گزارش «ایران» از گردهمایی بهشتی‌پژوهان در سالروز تولد آیت‌الله شهید بهشتی
اندیشمندی که نقد را به جان می‌خرید
به گواهی اهالی فکر و اندیشه، آیت‌الله شهید بهشتی متفکری است که بعد از گذشت 43 سال از شهادتش، هنوز خلأ وجودی‌‌اش حس می‌شود در حالی که میراث علمی، سیره عملی و مشی اخلاقی او هنوز می‌تواند پاسخگوی بسیاری از چالش‌های امروز جامعه ما و حتی مطالبات نسل جوان باشد. از این رو، به مناسبت سالروز تولد او، نخستین گردهمایی بهشتی‌پژوهان در خانه موزه شهید بهشتی با حضور اساتید و پژوهشگران این حوزه و فرزندان او؛ سید علیرضا، سید محمدرضا و ملوک‌السادات بهشتی برگزار شد و منظومه فکری او مورد مداقه قرار گرفت.
پروانه فردوست
خبرنگار
پاسخگوی مطالبات نسل z
دکتر ملوک‌السادات بهشتی، فرزند ارشد آیت‌الله بهشتی و عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، درباره تفکر شهید بهشتی و نسبتش با نسل امروز گفت: هنوز بعد از 50 سال، آرا و نظرات شهیدبهشتی نوگراست و برای نسل امروز کاربرد دارد. او به واسطه اینکه استاد دانشگاه است و با قشر متنوعی از جوانان در ارتباط است از ویژگی‌های نسل جدید گفت که بسیار جست‌وجوگر و حقیقت‌جو هستند و با نگاهی نو به جهان و مسائل پیرامون خود می‌نگرند که اتفاقاً این نگاه نو در اندیشه شهید بهشتی هم وجود دارد و این فصل مشترکی است که می‌توانیم از آن برای پاسخگویی به مسائل امروز نسل جوان بهره بگیریم. نسل جدید ایران بسیار آگاه است و از نسخه‌های فکری قدیمی خسته شده است و به دنبال اندیشه‌‌ای کارآمد و کاربردی می‌گردد. بنابراین نخبگان سیاسی، فکری و دانشگاهی ما باید قلم و زبانشان را متناسب با نسل جدید روزآمد کنند تا جاذبه بین نسلی ایجاد شود. تجمیع تجربیات نسل قدیم به همراه نگاه نو نسل جدید می‌تواند راه برون‌رفت ما از مسائل و چالش‌های امروز جامعه‌مان باشد. با توجه به اینکه نسل جدید، نسل دیجیتال و اهل رسانه‌های جدید است ما برای تأثیرگذاری و تعامل با این نسل باید وارد دنیای آنان شویم.
منابع و موانع «بهشتی‌پژوهی»
دکتر سید علیرضا بهشتی، دکترای فلسفه سیاسی از دانشگاه هال انگلستان و عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس، به این نکته اشاره کرد که اندیشه و عمل شهید بهشتی ظرفیت‌های بالقوه‌ای دارد که می‌توان از نگرش‌های او مثل نگاهش به دین و دینداری در دنیای معاصر استفاده کرد. او درباره دلیل برگزاری این سلسله نشست‌ها گفت: قصدمان این است که اولاً، مشکلات «بهشتی‌پژوهی» را شناسایی کنیم و بدانیم پژوهش درباره آیت‌الله بهشتی چه دشواری‌هایی دارد و منابع و موانع این راه برای پژوهشگران این عرصه چیست تا نشر و تبیین اندیشه شهید بهشتی برای محققان این حوزه سهل‌تر شود. ثانیاً، دلیل برگزاری این هم‌اندیشی‌ها این است که ببینیم چگونه می‌توان از اندیشه و عمل شهید بهشتی برای پاسخگویی به مسائل امروزمان بهره بگیریم و منظومه فکری شهید بهشتی چه افق‌گشایی‌هایی می‌تواند برای امروز ما داشته باشد.
متفکر نقدپذیر
دکتر سید محمدرضا بهشتی، دکترای فلسفه از دانشگاه هامبورگ آلمان و استاد دانشگاه تهران، به این نکته اشاره کرد که یک اندیشه وقتی زنده می‌ماند که در مواجهه با آرای دیگران قرار گیرد و نقد شود؛ مجال دادن به چنین مواجهه‌ای باعث می‌شود ابعاد ارزشمند شخصیت و تفکر یک اندیشمند نمایان شود. اندیشه شهید بهشتی همچون منش شخصی او، تاب‌آوری بالایی نسبت به نقد دارد. بنابراین نقد یک متفکر نه تنها به او صدمه نمی‌زند بلکه می‌تواند شکوفایی خود متفکر و جامعه را هم زمینه‌سازی کند. حتی ما تصمیم داشتیم نگاه‌های نقادانه نسبت به مرحوم بهشتی را گردآوری و منتشر کنیم. مرحوم بهشتی جست‌وجوگر منصفی بود. او از معدود شخصیت‌هایی بود که از نقد استقبال می‌کرد. اما اکنون «پذیرش فرهنگ نقد» در جامعه ما بویژه در جامعه آکادمیک کمرنگ شده است و متعاقب آن، برای ما حرکت در افق‌های باز سخت‌تر شده است. اما تأمل بر منش‌های علمی، فکری و عملی مرحوم بهشتی می‌تواند این زاویه دید را در جامعه تغییر دهد.
