فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت چهاردهم:
لایحه تأمین امنیت زنان تعیین تکلیف میشود
یوسف حیدری
دبیر گروه
انتصاب 4 زن در کابینه دولت و همچنین حضور فرمانداران و مدیران زن در ردههای بالای وزارتخانهها نشان از توجه دولت چهاردهم به توانمندیهای زنان در عرصههای مدیریتی دارد. نگاهی به کارنامه زنان در عرصههای مختلف کشور نشان میدهد زنان بعد از انقلاب نقش پررنگی در تحولات اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی و سیاسی داشتهاند و این روند در این دولت نیز ادامه پیدا کرده است. در سالروز میلاد باسعادت فاطمه زهرا(س) و روز زن فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت چهاردهم در گفتوگو با «ایران» از اهمیت نقش زنان در عرصههای مدیریت و نگاه دولت به این موضوع و چالشهایی که در این زمینه وجود دارد، گفت.
به اعتقاد شما زنان چقدر در تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و سیاسی سهم و نقش دارند؟
با تبریک میلاد باسعادت فاطمه زهرا(س) به همه زنان و مادران سرزمین ایران به اعتقاد من واقعیت این است که نقش مادران در عبور از سختیها بسیار پررنگ است. خدا را شاکر هستیم که در دولت چهاردهم با توجه به رویکردهای دولت توجه ویژهای به موضوع زنان شده است و این موضوع با حضور 4 زن در کابینه و بعد از آن وجود زنان در لایههای پایینتر مدیریت کاملاً مورد توجه قرار گرفته است و این موضوع کاملاً مشهود است. دولت نسبت به نقش زنان کاملاً دغدغهمند است و همیشه به عنوان یکی از اولویتها به آن توجه ویژهای دارد.
موضوعات دیگری در حوزه زنان وجود دارد مثل توجه به اینکه زنان بتوانند در کنار ایفای نقش مادری خودشان توانمندیهایی را که دارند بروز داده و آن را افزایش دهند؛ نقش زنان در دانشگاه و زنان پزشک و کسانی که میتوانند در کنار مادر بودنشان این نقشهای اجتماعی را نیز ایفا کنند. طبیعتاً این، نیاز به ایجاد یکسری زیرساختها دارد و یکسری کارها از قبل انجام شده است. توجه به جریانسازی نقش زنان بسیار مهم است. این اصطلاح جریانسازی جزو واژگان مهمی است که در سیاستگذاریهای زنان نقش بازی میکند به این معنا که زنان برای زنان معنا ندارد و زنان باید در عرصههای مدیریتی قرار بگیرند تا بتوانند آن نقش خودشان را به درستی ایفا کنند. همانطور که میدانید تعداد زنان دانشگاهی ما بسیار بالاست ولی زمانی که به سهم مدیریتی زنان میرسیم این عدد کاهش پیدا میکند و این موضوع بسیار مشهود است که نقش زنان در مدیریت کاهش پیدا میکند. این نشان از این دارد که هم از طرفی ما باید عرصه را فراهم کنیم و هم از طرفی شرایطی فراهم کنیم که افراد از نقشهای خودشان در خانواده دور نمانند چون طبیعتاً یکی از موضوعاتی که کشور ما با آن مواجه است و خیلی هم درباره آن صحبت میشود موضوع جمعیت است.
چطور میشود که یک تعادلی بین اینها ایجاد کرد؟ تعادل بین کار و زندگی که در ادبیات منابع انسانی ما چند سال است که خیلی مشخص خودش رانشان میدهد از کجا میآید؟
از آنجایی که فرد هم توانمندیهای شغلی، اجتماعی و فردی خودش بالا باشد و هم بسترهایی که کمک میکند این فرد بتواند نقشآفرینی درستی داشته باشد. لذا در دولت چهاردهم یکی از موضوعاتی که در دستور کار قرار دارد این است که به گونهای سیاستگذاری کند که بهترین خروجیها را داشته باشد.
سهم زنان بعد از انقلاب در عرصههای مدیریتی چقدر افزایش داشته است؟
در اینکه سهم زنان پس از انقلاب بسیار پررنگ بوده، تردیدی نیست. البته یک مقداری باید عرصهها را از هم متفاوت کنیم. در برخی از عرصهها طبیعتاً به خاطر موضوعات شرعی که داریم و با توجه به فقه پویا که حضرت امام(ره) میفرمودند یک مقدار دیرتر ورود کردیم. به طور مثال در مقوله زنانی که خواننده هستند ما دیرتر کنسرتهای زنان برای زنان را شروع کردیم. اینها موضوعاتی است که به عنوان مطالبات اجتماعی مطرح میشود و از طرفی نیاز است که وقتی کسی توانمندی دارد چرا از این توانمندی استفاده نکند. اینها جزو موضوعاتی بود که در فرآیند و فضای سیاستگذاری دیرتر به آن پرداخته شد. اما در حوزه سینما بخصوص کارگردانی ما شاهد حضور زنان کارگردان بسیار موفقی هستیم که بسیار خوب کار کردند. به طور مثال پوران درخشنده یکی از اولین کارگردانان زن پس از انقلاب است که توانست بسیار خوب کار کند و همیشه در جشنوارههای مختلف بینالمللی حضور خوب و فعالی داشت. این کارگردان زن بدون هیچ گونه حاشیهای حضور پیدا میکرد و با درایتی که داشت وارد هیچ گونه حاشیهای نشد. ما زنان بسیاری داریم که در عرصههای مختلف ملی و بینالمللی موفق هستند و خوش میدرخشند و در عین حال با همه قوانین کشور نیز همراه هستند. نقش زنان در دانشگاهها خیلی مشخص است. نقش زنان در حوزه درمان بسیار چشمگیر است. در حوزه آموزش و درمان زنان نقش بسیار زیادی دارند.
به اعتقاد شما چه چالشهایی پیش روی زنان است؟
یکی از چالشهای مهم موضوع زیرساختهاست. یک قسمت از این زیرساختها حقوقی و قانونی است. مثلاً همین لایحه منع خشونت علیه زنان و تأمین امنیت زنان سالهاست همین طور باقی مانده است که باید آن را تعیین تکلیف کنیم. بعضی اوقات این موضوعات به وهن تبدیل میشوند. چرا نباید موضوعی را خودمان در داخل کشور حل کنیم تا دستاویزی برای دشمنان نشود. موضوعی که اتفاقاً دین اسلام بیشترین کرامت را برای زن قائل شده است و تأکید میکند مردان کریم به زنان کرامت میگذارند. چرا ما لایحههایی را که میتوانند مقداری فضا را بهتر کنند، تعیین تکلیف نکرده و انجام نمیدهیم. یا همین موضوع لایحه عفاف و حجاب هم جزو موضوعاتی است که حاشیهساز شده بود که الحمدلله قرار شد فعلاً ابلاغ نشود و این میتواند به بهبود فضای اجتماعی کمک کند. طبیعتاً در کنار آن باید فضایی برای افزایش توانمندیهایی که خود زنان در عرصههای مدیریتی به آن نیاز دارند، ایجاد شود. نقشآفرینی زنان یا همان الگوی سوم زنان، زنی است که در عین حال که نقشآفرینی اجتماعی دارد به نقشآفرینی خانواده و کارکردهای آن واقف است. این نیاز به این دارد که هم زیرساختهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی درست باشد و هم زیرساختهای فردی. در این مسیر دوستان ما در معاونت زنان زحمات زیادی میکشند و امیدوار هستیم با برنامهریزیهای خوبی که مجموعه دنبال میکند شاهد نقشآفرینی بهتر زنان باشیم.