فاطمه (س) الگویی برای جهان امروز
اسماعیل علوی
پیامبراکرم(ص) از آغاز بعثت درصدد بود تا فرهنگ دینی را جایگزین فرهنگ جاهلی و خشکاندن ریشههای آن نماید. کسی که به مطالعه تاریخ پرداخته باشد به این اهتمام رسول خدا اعتراف خواهد داشت که در آیینه رفتار آن حضرت(ص) جایگاه زن در اجتماع از تحول عمیقی برخوردار بوده و نوع زن را ازحقارتها و محدودیتهای بسیاری نجات داد. رسول گرامی اسلام در تمام مراحل زندگی به تعالی نوع زن میاندیشید و جایگاهی فراتر از روح لطیف و احساسات زنانه برای آنان قائل بود. از این رو باید گفت ولادت حضرت فاطمه(س) اتفاقی معمولی نبوده و فرصتی بود تا پیامبر خاتم(ص) موقعیت زن درمجموعه تعالیم اسلام را آنگونه که شایسته نوع زن است درعمل نشان دهد.
چنین بود که حضرت فاطمه(س) یکی از چهرههای برجسته جهان اسلام و بعد از رسول خدا(ص) همردیف شخصیتهای بزرگی همچون علی بن ابیطالب، امیرالمؤمنین(ع) قرار گرفته و از جایگاه عصمت و طهارت برخوردار است. مرضیهای که کلام وحی از منزلت او با لفظ «کوثر» یاد کرده و بر موقعیت محوری وی به عنوان الگوی مناسب مکتب در مناسبات اخلاق فردی و مسئولیتهای اجتماعی تأکید کرده است. از این رو شیعیان روز ولادتش را به دلیل جایگاه ویژه آن حضرت(س) بزرگ داشته و با برپایی مجالس متعدد، با برشمردن فضایل حضرتش، به تکریم فضیلتها و ظرفیتهای نوع زن میپردازند. با ولادت حضرت فاطمه(س) موقعیت زن که با جاهلیت مستمر به محاق برده شده و او را موجودی تهی از ویژگیهای انسانی در پس پرده نسیان نشانیده بود، به کلی تغییر کرد و حضرت فاطمه(س) به عنوان الگویی که جوامع بشری سخت نیازمند آن بود، جلوههای درخشانی از ابعاد انسانی زن را انعکاس داد. آن حضرت(س) مصداق عینی زن مسلمان که لحظه لحظه زندگی اش، تجلی فروغ تابناک آیین اسلام است، آفاق زندگی بشر را از فضیلتهای انسانی سرشارکرده و در مراجعه به آموزههای آن حضرت بسا دُرّ و مرواریدهای بسیاری که از صدف گفتار و نیایشهای تابناک و پر فروغش به دست میآید.
سیره حضرت فاطمه(س) یادآور حقطلبی و حقخواهی، ظلمستیزی و ستم ناپذیری است. آن حضرت(س) در این جهت در زندگی درس آموزخود، از حق وحقیقت دفاع و ظلم و بیداد را در حق هیچ کس تاب نیاورد و همواره جانب ستمدیدگان را گرفته و به یاری آنان برخاست. بیجهت نیست که لحظه، لحظه زندگی آن بانوی بزرگ و سیرهاش الگویی است که در جهان امروز میتواند هدایتگر بشریت گمشده در برهوت مادّیت باشد.
رسول خدا نیزبا رفتار خود با حضرت فاطمه(س) تحولی عظیم و سازنده در ارتباط با نوع زن در معرض دید جهانیان قرار داد. تحولی که سرنوشت تازهای را برای زنان رقم زد. پیامبراکرم(ص) فراتر از روابط پدر وفرزندی فاطمه(س) را گرامی میداشت و آن را آشکار کرده و به صراحت از مقام و جایگاه وی که همانا موقعیت و مقام نوع زن بود سخن به میان میآورد. این رفتار فرستاده خدا زمینهساز ارتقای مقام و جایگاه زن و تأکید بر ظرفیتهای نیمی از پیکره اجتماع گردید. حضرت فاطمه(س) نیزکه تربیتیافته مکتب وحی و نبوت بود، تبلور فضایل و نیکیها بوده و ظرفیت و قابلیتهای نوع زن را به نمایش درآورد و الگوی برجستهای برای زنان گردید.