۱۰ دلیل برای کارآمدی ستار هاشمی

 میترا جلیلی
دبیر گروه فناوری

یک مقایسه ساده
 شاید بسیاری از کاربران خسته از فیلترینگ، از برداشته نشدن این محدودیت‌ها گلایه‌مند باشند ولی بی‌شک می‌دانند که وزارت ارتباطات در این ماجرا تنها یک رأی دارد و نمی‌تواند نظر هیچ عضو دیگر شورای عالی فضای مجازی را عوض کند یا حتی بر آن تأثیر بگذارد.  کارنامه 4ماهه ستار‌هاشمی از تلاش جدی برای رفع فیلترینگ حکایت دارد. برگزاری بیش از 50ساعت جلسه در شورای عالی فضای مجازی و نهادهای فرادستی و همچنین برگزاری جلسات سران قوا گواه این عزم جدی است. علاوه بر این عملکرد وزیر ارتباطات در بخش‌های دیگر ازجمله دیپلماسی فناوری، رفع ممنوعیت رجیستری آیفون، توسعه صادرات محصولات و خدمات حوزه فاوا و... قابل دفاع بوده و نگاهی به کارنامه و عملکرد 4ماهه دولت چهاردهم و مقایسه‌ای کوتاه با عملکرد 4ماهه و حتی یکساله وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت سیزدهم، گویای این امر است.
پیگیری رفع فیلترینگ
پیگیری موضوع رفع فیلترینگ در دولت چهاردهم و تلاش ویژه وزیر ارتباطات از همان بدو ورود به وزارتخانه، یکی ازنقاط قوت وی بوده است. ستار‌هاشمی‌در طول 4ماه گذشته، بارها بر این موضوع تأکید کرده که موضع دولت و وزارت ارتباطات در حوزه فیلترینگ مشخص است و پیگیری‌ها بر همین رویکرد ادامه دارد. وزیر ارتباطات از گفت‌و‌گو، دیپلماسی و مذاکره با شبکه‌های اجتماعی خارجی و ارائه طرح‌های مختلف در جلسات متعدد مرکز ملی فضای مجازی، به عنوان راهکارهای خروج از این وضعیت یاد و تأکید کرده که بر عهد خود برای رفع فیلترینگ پایدار است. این درحالی است که فیلتر و محدودیت‌های فضای مجازی که به نظر می‌رسید پس از فروکش کردن ناآرامی ها در سال 1401 برطرف شود، حالا بیش از 2سال از آن می‌گذرد و البته در دولت سیزدهم هیچ عزمی‌برای برطرف شدن آن وجود نداشت. در دولت سیزدهم نه تنها تلاشی برای رفع فیلتر صورت نگرفت بلکه حتی در اقدامی عجیب، شاهد فیلتر شدن گوگل پلی به عنوان مرجعی برای دانلود امن اپلیکیشن‌های مورد نیاز کاربران بودیم که خود زمینه ساز مشکلات امنیتی بسیار و آلوده شدن گوشی کاربران به بدافزارهای مختلف بوده است.

از ایران تا امریکای لاتین
یکی از نقاط درخشان کارنامه 4ماهه وزارت ارتباطات دولت چهاردهم، توسعه دیپلماسی فناوری و تعامل با زیست‌بوم‌های اقتصاد دیجیتال سایر کشورها بوده است. ستار‌هاشمی‌با هدف ارتقای دیپلماسی فناوری دولت وفاق، به دو کشور امریکای لاتین یعنی کوبا و ونزوئلا سفر کرد تا زمینه‌ ارتقای همکاری‌های ارتباطی و فناورانه میان ایران و دو کشور مقصد وزیر ارتباطات فراهم شود.
در این سفر وزیر ارتباطات ونزوئلا از زیرساخت‌های مرتبط با ایجاد و توسعه پلتفرم‌ها و شبکه‎‌های ارتباطی ایران در ونزوئلا و استفاده از ظرفیت بالای ایران در مقابله موفقیت‌آمیز با حملات سایبری به زیرساخت‌های ارتباطاتی استقبال کرد.
انعقاد قرارداد ساخت کارخانه تولید فیبرنوری با سرمایه‌گذاری ۱۰ میلیون دلاری، در منطقه‌ای از ایالت لاگوایرا ونزوئلا توسط یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی و همچنین ساخت اولین پارک فناوری در این ایالت با همکاری ایران یکی از دستاوردهای بزرگ دیپلماسی فناوری دولت چهاردهم و وزارت ارتباطات با سکانداری ستار‌هاشمی‌محسوب می‌شود.
کوبا، دومین مقصد وزیر ارتباطات در سفر به امریکای لاتین به منظور توسعه همکاری‌های علمی‌و فناورانه و ارتباطاتی بود. در این سفر، تفاهمنامه همکاری میان دو کشور در حوزه خدمات پستی امضا و ازسوی دیگر مقرر شد یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان خصوصی و موفق در زمینه تولید محصولات و تجهیزات مخابراتی، برای سرمایه‌گذاری در کوبا اقدام کند.
این درحالی است که اولین سفر رسمی‌وزیر ارتباطات دولت سیزدهم به منظور توسعه دیپلماسی فناوری حدود یک سال پس از تصدی وزارت ارتباطات، به روسیه صورت گرفت. هرچند عیسی زارع‌پور در مهر 1400 برای شرکت در دوازدهمین شورای اطلاعات و ارتباطات و نیز نشست گروه دی 8 به استانبول سفر کرده بود ولی نمی‌توان آن را سفر به یک کشور خارجی به منظور توسعه دیپلماسی قلمداد کرد.

صادرات 50میلیون یورویی خدمات و محصولات فاوا
صادرات محصولات و خدمات حوزه فاوا به میزان 50 میلیون یورو به کشورهای روسیه، سوریه و ونزوئلا بخشی دیگر از توانمندی‌ها و اقدامات وزارت ارتباطات دولت چهاردهم در مدت 4ماه بوده است.
وضعیت صادرات خدمات و محصولات حوزه فاوا نه تنها در 4ماه ابتدای وزارت ارتباطات دولت سیزدهم، بلکه حتی در سال دوم سکانداری این وزارتخانه چندان مطلوب نبود تا جایی که داوود ادیب، رئیس کانون هماهنگی فاوا در همان زمان لب به انتقاد گشود و یاد آور شد: وزارت ارتباطات می‌تواند در صادرات محصولات حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات نقش محوری ایفا کند. حمایت وزارت ارتباطات از شرکت‌ها در حوزه صادرات در دولت سیزدهم، اقدامات نتیجه بخشی نبوده و انتظاراتی که متصور هستیم فراتر از اقدامات جاری است. این درحالی است که حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و شرکت‌های فاوا در همین مدت کوتاه 4ماهه، توجه فعالان بخش خصوصی را به خود جلب کرده است. برگزاری نشست‌های متعدد با فعالان حوزه فاوا، اقتصاد دیجیتال و استفاده از نظرات بخش خصوصی در تصمیم گیری‌ها بخشی دیگر از نگاه پرتعامل وزیر ارتباطات دولت چهاردهم بوده است؛ موضوعی که تقریباً در دولت سیزدهم به محاق رفته بود.

گره کور رجیستری باز شد
رفع ممنوعیت واردات آیفون 14 به بالا و آزاد شدن رجیستری گوشی‌های اپل در کنار اصلاح تعرفه‌های گمرکی، هم یکی از بزرگ‌ترین خواسته‌های کاربران بود که در دولت قبل مغفول مانده بود و وزیر ارتباطات دولت چهاردهم در یک بازه چهارماهه موفق شد گره کور آن را باز کند. ستار‌هاشمی‌در اولین روزهای کاری خود، از صحبت و رایزنی با وزارت صمت درباره حل مشکلات آیفون ۱۴ و ۱۵ خبر داد و حتی آمار نشان داد که طی دو سال دولت سیزدهم تعداد زیادی از این دو مدل گوشی وارد کشور و به روش‌های مختلف دارای آنتن شده‌اند. این گوشی‌ها اگر به صورت قانونی وارد کشور می‌شد، حداقل ۷۲۰۰ میلیارد تومان نصیب دولت می‌شد. به هرحال هرچند تعرفه گوشی‌های تجاری هنوز مشخص نشده ولی وضعیت گوشی‌های مسافری آیفون و میزان تعرفه گمرکی آنها تعیین شده است.

موفقیت‌های فضایی
پرتاب موفق ماهواره‌های چمران ۱، هدهد، کوثر و بلوک انتقال مداری سامان۱، انعقاد قرارداد پرتاب خارجی ماهواره‌های بومی‌ظفر و پایا،پیشرفت 10 درصد از فاز نخست پایگاه فضایی چابهار، پیشرفت 10 درصدی احداث ایستگاه‌های زمینی سلماس و چناران و پیشرفت 20 درصدی احداث مرکز تجمیع و تست ماهواره‌های تا یک‌تن بخشی از دستاوردهای سازمان و پژوهشگاه فضایی ایران به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های وزارت ارتباطات در مدت 4ماه بوده است.

اینترنت روستایی پرسرعت
دسترسی پرسرعت ۷۲۳ روستای کشور به شبکه ملی اطلاعات و تأمین پهنای باند ۱۵۰ روستا با بهره‌برداری از ۴۱۸ کیلومتر فیبرنوری، افزایش سهم بازار گوشی هوشمند ایرانی به میزان 300 هزار گوشی فعال در شبکه و تصویب 2000 میلیارد تومان تسهیلات برای حمایت از شرکت‌های فناور حوزه فاوا، حمایت از کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال، افزایش 5/2 میلیون نفری کاربران پنجره ملی خدمات دولت هوشمند و افزایش 162 خدمت جدید در پنجره ملی خدمات دولت هوشمند برگ‌های دیگری از کارنامه 4ماهه وزارت ارتباطات در دولت چهاردهم است که نمی‌توان بر این موفقیت‌ها چشم پوشید.

مقابله با تحریم‌های بین‌المللی
 یکی از چالش‌های حوزه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، نیز تحریم‌های بین‌المللی است که وزارت ارتباطات برای حل آن، گسترش دیپلماسی فناوری و حمایت از محصولات بومی‌را در پیش گرفته است.

اولویت‌های رگولاتوری
اولویت بندی و برنامه ریزی بهبود کیفیت شبکه ارتباطی و رفع اختلالات، رفع موانع سامانه رجیستری دستگاه‌های تلفن همراه و به‌روز رسانی سامانه مذکور، برنامه ریزی و آغاز پروژه پایش میدانی کیفیت و پوشش شبکه تلفن همراه در کشور و همچنین تشکیل کمیته پیگیری تأمین برق سراسری و هماهنگی با اپراتور‌ها و شرکت توانیر بخشی دیگر از تلاش‌های 4ماهه وزارت ارتباطات در سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بوده است. مجموع تلاش های 4ماهه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نشان می‌دهد ستار‌هاشمی‌در بازه کوتاه سکانداری وزارتخانه، برای حل مشکلاتی که گاه قدمتی 3ساله دارند،همه تلاش خود رابه کار گرفته و از ظرفیت‌های داخلی و خارجی بیشترین بهره را برده تا درنهایت، کام کاربران را شیرین کند.