روسیه حمله اخیر اوکراین با موشک دوربرد را غیرقابل تحمل می داند
سایه جنگ هسته ای بر جهان
همزمان با شروع استفاده ارتش اوکراین از موشک‌های دوربرد و ویرانگر «ATACMS» برای کوبیدن خاک روسیه، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه به طرف‌های غربی هشدار داد که شاید آنها بابت این گونه تهاجم‌های بی‌پروا بهای گزافی را بپردازند. به گزارش آسوشیتدپرس و طبق اظهارات سران وزارت دفاع روسیه، اوکراین با موشک‌های مذکور، منطقه بریانسک روسیه را زده است. کرملین با تأیید این موضوع و با انتشار بیانیه‌ای متذکر شد که کی‌یف پاسخی به فراخور حمله مورد بحث دریافت خواهد کرد. صدور اجازه استفاده از موشک‌های پیشرفته به قصد انجام عملیات تهاجمی در خاک روسیه پس از آن صورت گرفت که جو بایدن، رئیس‌جمهور امریکا به این نتیجه رسید ارتش اوکراین پس از ۲سال و ۹ ماه جنگ کم‌ثمر با لشکرهای توانمندتر روسیه در حال فروپاشی است و تا به صورت اساسی تقویت نشود، امیدی به نجات و بقایش نخواهد بود. با تصویب دکترین تازه هسته‌ای در مسکو که طبق درخواست پوتین صورت گرفت، کرملین اینک این حق را برای خود قائل است که برای حفظ موجودیت خویش حتی از سلاحهای هسته‌ای بهره گیرد. سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه هم که برای شرکت در اجلاس «گروه ۲۰» به ریودوژانیرو سفر کرده بود، دیروز گفت: «موشک‌های دوربردی که کی‌یف به سمت بریانسک شلیک کرد، نشانه آشکار وسعت گرفتن جنگ و عزم طرف مقابل برای تشدید این قضایاست.» وی افزود: «ما این را نه فقط تهاجم غیرقانونی اوکراین به خاک کشورمان بلکه همیاری غربی‌ها برای ضربه زدن به روسیه می‌انگاریم. این بی‌گمان شروع فصلی تازه در روند این ستیز است و طبعاً مسکو می‌تواند آن گونه که شایسته می‌انگارد، به آن پاسخ بدهد.»
در کی‌یف ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین متذکر شد که به استفاده از موشک‌های «ATACMS» به قصد عقب راندن روس‌ها از مواضع‌شان و پس گرفتن اراضی از دست داده‌اش ادامه خواهد داد. وی افزود: «اضافه بر موشک‌های پیشرفته امریکایی، ما صاحب موشک‌های دوربرد ساخت خودمان نیز هستیم و حالا که طرف روسی خیال ترک مخاصمه را ندارد، ما مجبوریم این روند را شدت بخشیم.»
در نقطه مقابل روسیه ماه‌ها بود که به طرف‌های غربی هشدار می‌داد وارد جنگ اوکراین نشوند وگرنه این کشور مجبور خواهد بود به آنها نیز به عنوان دستیاران کی‌یف نگاهی نامهربانانه داشته باشد. به اعتقاد کرملین، وقتی چند دولت بزرگ غربی به وضوح اوکراین را تقویت نظامی و قادر به کوبیدن مواضعی در دوردست می‌کنند، روسیه نیز این را حق مسلم خویش می‌انگارد که ملاحظات انسانی را مسأله‌ای درجه دوم بینگارد و از سلاحهای تخریبی مشابه و حتی تسلیحات هسته‌ای خود بهره گیرد.
فعال‌سازی دکترین هسته‌ای کرملین توسط پوتین و مجلس دومای روسیه در همین ارتباط صورت پذیرفته و اینک پوتین این بهانه اضافی را دارد که هر چه انجام می‌دهد، اقداماتی در راه دفاع از خود در قبال تهاجم سراسری ناتو و ائتلاف غربی‌هاست. همه اینها حاکی از آن است که با وجود هزار روزه شدن جنگ روسیه با اوکراین، احتمال طولانی‌تر شدن آن بسیار بیشتر از قطع آن است.
بسته شدن سفارت امریکا
در کی‌یف
دیروز در همین ارتباط دولت امریکا مبادرت به تعطیل کردن موقتی سفارتخانه خود در کی‌یف کرد و دلیل آن را حفظ امنیت اتباع و وابستگان خود در قبال خطرات جدید عنوان کرد. در بیانیه وزارت خارجه امریکا در این خصوص آمده است: «روسیه ظاهراً در تدارک یک حمله بزرگ و تازه هوایی به خاک اوکراین است و در چنین وضعیتی بدیهی است که ما اقدامات بازدارنده لازم را برای حفظ دیپلمات‌ها و اتباع امریکا انجام بدهیم.»
مخاطبان پیام پوتین
پوتین معتقد است حضور پیدا و نهان دولت‌های بزرگ غربی در جنگ فرسایشی روسیه با اوکراین به معنای این است که کرملین دیگر نمی‌تواند با روندهای سنتی به حفظ تمامیت ارضی خود بیندیشد و به تدابیری ویژه و متفاوت در این راه نیاز است. منظور او به وضوح سلاحهای اتمی است که وسیله اصلی در دست او برای ترساندن طرف‌های غربی بابت مداخله پر مخاطره‌شان در جنگ این دو کشور اروپای شرقی است.
پوتین می‌گوید اوکراین معمولاً از سلاحهای سنتی و غیرویژه‌ای در این جنگ بهره گرفته اما موشک‌های دوربردی که روز سه‌شنبه بخشی از بریانسک را ویران کرد، سند زنده و روشن این واقعیت است که پای چند کشور غربی که این موشک‌ها را در تملک خود دارند، بیش از پیش به این معرکه باز شده است. وی روز چهارشنبه گفت: «سه کشور بزرگ غربی به طور خاص از قدرت هسته‌ای برخوردارند و اگر آنها این حق را برای خود قائلند که در صورت لزوم از این تسلیحات بهره گیرند، چرا ما این حق را برای خود قائل نباشیم؟»
پوتین اسمی از سه کشور فوق نیاورد اما همه می‌دانند که آنها امریکا، انگلیس و فرانسه هستند و این نیز مشخص است که رهبر روسیه، امریکا را مخاطب اصلی خود قرار داده بود.
ابعادی بس بزرگ‌تر از گذشته
به گزارش نیویورک تایمز، روز چهارشنبه در واشنگتن به جای متمرکز شدن کابینه فعلی و بعدی امریکا روی تحولات اوکراین، حواس‌ها معطوف به این بود که چه کسی برای احراز پست کلیدی وزارت خزانه‌داری این کشور انتخاب خواهد شد و در محافل سیاسی این رایزنی هم جریان داشت که آیا «مت گائتز» با وجود سوابق مشعشع جنایی‌اش به عنوان دادستان کل جدید امریکا منصوب خواهد شد
یا خیر.
این در حالی است که ترامپ هم اعتنای چندانی به جنگ روسیه- اوکراین ندارد و آن را یک موضوع اروپایی می‌داند و حل آن را به ناتو ارجاع می‌دهد. هزاران جان از دست رفته در این ستیزه از منظر کاخ سفید اهمیت چندانی ندارد و شاید فقط رویکرد احتمالی روس‌ها به سلاحهای اتمی‌شان سران واشنگتن را از خواب غفلت بیدار و با واقعیات تلخ موجود آشنا کند. ویپین نارانگ، استاد حقوق بین‌‌الملل و متخصص فرآیندهای اتمی که سابقه دو سال فعالیت هسته‌ای در پنتاگون را دارد، روز گذشته گفت: «پوتین مشغول برآورد آخرین وضعیت و جدیدترین شرایط موجود است تا براساس آن پاسخ مناسبی به حملات روز سه‌شنبه اوکراین بدهد. بهتر است همگی به هوش بیاییم و در نقطه امنی پناه بگیریم زیرا احتمال دارد تبعات این ماجرا به خاک دو کشور معارض ختم نشود و ابعادی بسیار وسیع‌تر داشته باشد.»
