زیــرآبــی «زاکربــرگ» تا هنــد

ظاهراً حالا که «ایلان ماسک» راه خود را به کاخ سفید باز کرده و این روزها در کانون توجه قرار گرفته، «مارک زاکربرگ» هم بیکار ننشسته و با یک ایده بلندپروازانه می‌خواهد در صدر اخبار قرار بگیرد. «متا»، شرکت مادر فیس‌بوک، اینستاگرام و واتس‌اپ به دنبال ایجاد کابل فیبر نوری 40 هزار کیلومتری زیر آب است و بسیاری معتقدند یکی از اهداف اصلی این سرمایه‌گذاری 10میلیارد دلاری، دستیابی به بازار گسترده و پرتقاضای هند با جمعیتی حدود یک میلیارد و 450 میلیون نفر است. این پروژه کابلی زیردریایی، مسیر ویژه‌ای برای انتقال داده در سراسر جهان در اختیار متا قرار می‌دهد چراکه کابل‌های فیبر نوری زیردریایی در ۴۰ سال گذشته بخش مهمی از زیرساخت ارتباطات جهانی را تشکیل داده‌اند.

آرزو کیهان
خبر نگار

دومین مصرف‌کننده بزرگ اینترنت در جهان
«متا» دومین مصرف‌کننده بزرگ اینترنت در جهان به شمار می‌رود، به گونه‌ای که 10درصد از کل ترافیک اینترنت ثابت و 22 درصد از کل ترافیک اینترنت همراه جهان را به خود اختصاص داده است و پیش‌بینی می‌شود با توجه به سرمایه‌گذاری‌های متا در حوزه هوش مصنوعی، این سهم بزرگ از مصرف اینترنت جهان افزایش یابد.
البته باید گفت که متا در ساخت کابل‌های زیردریایی، تازه‌کار نیست و به گفته تحلیلگران مخابراتی، این شرکت هم‌اکنون مالک بخشی از 16 شبکه موجود در این زمینه است که از جمله آن می‌توان به کابل Africa2 اشاره کرد که کل این قاره را در برمی‌گیرد.

مزایای کابل زیردریایی اختصاصی برای متا
«متا» برای اولین بار تنها مالک و کاربر این کابل‌های زیردریایی خواهد بود که گام مهمی در حوزه زیرساخت محسوب می‌شود و با اجرای این پروژه، درعمل همتراز شرکت‌هایی همچون گوگل قرار می‌گیرد که در ۳۳ پروژه کابل زیردریایی شراکت دارد.
 از دیگر شرکت‌های بزرگ فناوری که مالک بخشی از فیبرهای نوری زیردریایی یا خریدار ظرفیت این کابل‌ها هستند، می‌توان به آمازون و مایکروسافت اشاره کرد.
اما چرا متا می‌خواهد کابل زیردریایی خودش را داشته باشد؟ پاسخ این است که مالکیت انحصاری مسیر و کابل می‌تواند به متا ظرفیتی برای پشتیبانی از ترافیک اینترنت بدهد. طبق گزارش‌ تک کرانچ، متا در خارج از امریکای شمالی بیشتر از بازار داخلی امریکا درآمد دارد و اولویت این شرکت برای کابل‌کشی فیبر نوری اختصاصی زیر دریا هم به همین دلیل است.
این کار می‌تواند به متا اطمینان دهد که حتی هنگام ترافیک بالای اینترنت، خدماتی باکیفیت ارائه می‌شود.
 از سوی دیگر این شرکت با توسعه فیبر نوری، می‌تواند تبلیغات گسترده‌تری در دنیا داشته باشد.
یکی از دیگر دلایلی که متا به سمت ایجاد کابل زیردریایی اختصاصی رفته، اجتناب از قطع و خرابی و بریدگی کابل‌ها و به تبع آن اختلال در ارائه خدمات این شرکت است که به دنبال مسیری برای حفاظت بیشتر از این کابل‌ها بوده است.
همچنین گفته می‌شود، متا در تلاش برای ایجاد ظرفیت مراکز داده در کشور به منظور آموزش و کار با مدل‌های هوش مصنوعی است که فیبر نوری می‌تواند در این پروژه نقش اساسی داشته باشد.

ظرفیت بزرگ هند
 برای هوش مصنوعی
هوش مصنوعی بخش بزرگی از نقشه راه زیرساخت متاست و این شبکه اجتماعی، در تلاش است آموزش این فناوری را در کشور پرجمعیتی همچون هند توسعه دهد و با انجام این کار، تحول بزرگی در زیرساخت‌هایش ایجاد کند. هند بازار بزرگی برای متا به شمار می‌رود چراکه آمار نشان می‌دهد این کشور با بیش از 375 میلیون کاربر، بیشترین تعداد کاربر را در فیس‌بوک دارد.
همچنین در هند 363 میلیون کاربر اینستاگرام و 536 میلیون کاربر واتس‌اپ فعالند و البته برای ویژگی‌های جدیدتری مانند ابزارهای هوش مصنوعی این پلتفرم‌ها بسیار مشتاق هستند. با توجه به پتانسیل بالای هند، این فیبر نوری زیردریایی می‌تواند اهداف بلندمدت متا را برای توسعه پلتفرم‌های زیرمجموعه خود در کشوری چون هند به ثمر برساند.
ساخت این فیبر نوری و تکمیل نهایی آن به شرکت متا کمک می‌کند تا بتواند ترافیک داده را در جهان دور بزند. به گفته منابع، مسیر برنامه‌ریزی شده کابل به این صورت است که در حال حاضر بخشی از این کابل زیردریایی، از مسیر سواحل شرقی امریکا به هند، از طریق آفریقای جنوبی تکمیل می‌شود و بخش دیگر هم از طریق استرالیا، سواحل غربی ایالات متحده را به هند متصل می‌کند. به عبارتی شکل ظاهری ساخت فیبرنوری زیردریایی، به شکل W خواهد بود.

هزینه بالای یک پروژه بزرگ
منابع نزدیک به متا، با تأیید این پروژه اعلام کرده‌اند که طرح هنوز در مراحل اولیه است و انتظار می‌رود متا در اوایل سال 2025 به طور جدی‌تر درباره برنامه‌های مربوط به کابل زیردریایی ازجمله مسیر مورد نظر، ظرفیت و برخی از دلایل ساخت آن صحبت کند.
گفته می‌شود، این پروژه قرار است با بودجه 2 میلیارد دلاری آغاز شود اما در گذر زمان مبلغ بودجه به بیش از 10 میلیارد دلار افزایش یابد زیرا با توجه به اینکه تعداد محدودی از شرکت‌ها ازجمله «ساب‌کام» قادر به ایجاد چنین زیرساخت‌هایی هستند و البته در این زمینه مشتریان زیادی هم دارند، متا مجبور است برای خدمات این شرکت‌ها کمی در انتظار بماند بنابراین، احتمالاً ساخت فیبر نوری زیردریایی سال‌ها طول خواهد کشید و البته منابع مالی بیشتری می‌طلبد.