وزیر امور خارجه کشورمان در گفت‌و‌گویی با روزنامه لبنانی «النهار» به پرسش‌های این رسانه درباره تجولات منطقه‌ای، از سوریه و لبنان تا الزامات و آینده روابط کشورهای منطقه پاسخ گفت؛ پاسخ‌هایی که نشان می‌دهد برخلاف القائات رسانه‌ای، جمهوری اسلامی ایران بویژه دستگاه سیاست خارجی اشراف کامل نسبت به تحولات منطقه و روندهای آن دارند.سید عباس عراقچی در پاسخ به این سؤال که «سقوط سریع نظام بشار اسد به عنوان یکی از مهم‌ترین متحدان منطقه‌ای ایران چگونه اتفاق افتاد؟» گفت: برخلاف فضای رسانه من شخصاً تحولات سوریه را غیرمترقبه ندیدم. تحولاتی که در نگاه ظاهری خیلی سریع و غافلگیرانه حادث شد، دارای زمینه‌های واقعی بود که تاریخچه طولانی حداقل ۱۲-۱۰ ساله داشت.
وی با بیان اینکه طی ۱۴ ماه اخیر هم حملات مستمر رژیم صهیونیستی به زیرساخت‌های دفاعی سوریه با هدف تضعیف دولت سوریه صورت گرفت، ادامه داد: تعدد بازیگران خارجی با اهداف همپوشان و گاه متضاد ـ که نقطه مشترک آنها براندازی نظام حاکم بود ـ نهایتاً منجر به اتفاقات سریعی شد که شاهد
آن بودیم.
وزیر امور خارجه کشورمان در تشریح فعالیت‌های بازیگران خارجی همپوشان در زمینه پایان حکومت بشار اسد، ادامه داد: ما از مدت‌ها قبل با بررسی تحرکات منطقه‌ای اسرائیل، خاصه پس از هفتم اکتبر به این ارزیابی رسیده بودیم که شرایط برای دولت سوریه سخت و ادامه حکمرانی با چالش اساسی روبه رو خواهد شد. لذا این نظرات را به صراحت در سپتامبر امسال به رئیس دولت سوریه منعکس نمودیم.
عراقچی با بیان اینکه مسأله اینجا بود که برنامه‌ریزی در بیرون منطقه انجام شده بود، تصریح کرد: اطلاعات ما در خصوص تحرک‌ها و تماس‌های بسیاری که در پایتخت‌های کشورهای همسایه برای جلب نظر و همراهی همسایگان سوریه انجام شد، مستند و متعدد بود. سیاستِ تهدید و اغوای امریکا برای کشاندن پای کشورهای منطقه به یک درگیری بزرگ برای نجات اسرائیل در این مدت امر قابل کتمانی حتی برای اصحاب رسانه نیست.
وی با اشاره به اینکه انتظار می‌رفت مقامات تصمیم‌گیر در دولت سوریه از مدت‌ها قبل نسبت به ابتکارها و پیشنهادهای دیپلماتیک برای مشارکت‌دادن معارضه در قدرت انعطاف نشان بدهند که چنین نشد، گفت: جمهوری اسلامی ایران از زمانی که روند آستانه آغاز شد، همواره در کنار مذاکرات سه‌جانبه با ترکیه و روسیه، تماس‌های مستقیم با هیأت معارضان سوری داشت و ساعت‌ها گفت‌و‌گو و تبادل نظر با آنان انجام داده است. هر نوبت نیز پیشنهادهای طرف معارضه را همراه با مشورت‌های خود در حاشیه انتقال مسائل روند آستانه با عالی‌ترین سطوح در دمشق
مطرح کردیم.

تمامیت ارضی کشورهای منطقه،
خط قرمز ایران
وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به این سؤال روزنامه «النهار» که «چرا تهران از رژیم سوریه برای دفع تحریرالشام حمایت نکرد؟» گفت: حمایت ما از سوریه حمایت از یک کشور بنا به درخواست رسمی دولت مستقر و برای جلوگیری از سیطره تروریسم و افراطی‌گری خشن و هولناک داعش بود. این ورود هم برای حفظ یک کشور مهم منطقه در برابر جنایت و کشتار و نهایتاً افتادن در ورطه بی‌دولتی و تبدیل‌شدن به یک هرج و مرج بود و هم برای حفظ امنیت و ثبات منطقه که ما همیشه آن را به امنیت ملی خودمان متصل و وابسته می‌دانیم.
عراقچی در تشریح رویکرد راهبردی ایران نسبت به حفظ تمامیت ارضی کشورها و جلوگیری از وقوع بی‌دولتی در کشورهای منطقه، به تجربه کودتای ترکیه اشاره کرد و افزود: خط قرمز ایران همان‌طور که قبل از سفر آخرم به سوریه در فرودگاه تهران گفتم، همانا حفظ مرزهای سیاسی و حاکمیت ملی کشورهای منطقه است. ما این سیاست را در شرایط سختی که دیگر همسایه ما ترکیه با آن در 15 ژوئیه 2016 روبه‌رو شد، نشان دادیم.

اقدامات ایران هنگام کودتا
علیه اردوغان
وی در بیان اقدامات ایران در مواجهه با کودتا علیه دولت اردوغان در سال 1395 تصریح کرد: ایران اولین کشوری بود که برابر کودتایی که می‌توانست حاکمیت ملی ترکیه را در معرض تهدید قرار دهد، ایستاد. من آن زمان معاون وزیر خارجه بودم و در اتاق بحرانی که تشکیل شد شاهد تماس‌های تلفنی پیوسته و طولانی مقامات ایرانی و هماهنگی‌های متعدد نظامیان ما با همتایان ترک بودم.
عراقچی با اشاره به اینکه همچنانکه سیاست صیانت از حاکمیت ملی ترکیه و مرزهای آن برای ما اولویت است، نسبت به سوریه و تمام کشورهای همسایه و منطقه نیز این دیدگاه را داریم، ادامه داد: طبیعی است که ما همچنین وظیفه نداریم به جای ارتش کشور دیگری بجنگیم اما در برابر تهدیدات امنیت ملی همسایگان خود از ناحیه قوای بیگانه، جریان‌های تروریستی و تجزیه‌طلب پس از دریافت درخواست آنها، همراهی نشان خواهیم داد.
وزیر امور خارجه تأکید کرد: ما برعکس امریکا که بدون هیچ مجوز یا مبنای قانونی بخش مهمی از سوریه را در اشغال خود گرفته است، هیچ‌گاه بدون درخواست و مجوز دولت سوریه به آنجا نرفتیم. البته باید اذعان کنم در برابر فضاسازی رسانه‌ای در تبیین سیاست منطقه‌ای ایران جفا صورت گرفته است و این هم ناشی از کم‌کاری ما و هم موج تخریب لابی رسانه‌های جهانی بوده است که با انقلاب ایران آغاز شد.

جزئیات آخرین دیدار با بشار اسد
عراقچی در پاسخ به این سؤال خبرنگار لبنانی که «در آخرین دیدار شما و رئیس‌جمهوری سوریه در دمشق چه اتفاقی افتاد و به رئیس‌جمهوری سوریه توصیه کردید که مقاومت نکند؟» اظهارکرد: نزاکت‌های دیپلماتیک اجازه نمی‌دهد دولتی به دولت دیگری توصیه کند، اما سطح مشورت‌های ما و سوریه در طول سال‌ها همکاری به سطح بلندی ارتقا یافته بود، لذا ما در تمام مشورت‌ها صادقانه و مشفقانه اما به صراحت سخن می‌گفتیم.
وی ادامه داد: در آن دیدار آخر هم گفت‌و‌گوی من دو بخش عمومی و خصوصی داشت. در هر دو بخش بسیار روشن و دقیق با ایشان گفت‌و‌گو کردم، شرایط را بازگفتم و تأکید و توجه دادم که برای ایران تمامیت‌ارضی سوریه، سعادت ملت آن و استحکام نهادِ دولت، یک مجموعه اصول در تنظیم مناسبات دوجانبه است و ما قویاً از این سه اصل حمایت و پشتیبانی خواهیم نمود. ما همواره در تمام مشورت‌ها از سال 2011 ضرورت آغاز گفت‌و‌گوهای سیاسی با آن گروه از معارضه که انتساب تروریستی نداشتند، را به دولت سوریه پیشنهاد می‌نمودیم.
ادامه در صفحه 4