ایلیا پیرولی
خبرنگار

گفته می‌شود که بخش خدمات بازوی اصلی و محرک تولید است، البته درصورتی‌که فرصت‌های شغلی ایجاد شده در این بخش پشتیبان تولید باشند. وقتی رشد تولید ناخالص داخلی در سال گذشته و همین بهار سال‌جاری بررسی می‌شود، به طور واضح سهم بخش خدمات در این میزان رشد مشاهده می‌شود که حکایت از افزایش ارزش افزوده و رشد بهره‌وری دارد که با رشد اشتغال همراه بوده است.

پیشتازی و جهش شاغلان زن
در تابستان سال‌جاری اشتغال خدماتی رکورد جدیدی را ثبت کرد و تعداد شاغلان این بخش مهم اقتصاد با رشد ۷.۰۹ درصد به بالای ۱۳ میلیون نفر افزایش یافت. دراین بازه زمانی یک ساله ۶۳۰ هزار فرصت شغلی خدماتی در کشور ایجاد شده است.
تعداد شاغلان مرد نیز در این بخش، از مرز 10.5 میلیون نفر عبور کردند و شاغلان زن نیز از 2.5 میلیون نفر فراتر رفتند. بر این اساس، میزان رشد تعداد شاغلان مرد خدماتی 4.1 درصد با رشد مواجه شده و به همین ترتیب تعداد شاغلان زن نیز با رشد 9.1 درصدی روبه‌رو شده است.این برای نخستین باری بود که این میزان رشد در زنان و مردان و در کل اشتغال بخش خدمات به ثبت رسیده است و حکایت از رکوردشکنی در این بخش دارد. در تابستان سال‌جاری 417 هزار فرصت شغلی برای مردان و 213 هزار فرصت شغلی برای زنان در این بخش ایجاد شده است.

رشد نرخ مشارکت بالای 41 درصد
سهم اشتغال بخش خدمات در تابستان سال‌جاری، به 52.1 درصد افزایش یافته که نسبت به تابستان پارسال1.6 درصد سهم آن با افزایش مواجه شده است و درهمین حال نیز در سه ماهه ابتدایی سال‌جاری رشد اقتصادی به 4.6 درصد افزایش یافته است.
این میزان شغل در بخش خدمات با توجه به رشد نرخ مشارکت بالای 41 درصد نشان از آن دارد که این بخش در رشد اقتصادی طی دو سه سال اخیر اثرگذار بوده است.آنچه که این آمار را متفاوت کرده است، رشد اشتغال بخش خدمات در زنان بوده و اینکه این رشد به طورعمده بر تولید ناخالص داخلی اثر مثبت گذاشته که حکایت از رشد ارزش افزوده در این بخش دارد.

چرا خدمات در ایران مولد شده است؟
ارزش افزوده خدمات به تفاوت بین هزینه‌های ارائه خدمات و درآمد حاصل از آنها اشاره دارد. به عبارت دیگر، این مفهوم نشان‌دهنده ارزشی است که خدمات به مشتریان و جامعه اضافه می‌کنند. این ارزش می‌تواند شامل بهبود کیفیت زندگی، افزایش کارایی و تسهیل دسترسی به اطلاعات و منابع باشد.
بررسی‌ها نشان می‌دهند که بخش خدمات در چند سال اخیر تاکنون از حوزه خدماتی صرف به بخش خدمات مولد سوق داده شده است. نشان به آن نشان که سهم ارزش افزوده هر نیروی انسانی و کالا در این بخش با رشد مواجه شده و توانسته به اقتصاد پیشران و تولید ناخالصی داخلی بیفزاید.محض نمونه، از یک طرف تورم تولیدکننده بخش خدمات با کاهش مواجه بوده است و از سویی دیگر سرعت رشد حجم حقیقی خدمات در چند سال اخیر بیشتر از سرعت رشد جمعیت شاغلان این بخش بوده است. از همین‌رو ارزش افزوده هر نفر نیروی خدماتی صعودی بوده است.طبق گزارش‌های مرکز آمار ایران، نرخ رشد ارزش افزوده بخش خدمات معمولاً بالاتر از سایر بخش‌ها بوده است. به عنوان مثال، در برخی سال‌ها، این نرخ به حدود 7 تا 8 درصد رسیده است.

بــــرش

تأثیرات مثبت مولد شدن خدمات
رشد اشتغال در بخش خدمات به عنوان یکی از ارکان مهم اقتصاد مدرن، تأثیرات عمیق و گسترده‌ای بر ابعاد مختلف اقتصادی و اجتماعی دارد.
افزایش درآمد خانوارها: با افزایش اشتغال در بخش خدمات، درآمد خانوارها معمولاً افزایش می‌یابد. این افزایش می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی، افزایش قدرت خرید و کاهش فقر کمک کند. همچنین، درآمد بیشتر به خانوارها اجازه می‌دهد تا در آموزش، بهداشت و تفریحات سرمایه‌گذاری کنند.
تقویت مصرف داخلی: با افزایش درآمد خانوارها، مصرف داخلی نیز افزایش می‌یابد. این امر نه تنها به رشد اقتصادی کمک می‌کند بلکه تقاضا برای کالاها و خدمات را نیز افزایش می‌دهد و به نوبه خود منجر به ایجاد شغل‌های جدید در سایر بخش‌ها می‌شود.
توسعه زیرساخت‌ها و جذب سرمایه‌گذاری: رشد بخش خدمات معمولاً نیازمند توسعه زیرساخت‌های مرتبط است.
نوآوری و فناوری: بخش خدمات، بویژه در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات، منبعی برای نوآوری است. این نوآوری‌ها می‌توانند بهره‌وری را در سایر بخش‌ها افزایش دهند و باعث رشد اقتصادی شوند. همچنین، شرکت‌های خدماتی معمولاً بیشتر از صنایع سنتی بر تحقیق و توسعه سرمایه‌گذاری می‌کنند.
بهبود کیفیت زندگی: افزایش اشتغال در خدمات اجتماعی و بهداشتی می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی مردم کمک کند. دسترسی بهتر به خدمات بهداشتی، آموزشی و اجتماعی باعث ارتقای سلامت عمومی و کاهش نابرابری‌های اجتماعی می‌شود.