک هوش مصنوعی، فردی را که در خواب دچار تشنج شده است، شناسایی کند و با تکان‌های پی‌درپی، موقعیت وی را تغییر دهد تا بتواند بهتر نفس بکشد. پیش از این بالش‌های ضد خفگی برای این بیماران تولید شده بود که سوراخ‌های کوچکی برای عبور هوا داشتند اما این تشک‌های هوشمند، کارآیی بهتری دارند. این تشک‌ها که از داخل، به ده‌ها محفظه عمودی تقسیم شده‌اند، برای هر مدل تختی مناسب هستند. هر محفظه دارای یک فنر لاستیکی بادی متصل به یک پمپ هواست که می‌تواند در عرض چند ثانیه، از ارتفاع استاندارد حدود 8.8 سانتیمتر به حداکثر 35.5 سانتیمتر منبسط شود.
درصورت تشنج بیمار در طول شب، حسگرهای موجود در لایه‌های فوم نزدیک سطح، حرکات غیرطبیعی را تشخیص می‌دهند. سنسورهای فشار داخل تشک هم نحوه و مکان توزیع وزن بیمار را اندازه‌گیری می‌کنند؛ این اندازه‌ها بسته به اینکه آنها روی شکم، پشت یا پهلو خوابیده باشند، متفاوت است.
میزان ارتفاع معمولی بدن بیمار در زمان خواب، توسط یک تراشه کامپیوتری در داخل تشک ثبت و ذخیره می‌شود تا بتواند بعداً تغییرات ارتفاعی بدن فرد را تشخیص دهد. اگر این فشار با عددی که هنگام دراز کشیدن روی شکم مشاهده می‌شود، مطابقت داشته باشد، فنرهای بادی در نیمی از تشک فعال می‌شود. در چنین وضعیتی، تشک با حرکت و فشار، بدن و صورت فرد را از تشک و بالش بلند می‌کند و فرد را در حالتی نگه می‌دارد که راه‌های هوایی تنفس وی آزاد شود. کل فرآیند تغییر جهت خوابیدن بیمار توسط تشک هوشمند با کم و زیاد کردن فشار باد درون تشک، تنها 20 ثانیه طول می‌کشد. البته تشک نمی‌تواند تشنج را متوقف کند و تنها مانع خفگی می‌شود و مطمئناً میزان مرگ و میر این بیماران کاهش می‌یابد.