امین محمودی
خبرنگار

با وجود آنکه گفته می‌شود محدودیت‌های زیادی برای افزایش تولید نفت کشورمان وجود دارد، اما به‌نظر می‌رسد متخصصین نفتی کشورمان توانسته‌اند با همت مضاعف افزایش تولید و به‌تبع آن افزایش صادرات نفت را رقم بزنند، به‌طوری که هم‌اکنون گزارش نهادهای بین‌المللی نشان می‌دهد ایران توانسته سهم خود در تولید نفت خام جهان را افزایش دهد.
اخذ تأیید اوپک و اداره انرژی امریکا
طی سال‌های اخیر افزایش و جهش تولید نفت‌و‌گاز، توسعه میادین با اولویت میدان‌های مشترک، افزایش صادرات و جهش درآمدهای نفتی در کشور چهار اولویت اصلی وزارت نفت بوده است. بر‌اساس گزارش اخیر دبیرخانه کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) تولید نفت ایران در ماه گذشته میلادی ۲۱ هزار بشکه در روز بیشتر شده است و بین کشورهای عضو اوپک بیشترین افزایش تولید را در ماه سپتامبر (شهریور - مهر) به خود اختصاص داده و رشد ۶ دهم درصدی را به ثبت رسانده است. این مهم درحالی صورت گرفته که مجموع تولید نفت اعضای اوپک در این ماه ۲.۳ درصد کاهش داشته، به‌طوری که تولید نفت اعضای اوپک‌پلاس هم در ماه سپتامبر (شهریور - مهر) ۴۷ هزار بشکه در روز افزایش داشته و از ۱۴ میلیون و ۱۳ هزار بشکه در روز در ماه اوت به ۱۴ میلیون و ۶۰ هزار بشکه رسیده است. با این حال نه‌تنها اوپک، بلکه گزارش‌های اداره اطلاعات انرژی امریکا نیز افزایش سهم ایران از تولید نفت خام جهان را تأیید می‌کند، به‌طوری که در این گزارش آمده، سهم ایران از تولید نفت خام جهان در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۴ میلادی به ۴.۳ درصد رسیده است. بد نیست بدانیم این مهم در حالی صورت گرفته که ایران در مدت مشابه سال قبل، سهمی ۳.۹ درصدی از تولید نفت جهان را به خود اختصاص داده بود. این سهم در کل سال ۲۰۲۳ نیز ۳.۹ درصد برآورد می‌شود.
 
تحقق رشد ۸.۸ درصدی
موارد مذکور درحالی مطرح است که ایران توانسته در سه‌ماهه ۲۰۲۴ روزانه چهار میلیون و ۴۲۰ هزار بشکه نفت خام و میعانات گازی تولید کند. این عدد در سال ۲۰۲۳ به‌طور میانگین سه میلیون و ۹۹۰ هزار بشکه در روز بوده است. ایران توانسته در این مدت در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، رشدی ۸.۸ درصدی را به ثبت برساند. بد نیست بدانیم در بهار سال‌جاری وزارت نفت اعلام کرده بود که رسیدن به تولید 4 میلیون بشکه در روز را هدف خود قرار داده است که به نظر می‌رسد خیلی زود از این میزان فراتر رفته است. تحقق این دستاورد، حکایت از رشد بیش از 80 درصدی تولید نفت در کشورمان طی سه سال اخیر دارد که سبب شده میزان ارزش صادرات نفت از 10 میلیارد دلار در سه سال پیش به بیش از 36 میلیارد دلار در پایان سال گذشته برسد که جهشی 300 درصدی را نشان می‌دهد. از طرف دیگر باید به این نکته نیز اشاره کرد که رشد ۸.۸ درصدی تولید نفت ایران در حالی به ثبت رسیده که رشد تولید نفت اوپک در سه‌ماهه سال‌جاری میلادی هشت‌دهم درصد بوده است. این اعداد نشان می‌دهد ایران توانسته در این مدت سهمی ۱۳.۸ درصدی از تولید اوپک داشته باشد و جایگاه سوم تولید را در بین کشورهای عضو به دست آورد.

بــــرش

افزایش ۸.۲ درصدی در جایگاه جهانی
نگاهی به میزان تولید نفت جهان ابعاد جدیدی از افزایش تولید نفت ایران را نشان می‌دهد.
بر‌اساس گزارش اداره اطلاعات انرژی امریکا، تولید جهانی نفت در حالی طی سه‌ماهه ۲۰۲۴ به حدود ۱۰۲.۵ میلیون بشکه در روز رسید که در مدت مشابه سال قبل ۱۰۱.۸ میلیون بشکه در روز بود. این به معنای آن است که تولید نفت جهان در این بازه زمانی 6 دهم درصد رشد را به ثبت رسانده، بنابراین تولید ایران نه‌تنها در مقایسه با تولید اوپک رشدی بیش از هشت‌ درصدی داشته که در مقایسه با تولید نفت جهان نیز افزایشی ۸.۲ درصدی را تجربه کرده است. باتوجه به آنکه ظرفیت پالایشی ایران در این مدت ثابت بوده، افزایش تولید انجام شده، صرف صادرات شده است. این موضوع نشان می‌دهد ایران توانسته بخش بزرگ‌تری از بازار جهانی نفت را به خود اختصاص دهد.