مرتضی گل‌پور
دبیر گروه سیاسی

همزمان با شدت گرفتن حملات تندروها به سران هر سه قوه و طرح هزینه‌ساز سیاسی، دیروز رویدادی رخ داد که پاسخ جدی و خط بطلانی بر تلاش و هدف این جریان‌ها برای ایجاد انشقاق و شکاف در سطوح عالی مدیریت کشور است. اگر تاکنون سؤال بود که وفاق چیست و اصلاً به چه کار مردم می‌آید، نشست مشترک روز گذشته سران و جمعی از مسئولان سه قوه، پاسخ این پرسش بود. این نشست به دعوت دولت برگزار شد و علاوه بر سران قوا، معاونان رؤسای سه قوه نیز دیدگاه‌های خود را درباره مهم‌ترین مسائل کشور مطرح کردند. مهم‌ترین مسأله کشور چه می‌تواند باشد جز حل مشکلات و ایجاد گشایش‌های بیشتر در زندگی مردم؟ سخنان سران قوا و معاونان آنان همه حول این دو محور بود؛ رفع مشکلات و ایجاد گشایش بیشتر برای مردم. منظور از وفاق چیزی جز همین دو محور نیست. وفاق، همدلی، همراستایی، وحدت یا هر اسم دیگری که برای آن انتخاب کنیم، به تنهایی هدف نیست. وفاق برای آن نیست که صرفاً مسئولان عالی‌رتبه کشور به یک اشتراک نظر برسند. وفاق یک ابزار است یا یک پله که با تکیه بر این ابزار بتوان راهی برای حل مسائل کشور جست. وفاق یک پله است، برای اینکه با ایستادن بر این موضع، با نگاهی جامع‌تر و همدلانه‌تر به مسائل جاری نگریست و با تکیه بر این نگاه برای این مسائل تدبیر کرد. نشست دیروز سران قوا به نوعی «علنی» هم بود. یعنی امر پشت پرده یا حرف مگویی وجود نداشت و با پخش اظهارات سران قوا، مردم هم در جریان اظهارات و رویکردهای آنان قرار گرفتند. چرا که وفاق و همدلی برای مردم است و به همین دلیل نمی‌تواند امری پوشیده از مردم باشد. اگر از کلمات، جملات و عبارت‌های متفاوتی که سران قوا به کار بردند بگذریم، بطن یا محورهای رؤسای هر سه قوه تقریباً یکسان بود. پزشکیان، اژه‌ای و قالیباف، هر سه بر این نکته تأکید کردند که حل مشکلات مردم اولویت دارد. تأکید دوم آنان بر اجرای قانون، نگاه به قانون و قانونگرایی بود. مسأله سوم مورد تأکید سران قوا، اجتناب از تندروی، اجتناب از اعمال نگاه‌های بسته، اجتناب از منیت و خودمحوری و اجتناب از خودحق‌پنداری بود. آنان گفتند قوا و مسئولان باید به گونه‌ای به مسائل نگاه کنند یا به گونه‌ای امور اجرایی را دنبال کنند که هر روز بخش بیشتری از مردم را درگیر کند و شمول‌ها در حوزه سیاست، فراگیرتر شود. این دغدغه ناظر بر کاهش مشارکت مردم در انتخابات‌های اخیر بود که پزشکیان به طور صریح به آن پرداخت و قالیباف و اژه‌ای به تلویح.
براین اساس می‌توان نشست مشترک روز گذشته سران و مسئولان قوای سه‌گانه را یک مرزبندی روشن، صریح و آشکار با جریان‌هایی دانست که نان خود را در دمیدن بر آتش تنور سیاست و غبارآلود کردن فضای اجتماعی و مشوش کردن اذهان جامعه دنبال می‌کنند. هیچ‌یک از سران قوا با شیوه‌های «مرده باد»، «اعدام باید گردد»، «عزل و اخراج باید گردد» و «فلانی خائن و نفوذی است» مطلقاً همدلی نشان ندادند. شعارهای «مرده باد» و «اعدام باید گردد» شیوه کسانی است که حرف ایجابی ندارند، برای حل مشکلات کشور یک راه‌حل ساده و قابل محاسبه ندارند و همه سیاست‌ورزی آنها در این است که چطور رقیب را تخریب، آبروی او را حراج یا با تخریب شخصیت، رقیب را از میدان به در کنند. پیام نشست روز گذشته سران قوا متفاوت بود؛ آنان تفاوت دیدگاه‌ها در کشور را به رسمیت شناختند و سیاست‌ورزی مبتنی بر خیابان و توأم با شعارها و اقدامات تند را نکوهش کردند. دیگر پیام مهم نشست سران قوا همین بود، اینکه وفاق و همدلی به معنای پایان دادن به تفاوت، اختلاف نظر یا اختلاف برداشت بویژه در حوزه‌های اجرایی نیست. اما نکته این است که این اختلاف نظرها باعث گسترش شکاف‌ها نمی‌شود یا از آنها برای مهار رقیب در خیابان و پشت تریبون‌های عمومی استفاده نمی‌شود. اختلاف نظر، خود مکمل وفاق است. زیرا تفاوت دیدگاه‌ها، اختلاف برداشت‌ها و طرح آنها در جلسات مختلف، به صیقل خوردن بیشتر دیدگاه‌ها، نزدیک شدن نظرها، رفع اشکالات و در نهایت، یافتن بهترین راه‌ها و مسیرهای ممکن منتهی می‌شود. برای همین بود که هم پزشکیان و اژه‌ای و هم قالیباف، بارها عنوان کردند که ملاک عمل، قانون است.
نشست دیروز که در نوع خود بی‌سابقه بود، پاسخی بود به همه ناسازهایی که ساز خود را برای ناکوک کردن فرآیندهای سیاسی کوک کرده بودند. تیر رادیکال‌ها برای ایجاد شکاف میان قوا به سنگ خورد. البته تجربه نشان داده است که آنان یا پیام نشست دیروز را نمی‌گیرند یا واژگونه تعبیر می‌کنند. اما مردم، به عنوان مخاطب اول و بیرون از مرزها به عنوان مخاطب سوم (مخاطب دوم همان رادیکال‌ها هستند) پیام این نشست را به‌درستی درخواهند یافت؛ پیام این است: «ما حرف ملت را که در چند انتخابات گذشته به رساترین شکل گفته، دیده و شنیده شد و این حرف این است که نزاع بی‌ثمر سیاسی کافی است و باید با تکیه بر راه عمل که همان قانون است، دل در گرو حل مشکلات داشت»، دریافته‌ایم. پیام مردم در چند انتخابات اخیر این بود که ما بی‌ثمری تنش‌های سیاسی را دریافته‌ایم و می‌دانیم که از دل آن دستورکار عملی و خیرجمعی برای ایران و مردمش حاصل نمی‌شود. پیام سران قوا در نشست روز گذشته هم این بود: ما عزم خود را برای یافتن یک دستورکار عملی و مبتنی بر خیرجمعی برای ایران و مردمش جزم کرده‌ایم. حالا دو عصر، به صورت همزمان فرارسیده است؛ عصر دستورکارهای ایجابی که با سیاست‌های شواهدمحور و قابل محاسبه و مشاهده دنبال حل مسائل و رفع چالش‌هاست و عصر انزوای رادیکالیسم. همزمان که صفوف مردم فشرده‌تر و همراستایی قوای سه‌گانه بیشتر می‌شود، رادیکال‌ها هم منزوی‌تر، تنهاتر و سرخورده‌تر می‌شوند. پیامدهای این سرخوردگی، مسأله‌ای است که باید به آن فکر کرد و برایش چاره‌ای اندیشید.

رئیس مجلس شورای اسلامی:
دوقطبی‌سازی خواسته دشمن است

رئیس مجلس شورای اسلامی در نشست دیروز، با بیان اینکه نمی‌توانیم اشکالات را به گردن یکدیگر بیندازیم، تصریح کرد: هرچه در کشور می‌گذرد، خوب و بد، بر عهده ماست.
به گزارش خانه ملت، محمدباقر قالیباف عنوان کرد: همدلی و همکاری باید منجر به هم افزایی شود که غیر از آن سودی نخواهد داشت. باید توجه کنیم که مردم ذی‌نفع نهایی این هم افزایی باشند.
وی ادامه داد: اقدامات ما باید در چهارچوب قانون باشد و همدلی، همکاری، هم‌افزایی و وفاق سه قوه را هم باید با معیارها و شاخص‌های آن بسنجیم و نباید اجازه دهیم از مسیر منحرف شده و از مردم غفلت کنیم.
رئیس مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه همه باید قول دهیم با خودداری از پرداختن به امور حاشیه‌ای به اصل مطلب برسیم، بیان کرد: دشمن تمام تلاش خود را برای دوقطبی‌سازی می‌کند. دوقطبی‌سازی آنان نیز با ظاهرسازی، به گونه‌ای است که خود را دغدغه‌مند جلوه دهد که در نهایت کشور را از مدار فعالیت‌های اصلی خود خارج کرده و به حاشیه ببرد، لذا باید توجه کنیم هرگز از مسیر اصلی خارج نشویم، موضوعات اصلی و فرعی را تفکیک کرده و مسائل اصلی را قربانی مسائل فرعی نکنیم.
 قالیباف یادآور شد: خداوند را شاهد می‌گیرم در جریان تذکرات و اقدامات نظارتی به دنبال مچ‌گیری نیستیم و آمده‌ایم با کمک به دولت برای مردم کار کنیم و قطعاً حرکت سه قوه باید منجر به اتفاق خوب برای مردم شود.
وی با تأکید بر اینکه امروز در شرایطی قرار داریم که زمان و امکانات اجازه نمی‌دهد همه اقدامات با هم انجام شود، پیشنهاد کرد که هر سه قوه نهایتاً چند کار مهم و فوری را انتخاب و دنبال کنند. قالیباف اظهار کرد: در جلسه سران قوا روی فوریت حل مسائل اقتصادی کار کردیم، اما اقدامات ما باید ملموس باشد. نقدی به آمارهای ارائه شده ندارم که گفته می‌شود نقدینگی کاهش یافت و تورم به 30 درصد رسیده، مردم را می‌بینم که سفرهایشان این را نشان نمی‌دهد. وی یکی از راه‌های کاهش مشکلات معیشتی را تخصیص کالابرگ الکترونیکی دانست و گفت: منظور ما از حل موضوع انرژی (بهینه سازی) گران کردن نیست، اگر زمانی قرار بر افزایش قیمت برای بهینه‌سازی باشد، اولین منفعت آن باید به مردم برسد، در مرحله بعد دولت و سپس سیستم که البته اراده دولت و قوا نیز بر این است.
وی با بیان اینکه حل مسائلی مانند تورم، معیشت و مسکن بسیار مهم و فوری است، بویژه که تاب‌آوری جامعه در این حوزه بشدت کاهش یافته است، گفت: شخصاً قول می‌دهم که در مجلس تمام قد در خدمت دولت هستیم، قوانین کافی برای خیزش اقتصادی از سوی دولت وجود دارد اما اگر نیاز به قانونگذاری باشد قول می‌دهیم در کوتاه‌ترین زمان انجام دهیم.

رئیس قوه قضائیه:
معیار انقلابی‌گری احترام به قانون است

رئیس قوه قضائیه در نشست دیروز با بیان اینکه در ۴۶ سال قبل مردم ایران اسلامی با امام خمینی(ره) بیعت کردند و توانستند با کنار گذاشتن اختلافات که همواره وجود دارد به پیروزی نائل شوند، گفت: امروز نیز اعتقاد ما آن است که با تضارب افکار می‌توان بسیاری از مسائل را حل کرد .‌به گزارش میزان، حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با اشاره به اینکه وجود اختلافات به دلیل منیت‌ها و خواهش‌های نفسانی است، تصریح کرد: امروز راهبرد اصلی ما باید وحدت کلمه باشد.
وی با بیان اینکه باید اذعان کنیم در اجرای برنامه‌های توسعه توفیق زیادی نداشته‌ایم، اضافه کرد: دلیل اصلی این امر آن است که نتوانسته‌ایم پیرامون مسائل کشور به یک اشتراک نظر دست پیدا کنیم.
رئیس عدلیه با بیان اینکه در این‌گونه جلسات باید از تعارفات مرسوم بگذریم، ادامه داد: با تکرار کلمه وفاق، «وفاق و همدلی» حاصل نمی‌شود، اصل آن است که پیرامون مسائل کشور به یک اشتراک نظر برسیم.‌ اگر ما کارگزاران نظام کاری کنیم که مردم نسبت به کارآمدی نظام اسلامی ناامید شوند، آنگاه مغبون و زیان‌کرده هستیم؛ ما مسئولیت سنگینی بر دوش داریم و باید کارآمدی نظام اسلامی را به همگان اثبات کنیم. ما در برابر مردم مسئول
 هستیم.
حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای تصریح کرد: باید با حرکت جهادی بر مشکلات فائق آییم. البته حرکت ما باید منطبق با قانون باشد؛ یکی از معیار‌های اصلی انقلابی‌گری احترام به قانون است. کسی نمی‌تواند بگوید آنجایی که قانون منطبق با منافع من است به آن التزام دارم و آنجایی که قانون منطبق با منافع و سلایق من نیست آن را زیر پا می‌گذارم! احترام به قانون در همه شئون واجب است.
رئیس قوه قضائیه اضافه کرد: امروز یکی از اصلی‌ترین مسائل کشور موضوعات اقتصادی است؛ اگر نتوانیم بر مسائل اقتصادی فائق آییم، آنگاه در عرصه‌های فرهنگی و امنیتی نیز ممکن است با مشکلات و معضلاتی مواجه شویم.
رئیس عدلیه، تسهیل شرایط برای ورود مردم، سرمایه‌گذاران و کارآفرینان به همه بخش‌های اقتصادی را ضروری خواند و گفت: به عنوان مثال گاهی در قوه قضائیه به فردی می‌گوییم اگر فلان اعتراف را کند او را مشمول مواردی می‌کنیم. نباید در گفتن این مسائل تعارف داشته باشیم؛ باید این گونه معضلات را در نظام حکمرانی خود حل کنیم.
اژه‌ای تصریح کرد: اعتقاد دارم باید برای تعیین صلاحیت افراد در گزینش‌ها بازنگری داشته باشیم. بررسی صلاحیت افراد برای گماردن آنان در مشاغل و مناصب مختلف ضروری است، اما گاهی شاخص‌ها و معیار‌های ما به گونه‌ای است که جامعه را از ظرفیت‌های مردمی محروم می‌کنیم.

رئیس‌جمهوری:
شاخص، مردم هستند

رئیس‌جمهوری در نشست دیروز، از قبول دعوت دولت از سوی سران و مسئولان قوای مقننه و قضائیه تشکر کرد و گفت: قدم اول در مسیر موفقیت، بالابردن تحمل، شنیدن سخن مخالف و انتقادپذیری است. همچنین نگاه ما نسبت به مردم نباید این‌گونه باشد که آنان را «دیگران» ببینیم و خودمان را «خودی».
وی ادامه داد: قرآن به ما می‌آموزد که خداوند پاداش هر کار خیر را 10 برابر می‌دهد، اما برای کار بد فقط به اندازه همان کار مجازات در نظر می‌گیرد. آیا ما هم این‌گونه عمل کرده‌ایم؟ آیا کسانی را که یک عمر خدمت کردند، اما یک‌بار پای‌شان لغزید، به اندازه همان لغزش مجازات کردیم یا برای همیشه از میدان بیرون راندیم؟
رئیس‌جمهوری با اشاره به سخنان سران قوای قضائیه و مقننه مبنی بر اینکه شاخص، مردم هستند، تصریح کرد: در انتخابات اخیر 50 درصد مردم مشارکت نکردند، آیا آنان از ما نیستند و آیا ما خدمتگزار آنان نیستیم!؟ نباید از خود بپرسیم که چرا از ما ناراضی هستند؟
پزشکیان با اشاره به سیره رسول گرامی اسلام افزود: ما اینجا مردمی را که با اعتقادات و باورهای ما همراه بودند و 98 درصد آنان به جمهوری اسلامی رأی دادند، به جای اینکه بیشتر جذب کنیم، حرفی پیدا می‌کنیم، انگی می‌زنیم و بعد حذف‌شان می‌کنیم. وی اظهار کرد: ما باید بستر مواجهه عادلانه با مردم را فراهم و با انصاف و بر‌اساس حق با آنان رفتار کنیم و تبعیضی بین هیچ‌کدام قائل نشویم، در این صورت امکان ندارد از ما دوری کنند.
رئیس‌جمهوری با اشاره به انتشار تحلیل‌ها و اخباری از سوی بدخواهان ایران اسلامی مبنی بر اینکه ایران امروز در بدترین و ضعیف‌ترین وضعیت خود است و می‌توان به آن ضربه زد، افزود: دشمنان به این مسأله امید بسته‌اند که با دامن زدن به اختلافات در داخل کشور، مردم را به خیابان بریزند و بعد خودشان سوار بر موج اعتراضات شوند. در مقابل ما باید همه تلاش خود را به‌کار بگیریم که فارغ از اختلافات، مشکلات مردم را حل کنیم و اگر هم جایی نمی‌توانیم مشکلی را حل کنیم، محترمانه با مردم گفت‌و‌گو کنیم و به آنان توضیح دهیم.
پزشکیان افزود: وقتی نتوانستیم به تعهدات خود در مقابل مردم عمل کنیم، اگر به خیابان آمد و اعتراض کرد، باید با او گفت‌و‌گو کنیم، اما در عوض با او برخورد بد هم می‌کنیم. البته مردم هم باید مراقب باشند که دشمن از اعتراضات آنها در جهت برهم زدن جامعه سوء‌استفاده نکند. رئیس‌جمهوری تصریح کرد: همان‌گونه که رئیس محترم مجلس گفتند، باید تلاش کنیم مشکلات معیشتی مردم را به هر شکل رفع کنیم. در جلسات سران قوا همواره این دغدغه وجود دارد، تا قبل از عید کارهایی انجام خواهیم داد و برای سال بعد نیز قطعاً روند را به شکلی دنبال خواهیم کرد که برای سفره مردم مشکل ایجاد نشود.

مهراوه خوارزمی
روزنامه نگار

برگزاری تجمعات خیابانی که با تبلیغات گسترده طیفی تندرو، آن هم در پیام‌رسان‌های داخلی شکل می‌گیرد، دارد به یک رویه تبدیل می‌شود، رویه‌ای که به تصریح ابوذر کوثری مدیرکل سیاسی وزارت کشور، نه تنها غیرقانونی است، بلکه به «مجموعه ساختار قانونی نظام جمهوری اسلامی ایران هم» آسیب می‌زند. البته همین تجمعات با همه فضاسازی و تبلیغات، نتوانست بیش از 100 نفر از مردم را با خود همراه کند. اما تجمعات همین تعداد اندک هم به دلیل مواضع غیرهمدلانه، موضع‌گیری‌های توأم با  مواضع تند کلامی و سیاسی و نیز بعضاً همراهی قلیلی از نمایندگان رادیکال جلب توجه کرده است. همراهی تعدادی انگشت‌شمار از چهره‌های سیاسی با این تجمعات یا از طریق حضور  آنان در تجمعات صورت می‌گیرد، یا هواداری سیاسی از این تجمع کنندگان.
یکشنبه گذشته همین چهره‌های سیاسی با ایستادن بالای «نیسان آبی»، با تجمعی در مجاورت ساختمان مجلس شورای اسلامی همراهی کردند که هیچ یک از سران سه قوه از شعارهای آن بی نصیب نبودند.  دیروز هم تصاویری از حرف‌های یکی از همین افراد در تجمعی مشابه منتشر شد که در خلال این تجمع به بهانه اجرانشدن مصوبه عفاف و حجاب اظهارات تندی علیه رؤسای قوه مجریه و مقننه مطرح شد. در سال‌های گذشته هم این تجمعات غیرقانونی در مقابل هر نوع رفتار یا تصمیمی که به دنبال گشایش دیپلماتیک یا جلوگیری از تشدید دوقطبی‌های اجتماعی بود، شکل می‌گرفت. اما نقطه قابل تأمل دور جدید این تجمعات، سطح فزاینده تندروی‌ها و تسری شعارهای تند به سران سه قوه است.  چنین وضعیتی، این سؤال را مطرح می‌کند که این تندروی‌ها قرار است تا کجا ادامه پیدا کند؟ تبعات آن برای کشور چیست و آیا نباید نگران بود که مانند آنچه در گذشته رخ داد، سطح این تندروی‌ها به سطحی فراتر از سردادن شعارهای تند و ناهنجاری‌های کلامی برسد؟ این دغدغه، محور پرسش‌های «ایران» از نمایندگان مجلس شورای اسلامی بود. این نمایندگان در پاسخ هشدار دادند که افزایش سطح تندروی‌ها همچون آتشی است که در نهایت دود آن به چشم همگان، از جمله عاملان تجمعات خواهد رفت. اگر چه این قبیل مواضع و رفتارها به نظر نمی رسد در تأکید سران قوا برای تقویت وفاق و همکاری ملی در مسیر حل مشکلات مردم تأثیر چندانی داشته باشد.

یادداشت

همه از قانون تبعیت کنند

ابوالقاسم جراره
عضو کمیسیون صنایع و معادن

اینکه مردم بتوانند حرف خود را بزنند، از آرمان‌های انقلاب و از حقوق اساسی شهروندی است. اما در رسیدن به این هدف باید قانون را نیز رعایت کرد. اگر همه، از رؤسای قوا و مسئولان گرفته، تا مردم، همه تابع قانون باشیم و به قانون عمل کنیم، دیگر کسی نمی‌تواند خلاف آن عمل کند. درعین حال این هم محتمل است که برخی بخواهند از احساسات مردم سوء‌استفاده کرده و اعتراض آنان را جهت‌دار کنند که هم مردم و هم مسئولان باید مراقب این امر باشند. زیرا هیجان زده شدن مردم، می‌تواند تجمعات را به مسیری اشتباه ببرد که تاکنون مواردی از آن را شاهد بودیم. همچنین گاه ممکن است برخی بر موج احساسات مردم و حرف حقی که بیان می‌کنند، سوار شوند تا منافع خود را تأمین کنند. افراد نفوذی که به دنبال تنش آفرینی هستند، در این دسته قرار می‌گیرند. باوجود همه این‌ها، آنچه باید اتفاق بیفتد، این است که هم مردم بتوانند حرف و نگرانی خود را به صورت منطقی بیان کنند و هم اینکه همه مطیع قانون باشیم. استفاده از الفاظ ناروا و ناهنجاری‌های کلامی و رفتاری، آنچنان که متأسفانه در برخی تجمعات شاهد بودیم؛ در قانون و شرع پذیرفته نیست. در کنار این واقعیات، به عنوان یکی از نمایندگان مردم شریف ایران، دولت و مجلس را به عمل به قانون فرا می‌خوانم. اینکه به تشخیص خودمان و به صرف مصلحت رفتار کنیم، باعث خواهد شد نتوانیم جلوی رفتارها و کارهای غیرقانونی را بگیریم. درحالی که به باور من، با اطاعت از قانون است که می‌توان مشکلات را حل کرد.

آب در آسیاب دشمن نریزیم

علیرضا زندیان
عضو کمیسیون اقتصادی

همه مسئولان در سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری، از راهنمایی و هدایت مقام معظم رهبری بهره می‌برند. از این رو تا زمانی که سکان کشتی برای عبور از موانع تحمیل شده از بیرون مرزها و مشکلات و مسائل داخلی تحت چنین هدایتی قرار دارد، باید به حل مسائل امیدوار بود. با وجود این شاهد هستیم تجمعات و اعتراضاتی برگزار می‌شود که به دلیل شعارهای تند، در نوع خود مستعد سوءاستفاده و بهره‌برداری کسانی است که علیه ایران برنامه دارند. بخش قابل توجهی از این تجمعات در مخالفت عده‌ای با موضوعاتی همچون مذاکره با غرب و پیوستن به FATF ریشه دارد. این در حالی است که با ارجاع به دیدگاه صریح مقام معظم رهبری، ما می‌توانیم با اتکا بر سه مؤلفه عزت، حکمت و مصلحت و با هدف تحقق مصالح و منافع کشورمان، بجز رژیم صهیونیستی با دیگر کشورهای جهان وارد مذاکره شویم. اکنون با برخورداری ایران از اقتدار ملی و منابع خدادادی، هیچ کس در روابط بین‌المللی نمی‌تواند جمهوری اسلامی ایران را نادیده بگیرد. در چنین شرایطی اگر بخواهیم بر اساس سیاست‌های نظام و رهبر انقلاب مذاکره کنیم؛ باید در فضای آرام نظرات همه طیف‌ها و جریان‌ها از جمله برگزارکنندگان این تجمعات را بشنویم و به سؤالاتشان پاسخ
قانع کننده بدهیم. دولتی که ایده وفاق را مطرح کرده است قطعاً از عهده این مهم برمی‌آید. در عین حال امیدوارم دوستانی که نظرات متفاوت دارند و به تحرکات اخیر دامن می‌زنند، فراموش نکنند که ایران دشمن کم ندارد. دشمنانی که هدف‌شان این حزب یا آن جریان نیست، بلکه برای کلیت نظام برنامه دارند و نباید اینگونه آب به آسیاب‌شان ریخت.

تندروها تا کجا آزادی عمل دارند؟

احمد فاطمی
عضو کمیسیون اجتماعی

فی‌نفسه حضور این افراد در خیابان و آزادی عملی که در برگزاری بدون مجوز تجمعات دارند، بسیار تعجب‌برانگیز است. شخصاً شاهد بودم که در جوار مجلس، فردی آشکارا نسبت به رئیس‌جمهوری بی‌حرمتی می‌کرد و نسبت به دیگر رؤسای قوا هم کلمات ناشایست بر زبان می‌آورد. دیدم که شعارها و حرف‌های موهنی در این تجمع علیه سران نظام مطرح می‌شد. در چنین وضعیتی انتظار این است که مقامات قضایی، امنیتی و انتظامی مسأله را پیگیری کنند تا مشخص شود اینها تا کجا آزادی عمل دارند و چرا هر حرف و شعاری را که دلشان بخواهد، می‌توانند بر زبان بیاورند. این انتظار مسلماً در تعارض با اعتقاد اصولی ما به آزادی شهروندان در بیان انتقادهای سازنده و در چهارچوب موازین قانونی نیست. منتقدین، از هر طیفی؛ چه مردمی که به وضعیت معیشت و گرانی‌ها اعتراض دارند و چه مردمی که نظام اداری عادلانه می‌خواهند و از روند اداره‌ها ناراضی هستند، حق دارند مطالباتشان را مطرح کنند. اما مسأله این است که نمی‌توانیم شاهد آن باشیم تجمعات بازنشستگان، فرهنگیان و دیگر اقشار جامعه با محدودیت مواجه شود و در مقابل بعضی گروه‌های تندرو بدون هیچ مانعی تجمعات خود را برگزار کنند و در این میان تعدادی از همکاران ما در مجلس هم با آنان همراهی کنند. تهییج‌کنندگان این تجمعات غیرقانونی باید بدانند که دود چنین اقداماتی در چشم منافع ملی، مردم و نظام خواهد رفت و در آن هنگام کسی از تبعات آتی این تندروی‌ها مبرا نخواهد بود.

سه قوه کنار هم بایستند

 احمد انارکی محمدی
عضو کمیسیون اقتصادی

همه ما در اینکه تندروی و افراط، جز ضرر برای کشور و نظام حاصل دیگری ندارند، هم نظریم. در تجمعات اخیر هم شاهد هستیم عده‌ای که حتی از نظر تعداد نمی‌توانند خود را نماینده عموم مردم معرفی کنند و بیشتر در قالب کلمه «خودسر» قابل تعریف هستند، یک دوربین روبه روی خود می‌گیرند و چند شعار تند هم سر می‌دهند. گروهی که نمی‌دانیم کی هستند، اما به یقین هیچ یک از نهادها و مسئولان عالی‌رتبه ما از این رفتارها حمایت نمی‌کنند. مسأله این است که با وجود نداشتن مجوز، هیچ کس متعرض این تجمعات نمی‌شود و با اینها کاری ندارد. به همین دلیل این عده با حاشیه امنی که احساس می‌کنند پیدا کرده‌اند، علیه ارکانی از نظام شعار می‌دهند که یا با رأی مردم انتخاب شده‌اند یا با حکم رهبر معظم انقلاب در جایگاه مسئولیت قرار گرفته‌اند. واقعیت این است که اگر فکری به حال این رویه نشود، نمی‌توان پیش‌بینی و توقعی از آینده چنین تحرکاتی داشت.
بنابر این به باورم نهادهای مربوط با توجه به تبعات و ضررهای این تجمعات تندروانه، باید به ریشه‌یابی دلایل وقوع آنها بپردازند. چه بسا در پس چنین تجمعاتی بتوان کسانی را یافت که از شرایط حال حاضر کشور سوء‌استفاده می‌کنند و هر گونه راه‌حل یابی برای این شرایط آنان را نگران می‌کند. راه مقابله با این شرایط، ایستادن هر سه قوه در کنار یکدیگر و در مسیر خدمت به مردم است تا نگذارند عده‌ای معدود، افراد کم اطلاع را به خیابان بیاورند و فضای جامعه را متشتت کنند.

 بهبود اقتصاد خواسته مردم است نه تشنج

فضل‌الله رنجبر
عضو کمیسیون اجتماعی

هجمه‌هایی که علیه دولت و دیگر قوا به راه افتاده است به مصلحت کشور نیست. آنچنان که در ادوار گذشته نیز تجربه کرده‌ایم و اکنون نیز می‌دانیم این گونه اقدامات تندروانه صرفاً ایجاد مانع بر سر راه تصمیم گیری مسئولان کشور برای پیشبرد امور و حل مشکلات است. مطرح شدن برخی نطق‌های تند و حاشیه‌ای از سوی معدودی از همکاران ما در چنین تجمعاتی در حالی است که مقام معظم رهبری بارها و از جمله در بدو شروع به کار مجلس دوازدهم به پرهیز از حاشیه سازی توصیه کرده و فرمودند از نطق‌های تندی که فضا را به سمت غیر آرامش پیش می‌برد، بپرهیزید زیرا مردم به آرامش نیاز دارند.
نیاز جامعه امروز و آنچه باید در میان نمایندگان مجلس جریان داشته باشد، تحاطی افکار و نقد و بررسی در کمال احترام است. اگر به جای اقدامات و سخنان تند، خواسته‌ها و نظرات در فضایی منطقی و به دور از هیاهو مطرح شوند، احتمال به دست آمدن راهکار مناسب و حل مسائل بیشتر است. در شرایطی که اولویت کشور و مردم بهبود معیشت و اقتصاد است، در زمانی که صدها بلکه هزاران پروژه بزرگ نیمه تمام وجود دارد و کشور با ناترازی مالی به عنوان علت‌العلل همه دیگر ناترازی‌ها مواجه است؛ باید به افرادی که مواضع تندروانه را مطرح می‌کنند گفت که اگر واقعاً دلسوز کشور هستید برای افزایش درآمد دولت و حل ناترازی مالی راهکار بدهید تا دولت هم امکان رفع نگرانی‌های معیشتی اقشار مختلف مردم را به دست آورد. اگر دلسوز کشور هستید، نیازی نیست برای جلوگیری از پیوستن به FATF  طرح دوفوریتی تهیه کنید. تنها کافی است بگذارید بررسی‌ها و تصمیم‌گیری در فضایی کارشناسی و عقلایی انجام شود. زیرا قابل انکار نیست که برای حل مشکلات اقتصادی به بهبود تعاملات مالی با دیگر کشورها نیازمندیم و باید با در نظر گرفتن ملاحظات امنیتی مسیر این تعاملات را هموار کنیم.

حرمت شکنی و تضعیف نظام خواست دشمن است

 وحید احمدی
عضو کمیسیون امنیت ملی

واقعیت جاری در وضعیت مواجهه جمهوری اسلامی ایران و بعضی قدرت‌های بین‌المللی، این است که آنان به واسطه تقویت اقتدار ملی و قدرت نظامی ایران، از برخورد مستقیم با نظام جمهوری اسلامی ایران ناامید شده‌اند. با این حال مشخص است که دست روی دست نمی‌گذارند. آنچه سال ها برایش برنامه‌ریزی کرده‌اند و در هر مقطعی به نحوی آن برنامه را پیگیری می‌کنند، سازماندهی اتفاقی از درون ایران است. تحقق این اتفاق که هدف اصلی دشمنان ما است، بیش از هر چیز به شکسته شدن حریم‌ها و حرمت‌ها بستگی دارد. بر این اساس آنچه در تجمعات اخیر شاهد هستیم، فارغ از اهداف و مطالباتی که در این تجمعات پیگیری می‌شود، در راستای همین هدف حرمت‌شکنی و تضعیف نظام از درون قرار دارد.
این راهبرد دشمن است که روی برخی نقاط ضعف و شکاف‌های موجود در جامعه انگشت بگذارد. ضعف‌هایی که علت بروز آنها در طول ادوار مختلف به عملکرد ضعیف برخی از مسئولان ناکارآمد بازمی‌گردد. حال معاندان سعی می‌کنند این مسائل را به مستمسکی برای هدف قراردادن شخصیت و وجهه مسئولان عالی قوا و توجیه اهانت‌ها و اتهام‌زنی‌ها تبدیل کنند.
هدف دوم دشمن هم این است که در جامعه ما چندگانگی و چند قطبی به وجود بیاورد. با لحاظ این واقعیات، خطاب به برخی دوستان، باید گفت که اگر مشکلاتی هم هست، آنان نباید در زمین دشمن بازی کنند. این سخن به معنی توجیه عملکردهای ضعیف و تصمیمات اشتباه ما مسئولان نیست. تردیدی نیست که این اشکالات باید رفع شود. اما مشکلات ما نباید توجیهی برای اسائه ادب به ارزش‌ها و قداست‌های جامعه یا مقاماتی باشد که بی‌واسطه یا با واسطه، با رأی مردم بر مسند مسئولیت قرار گرفته‌اند.

رضوانه رضایی‌پور – الهام یوسفی
روزنامه نگار

«همدلی برای ایران» موضوع نشستی بود که صبح دیروز، مسئولان قوای سه گانه را در پاستور دور هم جمع کرد. در این نشست که به میزبانی نهاد ریاست جمهوری برگزار شد، رؤسای قوای مجریه، مقننه و قضائیه، تداوم انقلاب را در گرو وحدت دانستند و هر یک بر شعار انتخاباتی مسعود پزشکیان که همانا «وفاق» است، تأکید کردند. اما چه شد که سران قوا به این نتیجه رسیدند که باید با وفاق، مسائل و مشکلات را حل کرد؟ شعاری که از ابتدای تابستان امسال، بارها بر زبان رئیس جمهوری و سایر دولتمردان چرخید، چطور شد که در کمتر از 6 ماه، به سایر رؤسای قوا هم تسری یافت و دیروز از ضرورت همدلی و همراهی با یکدیگر برای پیشبرد امور گفتند؟ «ایران» در گفت‌و‌گو با چند چهره‌ سیاسی و جامعه‌شناس به این سؤال پاسخ داد. این چهره‌ها، «دغدغه جامعه» را مهم‌ترین دلیلی دانستند که نظام حکمرانی را به سوی وفاق سوق داده و عنوان کردند که مواجهه خردمندانه و چاره‌ جویانه با چالش‌های پیش روی کشور، همصدایی سه قوه را می‌طلبد. مسئولان نشان دادند که حالا بیش از هر زمان دیگری می‌دانند که برای روبه رو شدن با چالش‌هایی که کشور با آن  مواجه است و دود آن اول از همه به چشم مردم ایران می‌رود، نیاز به وفاق است.

وحدت، یگانه راه عبور از مشکلات است

تقی آزاد ارمکی
جامعه‌شناس

کشور ما در سال‌های پس از انقلاب درگیر مجموعه‌ای از تعارضات بود که راهی برای حل آنها پیدا نبود. زیرا نیروهای سیاسی ما فرض را بر این گذاشته بودند که رفتار و جهت‌گیری خود را باید در تعارض با یک نیروی سیاسی دیگر تعریف کنند. این تعارضات میان نیروها و نهادهای سیاسی، گاه به درون جامعه هم تسری پیدا کرده و تعارضات به سطح تعارض نیروهای اجتماعی هم کشیده می‌شد.
با توجه به این تجربه و لمس پیامدهای این وضعیت، به نظر می‌رسد دولت دکتر پزشکیان به دنبال آن است تا هم در مفهوم، وفاق را توضیح و هم در عمل به وفاق شکل بدهد. در این مسیر پزشکیان ابتدا وفاق در ارکان نظام تصمیم‌گیری را در دستور کار قرار داد. ارتباط فعلی رئیس جمهوری با رهبر انقلاب، اتفاق میمون و مبارکی است که منشأ خیرات زیادی شده است که اولین محصول آن هم دور کردن کشور از تنش‌های سیاست خارجی و جنگ بوده است. دومین ثمره این اتفاق، این بود که مسائلی همچون فیلترینگ، FATF  و قانون عفاف و حجاب، از ساحت مناقشه‌انگیز خارج شده و اتفاقات به سمتی رفت تا به یک مسأله تعارض‌آمیز در جامعه تبدیل نشود.
سطح دوم وفاق حاصل شده در کشور، وفاق میان مسئولان عالی‌رتبه کشور است. در اینجا تلاش پزشکیان را شاهد هستیم که به طور جدی مسأله هماهنگی، همکاری و همراهی را پیش گرفته و تلاش می‌کند مسائل را از همین مسیر حل کند، نه از مسیر جداگانه‌ای که خاص دولت باشد.

دغدغه جامعه، نظام را به وفاق سوق داد

حسن رسولی
فعال سیاسی اصلاح‌طلب

امروز کشور در عرصه داخلی و خارجی با مشکلاتی روبه‌رو است. برای مواجهه خردمندانه و چاره‌جویانه با این چالش‌هاست که هر سه قوه و نظام حکمرانی دست به دست هم داده‌اند تا برای غلبه بر مسائل پیش روی کشور دسته‌جمعی تلاش کنند. براساس نظرسنجی اخیر ایسپا خواسته اصلی 46 درصد مردم از دولت رسیدگی به مسأله تورم است که مهم‌ترین عامل کاهش قدرت خرید مردم و افزایش مشکلات معیشتی است. همچنین در حوزه سیاست خارجی اصلی‌ترین تقاضای مردم تعامل مثبت با جهان است.
در عین حال 55 درصد پاسخگویان در این نظرسنجی نسبت به توانمندی نهاد دولت برای حرکت در این مسیرها مردد هستند. اما در همین شرایط و در همین نظرسنجی، 42 درصد پاسخگویان صداقت رئیس جمهوری را متغیر جدی می‌دانند. در چنین شرایطی، عملی کردن رویکرد تعامل عزتمندانه با دنیا نیازمند تصمیمات سخت و شجاعانه است.
بنابراین، صرفنظر از وظایف و مأموریت‌های جداگانه قوا یا تفکیک قوا، کلیت نظام حکمرانی با استفاده از رویکرد وفاق دکتر پزشکیان در صدد چاره‌جویی برای این مسائل است. آنچه مورد انتظار است تسریع در تصمیم‌گیری‌های کارآمد است که اگر همین وضعیت ادامه یابد، می‌توان امیدوار بود نظام تدبیر کشور، در وهله اول برای بدترنشدن وضعیت و در درجه دوم برای بهتر شدن افق آینده، بتوانند تصمیمات جمعی مؤثر و کارآمد بگیرند.

ایجاد همبستگی حداکثری با مردم ضروری است

غلامرضا ظریفیان
استاد دانشگاه تهران

جامعه ما دچار نوعی انشعاب شده بود. این امر باعث شده بود بخش قابل توجهی از مردم به حاشیه رانده شده و ما با وضعیتی روبه رو شدیم که از آن به « خالص سازی» تعبیر می شد. این مسأله حکایت از آن داشت که نظام تصمیم‌سازی ما با مسأله‌ای به نام تهی شدن از بسیاری از نیروهای توانمندش مواجه شده است. این تهی شدن از نیروهای توانمند، البته نمود عینی نیز پیدا کرد. اینجا بود که مسأله «وفاق» به عنوان نیاز واقعی جامعه ایران مطرح شد. زیرا نظام حکمرانی باید به جامعه توجه بیشتر می کرد و مردم نقش اصلی خود را ایفا می‌کردند. بنابراین آنچه امروز در مسأله وفاق فهمیده می‌شود، این است که ما نیازمند وفاق در عرصه حاکمیت هستیم تا در بسیاری از مسائل راهبردی و اولویت‌های کشور به وحدت نظر دست یابیم. بنابراین وفاق جزو نیازهای حیاتی و اساسی امروز جامعه ایران است که یک سطح آن کمک به وحدت نظر در حل مسائل جدی کشور و سطح دیگر و البته مهم‌تر، رجوع به مردم، درک مسائل مردم و ایجاد یک همبستگی حداکثری با
مردم است.