درباره سریال تانک‌خورها که این شب ها از تلویزیون پخش می شود

ادای دین به دفاع مقدس

الناز برکاتی
منتقد و روزنامه‌نگار


در ایامی که به ‌لحاظ شرایط و اقتضائات ملی و منطقه‌ای، جامعه ما بیش از هر زمان دیگری نیازمند تقویت روحیه ایثار، جهاد و مقاومت است، پخش سریال «تانک‌خورها» اتفاق خوب و امیدوارکننده‌ای به ‌شمار می‌رود؛ مجموعه‌ای که البته همچون هر اثر دیگری دارای ضعف‌هایی است، اما نقاط قوت آن بویژه از منظر شیوه‌ کارگردانی و ایفای نقش هنرپیشه‌های اصلی، چنان است که باید آن را در زمره برگ‌برنده‌های سیما در سال‌های رخوت‌آمیز اخیر تلقی کرد.
«تانک‌خورها» از معدود آثار تلویزیونی است که در آن کارگردان استفاده مناسب و به‌‌اندازه‌ای از عنصر طنز داشته و این‌گونه نبوده که حالا در اثری درام و اجتماعی با درون‌مایه دفاع مقدس، بخواهد به هر قیمت و بهانه‌ای از مخاطب خود لبخند بگیرد و این نکته بسیار مهمی در تحلیل این سریال است که نباید از آن غفلت کرد. از سوی دیگر در چند قسمت اخیر که دلهره و درام شرایط جنگی بخصوص غم و اندوه پس از شهادت برادر هاشم و حال و هوای خانواده او به تصویر کشیده می‌شود، مخاطب، آثار مشهود هنرمندی کارگردان را در خلق فضای دراماتیک و احساسی مشاهده می‌کند که البته در این رابطه نباید از قدرت قلم نویسنده کار نیز غافل شد. سکانس‌هایی که بار دیگر روایتگر غم و رنج خانواده‌های شهداست؛ رنجی از جنس عزت و غیرت که در این زمینه نیز تیم سازنده موفق ظاهر شده‌اند.
ماجرای مجموعه تلویزیونی «تانک‌خورها» با هنرنمایی آرش مجیدی در نقش «هاشم دست‌طلا» که مکانیکی ماهر در مشهد است آغاز شده و در کنار او شاهد نقش‌آفرینی خوب سروش جمشیدی با ایفای نقش شاگرد هاشم به نام محسن هستیم که شخصی احساساتی، بذله‌گو و عاشق‌پیشه است. در ادامه می‌بینیم که این سریال با فضاسازی مناسب اشاره‌ای هم به مناسبات فرهنگی و اجتماعی دهه‌ شصت داشته و در عین حال روایتگر قصه خانواده‌ شخصیت‌های این سریال تلویزیونی در بستر عشق و درام است. این مجموعه که درون خود رگه‌هایی از کمدی و طنز به همراه دارد، به ‌لحاظ کیفی اثری متوسط رو به بالاست که می‌تواند با جلب ‌نظر منتقدان به ‌طور نسبی، رضایت خاطر مخاطب عام تلویزیونی را نیز تا حدود زیادی فراهم کند.
تانک‌خورها به‌ عنوان یک سریال دفاع مقدسی با رویکردی متفاوت، توانسته با ترکیبی از داستان‌های واقع‌گرایانه، لحظات طنز و روایت‌های انسانی، تجربه‌ای جدید برای مخاطبان ایرانی به ارمغان بیاورد. در این سریال افرادی که در بخش‌های مختلف جبهه خدمت کرده و ابتکارات، ابداعات و فداکاری‌های زیادی برای پیش بردن جنگ و حل مشکلات داشتند، به تصویر کشیده شده‌‌‌اند.
تولید و نمایش «تانک‌خورها» و سریال‌هایی از این قبیل، از جمله الزامات فراروی رسانه ‌ملی است تا در عرصه تولید آثار نمایشی، پاسخی هنری و رسانه‌ای داده باشد به کسانی که در رسانه و فضای مجازی، به تحریف حقایق کشور در دهه شصت پرداخته و با این شگردهای خائنانه و مزورانه می‌کوشند یأس، ناامیدی، افسردگی و نگرانی را در سطح اجتماع پمپاژ کنند. شکی نیست در این میان، نشانه‌گیری اصلی‌شان نیز نسل جوانی است که همچنان نسبت به بسیاری از حقایق کشور در مقاطع مهمی چون دفاع مقدس، ناآشنا و کم‌ا‌طلاع است. این سریال بخوبی حضور اقشار مختلف مردم را در عرصه دفاع از کشور بر اساس آرمان‌های دینی و ارزش‌های انقلابی روایت می‌کند و این یعنی نفی تلاش‌های افرادی که درصدد القای این هستند که توده‌های مردمی نقشی در انقلاب و دفاع مقدس نداشته‌اند.