از مارکوزه جوان تا آرامشی که مردگان دارند
جستارنویسی جدید بابک احمدی
بابک احمدی، فارغالتحصیل فلسفه از دانشگاه پنسیلوانیا امریکاست که مدتی هم در لندن و پاریس زندگی کرده است؛ این پیشزمینه تحصیلی و آشناییاش با زبانها و اندیشههای روز، او را در دهه ۶۰ و ۷۰ به پژوهشگری پرمخاطب در حوزه علوم اجتماعی ایران بدل کرده بود که اغلب کتابهایش را بر صدر پرفروشها مینشاند. در دورههایی که مباحثی چون هرمنوتیک، نقد ادبی، ساختارگرایی و مباحثی از این دست برای جامعه فکری ما و جوانان اهل اندیشه ناشناخته بود، او با ترجمه و تألیف کتابهایی چون «ساختار هرمنوتیک»، «ساختار و تأویل متن»، «حقیقت و زیبایی»، «ترس و تنهایی»، «مدرنیته و اندیشههای انتقادی»، «مارکس و دموکراسی»، «کتاب تردید»، «آواز زمین»، «کار روشنفکر» و... به یکی از پرکارترین و پرمخاطبترین روشنفکران بدل شده بود که کلاسهای درس و بحثاش را پررونق میکرد و حتی در چند دوره «جایزه کتاب سال ایران» را شامل حالش کرد.
محمد پارسا
خبرنگار
اغراق نیست اگر بگوییم که در دورهای، آشنایی فارسیزبانان و مخاطب عام با متفکرانی چون رولان بارت، ژاک دریدا، ژولیا کریستوا، پل دومان، اومبرتو اکو، تزوتان تودوروف، یاکوبسن، گریماس، پیرس، شلایرماخر، دیلتای، گادامر، پل ریکور، لوی استروس، میشل فوکو، ژان فرانسوا لیوتار، ژیل دولوز و ژرژ باتای به واسطه قلم او اتفاق افتاد که البته همین امر، نقدهایی را هم متوجهاش میکرد که آثار قلمی او را با صفتهایی چون «آشفتگی و بیمعنایی» توصیف میکردند: «آثار احمدی مملو از تکهپارههایی از نقلقولهایی از جمعی فیلسوفان و نظریهپردازان معاصر دنیاست که گرچه میتوانست در دورهای بهواسطه قطار کردن نامها مرعوبکننده و در عین حال جذاب باشد، اما امروز چیزی بیش از آشفتگی را به ذهن مخاطب متبادر نمیکند.» (آشفتگی و بیمعنایی، مراد فرهادپور، یوسف اباذری، مجله کیهان. شماره ۸) علیرغم چنین اظهار نظرهایی نمیتوان از این واقعیت چشم پوشید که او در معرفی بسیاری از اندیشمندان و فیلسوفان غربی بسیار کوشیده است و نسلی از جوانان علاقهمند به فلسفه را با اندیشههای مدرن و پسامدرن آشنا کرده است.
بابک احمدی اگرچه در سالهای اخیر کمحضور و کمکار شده است اما این روزها بازار نشر میزبان کتاب دیگری از اوست؛ «نوشتههای دیگر» اثر جدید او که به همت نشر مرکز منتشر شده شامل موضوعات متنوعی چون نظریههای سیاسی، فلسفه، تاریخ هنر، ادبیات و شیوههای گفتن و نوشتن است که در ساختار «جستار» و در سه بخش تدوین شدهاند. او خود درباره اثر جدیدش میگوید جستارنویسی گونه محبوبش برای نوشتن است و میتوان این کتاب را هم در راستای آثار دیگرش چون «تصاویر دنیای خیالی»، «آفرینش و آزادی» و «نوشتههای پراکنده» در قالب جستارنویسی به شمار آورد.
از جمله مقالههایی که در این کتاب گنجانده شده، میتوان به این عناوین اشاره کرد: «مارکوزه جوان»، «ارنست بلوخ و رویای دنیای بهتر»، «هانا آرنت و فلسفه»، «نوشتار و تصویر»، «برگشتناپذیر»، «کافکا و غیاب»، «و آرامشی که مردگان دارند» و...