محمد علی حسن‌نیا
کارشناس مسائل غرب آسیا

امریکا و اسرائیل بعد از ترور سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان به دنبال یک تغییر  و معادله جدیدی در لبنان بودند. بارها اعلام شده است که دولت لبنان حاضر به پذیرش قطعنامه 1701 است، اما به نظر می‌رسد تل‌آویو و واشنگتن هر کدام به دنبال معادله جدیدی در عرصه سیاسی و امنیتی هستند.
امریکایی‌ها که از یکسال گذشته نشست 5جانبه متشکل از کشورهای امریکا، فرانسه، قطر، عربستان و مصر را برای تعیین مصادیق رئیس جمهور بعدی لبنان تشکیل دادند، این روزها به دنبال ایجاد معادله جدید سیاسی در لبنان هستند. هوکشتاین از سوی نماینده امنیتی امریکا و بلینکن به عنوان مسئول سیاسی پرونده لبنان انتخاب شده‌اند.
آنها قصد دارند به موازات جنگ در لبنان پروژه سیاسی را هم پیش ببرند. اما امریکا به دنبال چیست؟ چند روز قبل بود که امریکایی‌ها صراحتاً اعلام کردند ابتدا باید رئیس جمهور لبنان انتخاب شود و بعد پرونده آتش‌بس بررسی گردد. هدف اصلی امریکایی‌ها این است که بعد از شهادت سیدحسن نصرالله گزینه ریاست جمهوری خود را به کرسی کاخ بعبدا برسانند. حتی روزنامه الاخبار در گزارشی به این موضوع اشاره کرد که امریکا، فرانسه و عربستان صراحتاً عون فرمانده ارتش را گزینه اصلی معرفی کردند، اما قطر و مصر ترس از بروز تنش‌های داخلی در لبنان دارند.
امریکا نیروهای سیاسی همراستا با خود در لبنان را هم فعال کرده است. سمیر جعجع در نشست «لقاء معراب» که سعی کرد با حضور سران جریان 14 مارس و برخی افراد مستقل برگزار کند بر لزوم اجرای قطعنامه 1701 و حتی فراتر 1680 و 1559 تأکید کرده است؛ قطعنامه‌هایی که بر لزوم خلع سلاح مقاومت تأکید دارد.
بنابراین هدف اصلی امریکایی‌ها در این فرصت آن است که وقت‌شان را برای پروژه اصلی خود یعنی چیرگی بر اوضاع لبنان صرف کنند. اما اسرائیلی‌ها در آن سوی تغییر معادله هستند. تل‌آویو قصد دارد از فرصت پیش آمده استفاده کند و معادله امنیتی خود را با لبنان تغییر دهد.
اسرائیل بعد از عملیات 7 اکتبر بشدت از نظر امنیتی دچار مشکل شده است. ترومای اینکه مرزهای لبنان به 7 اکتبر دیگر برای این رژیم تبدیل شود خواب اسرائیلی‌ها را ربوده است. البته آنها می‌‌دانند حزب‌الله سال‌ها برای عملیات در درون اراضی اشغالی تمرین کرده است و اگر اتفاقی رخ دهد تا الخلیل و حتی نهاریا شاید دستخوش تغییرات جدی شود.
به همین دلایل اسرائیل می‌خواهد چیزی فراتر از قطعنامه 1701 از لبنانی‌ها مطالبه کند. تل‌آویو قصد دارد پا را از این فراتر بگذارد. در قطعنامه 1701 اعلام کرده است که باید حزب‌الله به پشت خط لیتانی برود. اسرائیلی‌ها قصد دارند شرایط جدیدی را به لبنان تحمیل کند. آنها می‌خواهند با تحمیل قطعنامه‌های قبلی مانند 1559 به طرف خلع سلاح حزب‌الله لبنان بروند یا در سناریو ضعیف‌تر کل منطقه جنوب را خلع سلاح کنند.
فرآیند تل‌آویو و واشنگتن مانند دو لبه یک قیچی است. امریکایی‌ها با فشار سیاسی در داخل لبنان و اسرائیل با فشار نظامی و ترور قصد دارند این معادله جدید را رقم بزنند. بی‌دلیل نبود که محمد عفیف مسئول رسانه‌ای حزب‌الله لبنان در نشست خبری خود اعلام کرد که حزب‌الله در میدان مشغول نبرد است و تا جنگ پایان نیابد قصد ترک میدان و مذاکره را ندارد.
البته در چند روز گذشته و بعد از نبردهای زمینی مهم حزب‌الله لبنان با اسرائیل در مرز لبنان کمی از آن تاب و تب معادله امریکایی-اسرائیلی برای حذف حزب‌الله گذشته است.
11روز از حمله زمینی اسرائیل به لبنان می‌‌گذرد اما دستاورد نظامی برای رژیم در مناطق جنوبی نداشته است. در 4 محور اسرائیل به بن‌بست رسیده است و تاکنون حتی نتوانستد یک روستا را در اختیار بگیرند. همه این موارد نشان می‌‌دهد که حزب‌الله لبنان بخوبی معادله امنیتی سیاسی را درک کرده است و برای سناریوهای آن آماده می‌‌شود. به همین علت راهبرد جدیدی در میدان پیش گرفته است و قصد دارد با ضربات سخت موشکی توقف جنگ را به اسرائیل تحمیل کند.