یادداشت
«عدم قطعیتها» تکثیر میشود
با پایان دولت سوریه، اسرائیل باید استراتژیهای امنیتی و دیپلماتیک خود را تغییر دهد. شورشیان سوری از گروهها و سازمانهای مختلفی تشکیل شدهاند که لزوماً دیدگاههای مشابهی بجز دشمنی مشترک با حکومت اسد ندارند. امیر بوهبات، تحلیلگر نظامی ارتش اسرائیل در جروزالم پست نوشت: اسرائیل باید مراقب تحولات در مرزها باشد و با گروههای مسلط در منطقه تماس برقرار کند تا توافقهایی برای حفظ ثبات حاصل کند.
تهدیدات ناشی از فعالیتهای شورشیان: فعالیت شورشیان در نزدیکی مرزها یکی از نگرانیهای اصلی اسرائیل است. نگرانی از این بابت که شورشیان به انبارهای تسلیحات غیرمتعارف ارتش سوریه دست یابند و این تسلیحات به دست گروههای دشمن بیفتد. علاوه بر این، اسرائیل آماده مقابله با تلاشهای ایران و حزبالله برای دستیابی به تسلیحات استراتژیک است.
چالشهای ایران: ایران در حال بررسی و ارزیابی سرمایهگذاریهای خود در سوریه است. با چنین فرجامی برای دولت اسد، ایران باید تصمیم بگیرد که آیا بهدنبال ادامه پروژه هستهای خود بهعنوان وسیلهای برای حفاظت از منافع خود باشد یا با دولت ترامپ توافقی برای کسب آرامش چهارساله حاصل کند.
وضعیت حزبالله: حزبالله در حال بررسی وضعیت خود پس از شکستهای اخیر است. این گروه در حال تلاش برای نجات ذخایر تسلیحاتی خود در جنوب لبنان است و بهنظر میرسد که به هدفی برای شورشیان تبدیل خواهد شد.
نگرانیهای اردن: اردن که با اسرائیل مرز طولانی و نسبتاً باثباتی دارد، تحولات سوریه را به دقت دنبال میکند. پایان یافتن دولت سوریه میتواند شورشیان را به سمت اردن سوق دهد، که این امر تهدیدی برای امنیت پادشاهی اردن بهشمار میرود. پادشاه عبدالله دوم باید وضعیت امنیتی کشورش را تحتنظر داشته باشد و احتمال بروز تغییرات سیاسی داخلی را درنظر بگیرد.
عربستان سعودی: فرجام حکومت سوریه میتواند نقطهعطفی برای محور سنی به رهبری عربستان سعودی باشد. با این حال، عربستان سعودی در حال حاضر در موقعیت مناسبی برای تأثیرگذاری بر تغییرات منطقهای نیست. اگر شورشیان قدرت بیشتری پیدا کنند، ممکن است که خواستههای خود را فراتر از سوریه گسترش دهند و این امر میتواند کل خاورمیانه را تحت تأثیر قرار دهد.
نقش ایالات متحده: نیروهای نظامی امریکا در منطقه مثلث مرزی سوریه، عراق و اردن مستقر هستند. در حال حاضر، مقامات امریکایی تمایلی به درگیر شدن با شورشیان ندارند. حتی قبل از فرجام دولت اسد، برخی مقامات امریکایی پیشنهاد کرده بودند که نیروهای خود را از منطقه خارج کنند. با این حال، چنین خروجی به معنای ضعف و قرار دادن اردن در معرض تهدید خواهد بود. پایان دولت بشار اسد تنها آغاز یک دوره جدید و پر از عدم قطعیت در سوریه و خاورمیانه است. اسرائیل و دیگر قدرتهای منطقهای باید خود را برای یک محیط سریعاً در حال تغییر آماده کنند و به سرعت خود را با وضعیت جدید سازگار نمایند.