رد پای جد اردکها در قطب جنوب
به تازگی دانشمندان در قطب جنوب موفق به کشف جمجمهای تقریباً کامل از موجودی باستانی به نام Vegavis iaai (وگاویس)شدهاند که به احتمال زیاد قدیمیترین پرنده مدرن شناختهشده محسوب میشود. این کشف میتواند به حل معمای منشأ پرندگان مدرن کمک کند.
جمجمه کشفشده به موجودی تعلق دارد که به احتمال زیاد خویشاوندی نزدیک با اردکها و غازهای امروزی دارد. این پرنده در زمان دایناسورهایی مانند تیرکس زندگی میکرده و به نظر میرسد که از انقراض بزرگ پایان دوره کرتاسه جان سالم به در برده است.
جولیا کلارک، دیرینهشناس دانشگاه تگزاس، اولین فسیل این گونه را سال ۱۹۹۲ در جزیره وگا کشف کرد و اکنون با کشف جمجمه جدید، اطلاعات بیشتری درباره این موجود به دست آمده است که میتواند به دانشمندان کمک کند تا اطلاعات بیشتری از اکوسیستم قطب جنوب در زمانهای دور به دست بیاورند.
فسیل جدید وگاویس قدمتی بین ۶۸ تا ۶۹ میلیون سال دارد و این کشف به دانشمندان این امکان را میدهد که ویژگیهای آن را با پرندگان مدرن مقایسه کنند. جمجمه این موجود دارای ویژگیهایی مشابه پرندگان امروزی است. به عنوان مثال شکل مغزی و ساختار منقار این پرنده، آن را به پرندگان غواص مدرن شبیه میکند و نشان میدهد که احتمالاً در زیر آب شنا میکرده و به شکار ماهیها با منقارهای قوی خود میپرداخته است.
برخلاف پرندگان ماقبل مدرن، وگاویس دارای ویژگیهای پیشرفتهای است که نشان از تکامل سریع پرندگان پس از یک انقراض دستهجمعی دارد. این فسیل میتواند به درک بهتر تکامل پرندگان و روابط خویشاوندی آنها کمک کند. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا وگاویس بهطور مستقیم از اجداد اردکها و غازهای امروزی بوده است یا خیر.
این کشف نه تنها به درک ما از تاریخ زندگی پرندگان کمک میکند، بلکه میتواند به تحقیقات بیشتری درباره دیگر موجودات و گیاهان آن دوران آن هم در قطب جنوب منجر شود. به گفته دانشمندان دیرینه شناس، این مطالعه آغازگر اکتشافات جدید در سنگهای کرتاسه قطب جنوب است و میتواند اطلاعات بیشتری درباره شرایط زندگی در زمان انقراض بزرگ که منجر به از بین رفتن بسیاری از دایناسورها شد، ارائه دهد.
در نهایت، میتوان گفت که وگاویس به عنوان یک نشانه از پیچیدگی و تنوع حیات در گذشته، ما را به تفکر درباره تکامل و تغییرات زیستمحیطی در طول تاریخ زمین وادار میکند.
گفتنی است وگاویس زمانی در کره زمین زندگی میکرد که دما بهمراتب بالاتر از امروز بود؛ در آن روزگار، قطب جنوب آبوهوای معتدلی داشت و پوشیده از پوششهای گیاهی بود. به گفته دانشمندان، این مطالعه همچنین آغازی برای اکتشافات بیشتر در سنگهای کرتاسه قطب جنوب است. جدا از پرندگان، بحث گروههای دیگری از حیوانات و مهمتر از همه، گیاهان مطرح است که میتوان شرایط آنها در جریان آن رویداد انقراض دستهجمعی را ردیابی کرد.