آسیب‌شناسی تحول دیجیتال
«ستار هاشمی» در همایش «افق آینده، تحول دیجیتال» گفت: در بحث تحول دیجیتال میثاق دولت چهاردهم برنامه هفتم توسعه است و باید توجه داشت که وضعیت افراد، ابزارها و فرآیندها چگونه است.
وی نقص در داده‌های دستگاه‌های اجرایی را از چالش‌های جدی دولت الکترونیک برشمرد و گفت: هیچ دستگاهی را نمی‌توان یافت که داده‌های کامل و بدون نقص داشته باشد. این موضوع نیازمند تدبیر و هم‌افزایی بین دستگاه‌هاست. تمام اینها را باید آسیب‌شناسی کنیم و احکام ماده ۱۰۷ برنامه هفتم جدی گرفته شود. کار سختی است، اما به آن توجه ویژه کرد. تلاش‌هایی در این زمینه‌ها انجام شده، اما مردم آنها را احساس نمی‌کنند.
هاشمی به کمبود آگاهی برخی مدیران ارشد در زمینه تحول دیجیتال اشاره و بر ضرورت وجود معاونت‌های تخصصی فناوری در سازمان‌ها تأکید کرد و گفت: در بسیاری از دستگاه‌ها جایگاه مشخصی برای پیگیری امور دیجیتال وجود ندارد و این امر باعث می‌شود مسائل مهم شنیده نشده یا جدی گرفته نشود.

ضرورت هم‌افزایی دستگاه‌ها
وزیر ارتباطات گفت: از دوستان خود خواهش می‌کنم که بحث تحول دیجیتال را در دستگاه‌های خود نشر دهند و درباره آن صحبت و تأکید کنند که این یک تکلیف قانونی است. طرح تحول دیجیتال دستگاه‌ها باید در هیأت وزیران مصوب شود.

تفاوت دولت الکترونیک
 و دولت هوشمند
هاشمی با بیان تفاوت میان دولت الکترونیک و دولت هوشمند افزود: اگر زیرساخت فراهم نباشد هر چقدر تلاش شود نتیجه نخواهد داشت. تفاوت دولت الکترونیک و دولت هوشمند این است که اولی سعی می‌کند کاغذ را حذف کند و دومی درصدد حذف عامل انسانی است؛ اما آیا اکنون این اتفاق رخ داده است؟ سیستم‌ها را باید به سمت فرآیند محور شدن ببریم نه کارتابل محور بودن.
وی ادامه داد: چالشی که پیش رو داریم این است که دستگاه‌ها تلاش می‌کنند خدمات خود را غیرحضوری کنند، اما عدم همکاری دیگر دستگاه‌ها مانع از این اتفاق مهم می‌شود و هرقدر بیشتر تلاش کنند بدهکارتر می‌شوند.
وزیر ارتباطات به تحولات هوش مصنوعی اشاره کرد و گفت: اتفاقی که هوش مصنوعی در حوزه اشتغال رقم می‌زند، بسیار عجیب است. زمانی می‌گفتیم رشد فناوری به ضرر هر کسی باشد به ضرر افراد فعال در حوزه فناوری نیست، اما اتفاقی که رخ می‌دهد این است که در این بخش به قول معروف چاقو دارد دسته خود را می‌برد. مدل‌های خلاق هوش مصنوعی اکنون می‌تواند کد بنویسد و سیر فناوری به سمتی است که خیلی دور از ذهن نیست که به‌زودی این مشاغل را تحت تأثیر قرار دهد.

برنامه‌های وزارت ارتباطات
 برای حل چالش اینترنت
وزیر ارتباطات همچنین در حاشیه این همایش در جمع خبرنگاران در پاسخ به سؤالی در مورد کیفیت اینترنت و برنامه‌های وزارت ارتباطات برای ارتقای آن گفت: ارتقای کیفیت اینترنت به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ یکی از این عوامل زیرساخت‌های شبکه انتقال است. در برخی مناطق، زیرساخت‌های شبکه انتقال به مرز اشباع رسیده‌اند. این موضوع در دستور کار ما قرار دارد و به دنبال توسعه آن هستیم.
وی افزود: در برخی از نقاط کشور، فرکانس‌ها نیز دچار اشباع هستند. از آنجا که ۷۰ درصد ترافیک کشور روی شبکه‌های سیار است، توسعه زیرساخت‌های شبکه فیبر نوری و استفاده از فناوری‌های نوین مانند ۵G نیز در دستور کار وزارت ارتباطات قرار دارد.

الکترونیکی‌ شدن خدمات
 باید ملموس باشد
در ادامه این همایش، «علاء‌الدین رفیع‌زاده»نیز با انتقاد از اینکه خدمات دولت در سه دهه گذشته به طور کامل الکترونیکی نشده است، گفت: بررسی‌ها حاکی از ۷۰ درصدی شدن خدمات الکترونیک دستگاه‌های اجرایی است، اما احساس مردم به الکترونیکی شدن خدمات حدود ۱۰ درصد است که باید آمار را واقعی ارائه دهیم.
رئیس سازمان اداری و استخدامی با تأکید بر اینکه مسأله دولت هوشمند وظیفه یک دستگاه نیست، گفت: وزارت ارتباطات وظیفه زیرساختی را برعهده دارد، سازمان اداری و استخدامی راهبر ۷ هزار خدمت در دستگاه‌های اجرایی است و سازمان برنامه و بودجه نیز تکالیف دیگری دارد. همه اینها باید در کنار یکدیگر دست به دست هم دهند تا اتفاقات خوبی در کشور رخ دهد. این وفاق رخ داده و اکنون سندی آماده شده تا به عنوان سند هوشمندسازی خدمات دولت به شکل یکپارچه و جمع‌بندی شده توسط رئیس‌جمهوری به دستگاه‌ها ابلاغ شود تا مبنای عمل دستگاه‌ها قرار گیرد.
وی افزود: بر اساس گزارشی که مجمع جهانی اقتصاد در سال‌های گذشته ارائه کرده هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، بیگ دیتا و فناوری ابری به‌زودی دنیا را متحول می‌کنند.
رفیع‌زاده ادامه داد: در سال ۲۰۲۳ این مجمع اعلام کرد تا سال ۲۰۲۷ حدود ۸۳ میلیون شغل از بین می‌روند که در مقابل ۶۹ میلیون شغل جدید جایگزین می‌شوند و ۱۴ میلیون شغل به صورت کامل از بین می‌روند.
معاون رئیس‌جمهوری افزود: آیا می‌توانیم با نگاه گذشته نسبت به نیروی انسانی، زیرساخت و نرم‌افزاری کار را دنبال کنیم؟ حتماً امکان‌پذیر نیست و باید تغییرات لازم را انجام بدهیم. ما می‌دانیم که نیازمند ساختارسازی جدید در حوزه فناوری اطلاعات هستیم اما برای این کار نیاز به ایجاد سازمان جدید نیست و صرفاً به اقدامات جدید نیاز دارد.

نیازمند وفاق
 بین سامانه‌ها هستیم
رفیع‌زاده افزود: در بخش دستمزد به فعالان حوزه فناوری اطلاعات تاکنون کارهایی انجام داده‌ایم و از این به بعد نیز حتماً این مورد را مدنظر قرار خواهیم داد.
برخی از افراد حاضر در این جلسه را بیش از دو دهه است که می‌شناسم. شعار دولت چهاردهم «وفاق ملی» است و نیازمند وفاق بین سامانه‌ها هستیم.  وزارت ارتباطات باید در دادن زیرساخت‌ها این مسأله را مدنظر قرار بدهد.
مهاجرت نیروی متخصص فناوری اطلاعات
رئیس سازمان فناوری اطلاعات نیز در ادامه این نشست نسبت به مهاجرت نیروی متخصص فناوری اطلاعات گفت: بسیاری از متخصصان فناوری اطلاعات به دلیل حقوق و مزایای پایین به بخش خصوصی مهاجرت می‌کنند.
محمدمحسن صدر تحول دیجیتال را تنها راه‌حل مشکلات کلان کشور دانست و گفت: امروز تنها راه‌حل برطرف کردن مشکلات کشور استفاده از فناوری اطلاعات است. این یک مسأله جهانی است و هیچ سازمانی نمی‌تواند بدون بهره‌گیری از خدمات فناوری اطلاعات موفق عمل کند.
وی در ادامه به تأثیرات عمیق فناوری اطلاعات در زندگی مردم اشاره کرد و گفت: زندگی مردم هر لحظه در حال تغییر است و دلیل آن وجود ابزارهای نوین فناوری اطلاعات است. سازمان‌های نوین و یادگیرنده مبتنی بر این فناوری شکل گرفته‌اند، اما باید از خود بپرسیم که چقدر این ابزارها را برای خدمت‌رسانی بهتر به مردم به کار گرفته‌ایم؟
رئیس سازمان فناوری اطلاعات با اشاره به استفاده نادرست از اصطلاحاتی مانند هوش مصنوعی، گفت: بسیاری از مدیران از هوش مصنوعی صحبت می‌کنند اما اطلاع دقیقی از کاربرد آن در سازمان خود ندارند. این مفاهیم نباید تنها در سخنرانی‌ها مطرح شوند، بلکه باید عملیاتی شوند.

آمادگی ۵۰۰ شرکت هوش مصنوعی برای همکاری با دولت
رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور نیز در نشست با وزیر ارتباطات از آمادگی ۵۰۰ شرکت هوش مصنوعی برای همکاری با دولت خبرداد و بر ضرورت تحول دیجیتال در حوزه اداری دولت با تکیه بر بخش خصوصی تأکید کرد.حکیم جوادی گفت: تحول دیجیتال دیگر محدود به الکترونیکی کردن فرآیندها نیست. امروز هدف ایجاد دگردیسی در ساختار سازمانی با استفاده از فناوری اطلاعات است، به گونه‌ای که بهره‌وری افزایش یابد و خدمات به صورت ۲۴ ساعته و غیرحضوری ارائه شود.
وی افزود: در حال حاضر، سرمایه‌گذاری جهانی بخش خصوصی در این حوزه به بیش از ۲.۴ تا ۲.۶ تریلیون دلار رسیده و زیرساخت‌های ایجاد شده در این زمینه به ارزش ۴.۶ تریلیون دلار است که بازگشت سرمایه را در بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها به همراه داشته است.