یادداشت
مهمترین پروندههای باز میان ایران و عراق
صباح زنگنه
کارشناس مسائل عراق
تحولات جاری و شرایط شکل گرفته در منطقه غرب آسیا مهمترین موضوع و پرونده باز بین ایران و عراق است. تحولاتی که از سال گذشته در پی رخدادهای جنگ غزه و تقابل محور مقاومت با رژیم صهیونیستی شکل گرفت و در تداوم آن منجر به تحولات در لبنان و سوریه شد. با این حال موضوع آینده روابط با سوریه مهمترین بحث در این پرونده است. دلیل این اهمیت از آنجاست که عراق و ایران تاکنون با دو نگاه نسبتاً متفاوت با دولت حاکم در سوریه مواجهه داشتند. این امر بیشتر از منظر ملاحظات ژئوپلیتیک محل بررسی است.
از آنجا که عراق مرز طولانی و مستقیمی با سرزمین سوریه دارد، موضوع امنیت مرزی و عدم سرریز تنش و بیثباتی در خاک عراق برای دولتمردان آن بسیار حیاتی است، از این رو است که در رأس هیأت اعزامی عراق به سوریه مقامات امنیتی این کشور حاضر بودند. میتوان گفت عراق تکلیف خود را با حاکمان جدید سوریه روشن کرده و توقع خود را از آنها اعلام کرده است. به عبارت دیگر، ارزیابی رفتار عراق از حاکمان فعلی سوریه ناظر بر موضوعات امنیتی است.
در عین حال رفتار سیاست خارجی ایران در قبال تحولات سوریه آن طور که عراق عمل کرده، شفاف نیست. با این حال هم ایران و هم عراق بر این موضوع که تمامیت ارضی سوریه باید حفظ شود و تمام گروههای اجتماعی و قومی سوریه باید در ساخت دولت نقش داشته باشند، متفقالقول هستند.
از این رو ماحصل دیدار نخست وزیر عراق با مقامات ایرانی تأثیر مشخصی در آینده عملکرد دو کشور در قبال پرونده سوریه دارد.