گفت‌و‌گوی «ایران» با امیر پورکیان، نویسنده و کارگردان سریال «غربت»
اتحاد کهن‌الگوهای «زنان» حصار غربت را می‌شکند
معصومه غفاری
خبرنگار
از زمانی که جایگاه تلویزیون به عنوان نمایشگری برای پرکردن اوقات فراغت خانواده‌های ایرانی کمرنگ شد، شبکه نمایش خانگی توانست نقش بیشتری در این خصوص ایفا کند. در این میان «غربت» از جمله سریال‌های در حال پخش از شبکه نمایش خانگی است که با گذشت چند قسمت از آن خوش‌درخشیده و مخاطبان مشتاق بسیاری را به سوی خود جذب کرده است. «غربت» درامی اجتماعی به کارگردانی و نویسندگی «امیرپورکیان» است که پس از گذران یک دوره دوماه توقیف، حول محور مشکلات گروهی از زنان، این روزها دوباره از پلتفرم خانگی نماوا در حال پخش است. در این سریال بازیگرانی چون «آناهیتا درگاهی، بهاره کیان‌افشار، ترلان پروانه، مهدی حسین نیا، ستاره پروین، شهاب مظفری، لادن ژافه وند و حسین مهری» به هنرنمایی می‌پردازند. سریال «غربت» در چند فصل با ارائه چندین کاراکتر زن و برخی کهن‌الگوها و جدال آنها برای آزادی به دنبال روایت اتحاد زنانی‌است برای فرار از موقعیتی که خودشان در شکل‌گیری آن بی‌تقصیر نبوده‌اند. داستان این مجموعه از این قرار است که پس از رخ‌دادن زلزله، افرادی که خانه‌های خود را از دست داده‌اند به همراه خانواده خود در کمپی مستقر می‌شوند و طی سال‌ها زندگی در آن محیط، افراد دیگری نیز به آن پیرامون اضافه شده‌اند که در این میان مردی خلافکار و تحت تعقیب به نام «فری» به اجبار از آنها در کارهای قاچاق بهره‌کشی می‌کند. زنان آن کمپ که برای رهایی از اسارت «فری» نیاز به پول دارند، نقشه دزدی از یک کمیته امداد را طراحی می‌کنند که در ادامه برای اجرای نقشه خود نیاز به حضور یک مرد دارند، بنابراین یکی از کاراکترها به واسطه رابطه عاشقانه‌ای که با پسرعموی خود دارد، از جادوی عشق استفاده کرده و او را وارد این ماجرا می‌کند و... ماجرای داستان این فیلم، تلاش و اتحاد یک جمع زنانه برای رسیدن به یک هدف مشترک، یعنی نجات خود از اسارت «فری» است. شرح گفت‌و‌گوی «امیر پورکیان» کارگردان و نویسنده این سریال با «ایران» را در ادامه می‌خوانید. پورکیان درباره چرایی انتخاب قصه‌ای با محوریت زنان در سریال غربت، گفت: اولین معلم زندگی من زنی است به نام «مادر» که به عظمت نام او، شعارم در ساخت سریال «غربت» نیز زن و حقوق زنان است.
سینمای ما اصولاً مرد‌سالارانه است
وی در ادامه با بیان اینکه سینمای ما اصولاً مرد‌سالارانه است، افزود: با ساختن قصه‌های زنانه از سوی فعالان این عرصه، سال‌ها باید تلاش شود تا شاید بتوان قدمی برای شناخت آسیب‌ها در جامعه زنان و رفع مشکلات آنها برداشت.
پورکیان با تأکید بر اینکه یک فیلمساز لزوماً به این دلیل اثری خلق نمی‌کند که بخواهد واقعیتی از جامعه را به تصویر بکشد، بلکه گاهی هدف فیلمساز انتقال پیامی بوده که انسان‌ها هر چند گرفتار در یک منجلاب و باتلاق باشند، اما اگر بخواهند می‌توانند زندگی خود را تغییر دهند و با اتحاد و همبستگی این مهم را محقق کنند. هر چند نمونه حقیقی و واقعی کاراکترهای این سریال را در میان حاشیه‌نشین‌ها بسیار دیده‌ام که با کاورهایی برای عدم نفوذ پلیس میان آنها زندگی می‌کنند. من از نزدیک این فضا را لمس کرده‌ام و در ساده‌ترین نمونه آن می‌توان «خاک سفید» سابق را نام برد که در قلب تهران بود، هرچند هنوز هم از این «خاک‌سفید»ها در حواشی تهران بسیار هستند.
زنان سریال غربت هر کدام دارای یک کهن‌الگو هستند
وی در تشریح انتخاب بازیگران این مجموعه اظهار کرد: ساختار‌شکنی در انتخاب نقش، جسارت است و فیلمساز بی‌جسارت قدم رو به جلو برنخواهد داشت. مسأله مهم‌تر از انتخاب، سمپات شدن است و اگر در طول سریال، مخاطب با بازیگر همراه شد، پس انتخاب درست بوده حتی اگر سلیقه کسانی نبوده باشد. بنابراین انتخاب بازیگران مجموعه غربت چند دلیل داشت، بعضی‌ها با من سابقه کارهایی داشتند و به دلیل همکاری مشترک زبان مرا بیشتر درک می‌کردند و برخی را نیز به دلیل ساختار‌شکنی درونی، عمداً این‌گونه انتخاب کردم چرا که تقریباً هر زن در این سریال یک کهنه‌الگو محسوب می‌شود، آرتمیس، هرا و غیره...
من در سریال غربت خواستم با اتحاد میان کهن‌الگوهای شخصیتی به یک وحدت‌کلمه میان این زن‌ها برسم.
مخاطبان حقیقی در پایان سریال به غربت نمره خواهند داد
این کارگردان با اشاره به وجود فضای رقابتی در پلتفرم‌های خانگی تصریح کرد: من در زمان ساخت این فیلم به دنبال رقابت با تولیدات سایر پلتفرم‌ها نبوده و نیستم و بر این باورم که اگر یک اثر، حرفی برای گفتن داشته باشد به سادگی می‌تواند مخاطبان خاص خودش را جذب و همراه خود کند. بهترین قاضی در خصوص کیفیت قصه‌پردازی و جذابیت یک فیلم، گذر زمان است و اثری که در ذهن مخاطبان می‌گذارد.
