امین محمودی
خبرنگار

طی دو سال اخیر شاهد افزایش مصرف بنزین در کشورمان بوده‌ایم به طوری که در برخی از روزهای سال آمارها حاکی از آن است  که ایرانیان بیش از 150 میلیون لیتر بنزین می‌سوزانند، این در حالی است که میزان تولید این فرآورده نفتی در کشورمان اخیراً با جهشی 10 میلیون بشکه‌ای به بیش از 120 میلیون لیتر رسیده است.

مصرف سه برابر استاندارد جهانی
پر واضح است در این شرایط کشورمان باید به سمت واردات بنزین برود، آن هم در شرایطی که تحریم‌ها سبب شده ارزآوری حاصل از صادرات کشورمان با محدودیت‌هایی روبه‌رو شود. کارشناسان معتقدند که یکی از اصلی‌ترین دلایل ناترازی کشورمان، به خودروهای بی‌کیفیت تولید داخل و فرسوده برمی گردد که سه برابر میانگین جهانی سوخت مصرف می‌کنند. ۵۰ درصد ناوگان عمومی و ۹۰ درصد موتورسیکلت‌های موجود در ناوگان حمل‌ونقل کشور هم فرسوده هستند. موتورسیکلت‌های فرسوده به جای مصرف سه لیتر، ۷ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر بنزین مصرف می‌کنند. مصرف ناوگان فرسوده کشور سه برابر استاندارد جهانی است که نه‌تنها اتلاف منابع دارد، بلکه آسیب‌های زیست‌محیطی بسیاری ایجاد می‌کند، همچنین آمارها حاکی از آن است که ۸۰ درصد آلودگی کلانشهرها ناشی از احتراق ناقص خودروهای فرسوده است. در چنین شرایطی باید این نکته را مدنظر داشت که با وجود قرارگیری واحدهای تولیدی پالایشی کشور با حداکثر ظرفیت و توان و به‌کارگیری زنجیره عظیمی از نیروی انسانی، تجهیزات و ناوگان، همچنین صرف هزینه بسیار برای عملیات تولید تا توزیع سوخت، همچنان با کوچک‌ترین تلنگری وزارت نفت باید جوابگوی شرایط موجود باشد، این در حالی است که سازمان‌های متعددی ازجمله خودروسازان در این زمینه در زمان مناسب به‌درستی به نقش خود عمل نکرده‌اند.

چالش انحصار و نبود رقابت
 هاشم اورعی به «ایران» می گوید: ارتقای کیفیت خودروها می‌تواند راهکار مناسبی برای رفع ناترازی بنزین باشد. مادامی که از دو غول انحصارگر بازار خودرو حمایت همه‌جانبه می‌کنیم، شاهد آن هستیم که این خودروسازها خودروهای بی‌کیفیت خود را با قیمت سرسام‌آور روانه بازارهای مصرف می‌کنند. بنابراین وقتی واردات نیز طی سال‌های گذشته ممنوع بود، این امر صورت گرفت که میزان مصرف بنزین در خودروهای تولید داخل دو برابر میزان متوسط جهانی شد که باعث تأسف است. رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی ایران در ادامه بیان کرد: ساماندهی حمل و نقل عمومی گزینه مطلوب برای رفع ناترازی بنزین است به طوری که وقتی از مردم تقاضا می‌کنیم از خودروهای شخصی استفاده نکنند، طبیعتاً باید سیستم‌های حمل و نقل عمومی را هم افزایش کمی و هم افزایش کیفی داد.
اورعی افزود: این در حالی است که هم‌اکنون متوسط پیمایش سالانه خودرو در اروپا 10 هزار کیلومتر و در ایران 18 هزار کیلومتر است چون جایگزینی نداریم و مصرف بنزین به تبع این امر افزایش می‌یابد.
وی خاطر‌نشان کرد: در اکثر کشورهای دنیا خودرو بسیار ارزان و سوخت بسیار گران است، این در حالی است که در کشورمان برعکس این قضیه است چون دو مافیای خودرو با ایجاد انحصار خودرو و حذف کامل رقابت، خودروهای بی‌کیفیت خود را با چند برابر قیمت جهانی به مصرف‌‌کنندگان می‌فروشند.