محدثه واعظی‌پور
روزنامه‌نگار

انتشار نظرسنجی تازه ایسپا درباره بی‌انگیزگی دانشجویان نسبت به تماشای برنامه‌های تلویزیون بویژه سریال و فیلم، موجی از انتقاد را نثار رسانه‌ای کرد که در یک دهه اخیر، کم‌مخاطب شده است. اما برای اثبات جایگاه امروز تلویزیون، نزد ایرانیان می‌توان از خود رسانه مثال آورد. شبکه آی‌فیلم که ویژه سریال‌های تکراریست، پربیننده‌ترین و محبوب‌ترین شبکه تلویزیون بعد از شبکه 3 است. با تماشای سریال‌هایی که در این شبکه پخش می‌شود، از مسیری که امروز به آن رسیده‌‌ایم مطلع شویم. در گذشته، تلویزیون نقطه پرتاب و محل کشف ستاره‌ها یا بازیگران و کارگردان‌های مستعد بود‌.
کارگردان‌های بسیاری از جمله مرضیه برومند، حسن فتحی، احمد امینی و اصغر فرهادی با تلویزیون به شهرت رسیدند و آثاری قابل توجه تولید کردند. سریال‌های مناسبتی در دهه ۸۰، میلیون‌ها ایرانی را پای تلویزیون می‌نشاند. رضا عطاران، قاسم جعفری و علیرضا افخمی بهترین‌‌های کارنامه‌شان را در تلویزیون آن سال‌ها ثبت کردند. مهران مدیری محصول طنزهای شبانه بود و برادران قاسم‌خانی و سروش صحت، از دل تجربه و آزمون و خطا در تلویزیون رشد کردند. ستاره پولساز پنج سال گذشته سینمای ایران، پژمان جمشیدی محصول همین تلویزیون و سریال‌های طنز است. راه دور نرویم، محسن تنابنده، سارا بهرامی، پریناز ایزدیار، شهاب حسینی و امیر آقایی با تلویزیون به شهرت و اعتبار رسیدند و به سینما رفتند.
در سال‌های اخیر، کدام سریال تلویزیون خیابان‌ها را خلوت کرده؟ کدام مناسبت ملی و مذهبی با یک سریال، در ذهنمان مانده؟ کدام بازیگر سریالی، محبوبیت واقعی پیدا کرده است؟
مدیران تلویزیون، تهیه‌کنندگان و رسانه‌های همسو با آن، برای سریال‌های متوسط مثل «طوبی» و «گیلدخت»، حماسه‌سرایی می‌کنند و کمبود مخاطب واقعی را با آمارسازی درباره موفقیت این آثار جبران می‌کنند. کافی است به جنس محتواهای تولید شده برای تعدادی از سریال‌های ظاهراً موفق این سال‌ها دقت کنیم تا خط و ربط حاکم بر فضای تبلیغاتی آنها را متوجه شویم. سازمان صدا و سیما، در رویکردی قابل پیش‌بینی، توضیحی درباره نظرسنجی ایسپا داد و نپذیرفت که میانه مردم و تلویزیون شکرآب است. اما حجم توجه به سریال‌های شبکه نمایش خانگی و علاقه به تماشای تولیدات غیرایرانی سال‌هاست نشان داده که ما قافیه را باخته‌ایم.
 این شکست، برای هر ایرانی دلسوز، غم‌انگیز است. تلویزیون زمانی رسانه‌ای برای ایرانیان در سراسر کشور بود، نه فقط ساکنان شهرهای بزرگ که روستانشینان و اقشار مختلف بیننده فیلم‌ها و سریال‌ها بودند. امروز اما بین مردم و تلویزیون یک شکاف بزرگ خودنمایی می‌کند.