رویکردهای جاهلانه در فضای علمی و آکادمیک مانع فهم درست مسائل کشور می‌شود
دکتر مهدی گلشنی
استاد فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف و عضو فرهنگستان علوم
علوم‌انسانی در کشور ما شأن و جایگاه شایسته‌اش را ندارد و برای رفع این معضل، نخست باید برای مسئولان و سیاستگذاران ما «اهمیت علوم‌انسانی در پیشرفت کشور» جا بیفتد. امروزه احیای علوم‌انسانی در غرب، یک بحث جدی برای تصمیم‌سازان است. حدود ۶۰ سال پیش که در دانشگاه برکلی بودم، «فلسفه» محلی از اعراب نداشت، اما امروز، فلسفه در غرب و از جمله امریکا احیا شده و توجه به آن روز به روز بیشتر می‌شود. همان‌طور که در غرب توجه به دین هم در حال احیا است، حتی می‌توان مدعی شد افکار برخی متفکران غربی به مباحث فلسفه اسلامی نزدیک شده است. آنان به این درک رسیده‌اند که علم تجربی به دلیل محدودیت‌هایی که دارد، قادر نیست ارزش‌های اخلاقی را توجیه کند. علاوه بر آنکه قادر به پاسخگویی به سؤالات بنیادین بشر هم نیست. بنابراین برخی دانشمندان و اندیشمندان غربی از یک سو به فلسفه و علوم‌انسانی رو آورده‌اند و از طرف دیگر، تلاش می‌کنند پاسخ پرسش‌های خود را از منابع و آموزه‌های دینی استخراج کنند و تعاقب این اتفاق، توجه به علوم‌انسانی در غرب بیشتر شده است. برعکس، در جامعه ما علم دینی مورد نقد و انتقاد بسیاری قرار می‌گیرد در حالی که علم دینی می‌تواند به بسیاری از چالش‌های امروز ما پاسخ‌های درخور توجهی دهد.
ما برای پیشرفت کشور، پیش از هر چیز به شناخت و فهم درست از مسائل‌مان نیاز داریم. اما برخی رویکردهای جاهلانه در فضای علمی و آکادمیک کشور، مانع از درک و فهم درست مسائل‌مان می‌شود. ما برای اینکه به اصلاح وضعیت فعلی برسیم، نیاز داریم اولاً «علوم‌انسانی و اهمیت و نقش آن در پیشرفت کشور» را به رسمیت بشناسیم و دوم اینکه «رابطه تنگاتنگ علم و فرهنگ» را تبیین کنیم و از این رابطه، برای پیشبرد و درخشندگی تمدن اسلامی بهره بگیریم.
