زهرا کشوری
دبیر گروه زیست

انتخاب رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری برخلاف انتخاب رئیس سازمان محیط زیست درهاله‌ای از ابهام قرار دارد و همین مسأله به افزایش دلنگرانی‌ها دامن زده است. 90 نفر برای ریاست سازمان منابع طبیعی رزومه داده‌اند و برای رفتن به خیابان مینی‌سیتی اعلام آمادگی کرده‌اند، اما کمتر کسی نام آنها را می‌داند. البته گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد که از وجود نام برخی از رؤسا و مسئولان سابق سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری و امور اراضی در میان کاندیداها خبر می‌دهد. بویژه مدیران و مسئولانی که در زمان آنها 95 هکتار از بهترین اراضی حسین‌آباد و لله مرز بهشهر به پتروشیمی غیرقانونی میانکاله واگذار شد و سازمان منابع طبیعی تا به امروز نتوانسته آن زمین‌ها را به رغم لغو همه مجوزهای طرح به اراضی ملی برگرداند. سرمایه‌گذار طرح که به گفته «عباس ترکی» معاون پیشگیری از وقوع جرم دادستانی کل کشور، ابربدهکار بانکی است نه تنها زمین را پس نداده که به تازگی از سازمان حفاظت محیط زیست مخالف قانونی ساخت پتروشیمی شکایت نیز کرده است تا این سؤال پیش بیاید مدیرانی که نتوانسته‌اند از عرصه‌های ملی دفاع کنند و 55 هکتار از اراضی ملی را بیش از نیاز این طرح غیرقانونی واگذار کرده‌اند، با چه استدلالی دوباره کاندیدای ریاست این سازمان شده‌اند؟

انتخاب مدیر پشت درهای بسته
 مهم‌ترین سؤالی که این روزها ذهن فعالان حوزه جنگل‌ها و منابع طبیعی را می‌آزارد، این است که چرا اسامی این افراد اعلام نمی‌شود تا جامعه مثل کاندیداهای ریاست سازمان حفاظت محیط زیست، آنها را مورد پرسش قرار دهد و با دیدگاه‌های مدیریتی آنها آشنا شود. چرا همان شفافیت قابل قبولی که در انتخاب رئیس پردیسان به وجود آمد، در انتخاب رئیس سازمان منابع طبیعی که وظیفه حفاظت از تمام عرصه‌های طبیعی کشور را دارد، نیست. کمیته انتخاب ریاست سازمان حفاظت محیط زیست پیش از آن که 7 گزینه نهایی- که بیشترین امتیاز را آورده بودند- به مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور معرفی کند، در دو جلسه مجزا از خبرنگاران و کارشناسان دعوت بعمل آورد و سؤالات و مطالبات آن‌ها را هم  شنید. پس از آن هم که 7 گزینه معرفی شدند، کارشناسان و فعالان حوزه، آنها را در دو جلسه آنلاین مورد سؤال قرار دادند تا دیدگاه‌های آنها را به جامعه منتقل کنند. فعالان حتی اجازه ندادند که فشارهای سیاسی و لابی در انتخاب رئیس پردیسان دخیل باشد. آیا نباید این حساسیت برای انتخاب رئیس سازمان منابع طبیعی دوچندان شود؟ وسعت مناطق چهارگانه تنها 18,969,265 هکتار، یعنی کمتر از 12 درصد کشور است. چرا چنین حساسیتی برای انتخاب رئیس سازمان که مسئولیت حفاظت کل منابع طبیعی کشور را دارد به وجود نیاید؟ زمانی که کارشناسان، فعالان و رسانه‌های تخصصی، می‌توانند چنین نقشی در انتخاب معاون رئیس‌جمهور داشته باشند، چرا نباید نقش خود را در انتخاب معاون یک وزیر ایفا کنند؟ مگر نباید انجمن‌های فعال در حوزه جنگل‌ها، منابع طبیعی و آبخیزداری، نقش اصلی را بازی کنند پس چرا حتی رئیس جامعه جنگلبانی به گفته خود نمی‌تواند رو در رو
با وزیر جهاد کشاورزی گفت‌و‌گو کند؟

 تفکیک نظر کارشناسی
 با نظر رسمی!
در همه این سال‌ها، سازمان جنگل‌ها، منابع طبیعی و آبخیزداری یا آن طور که مسعود منصور، رئیس وقت این سازمان، در میان تعجب همگان نام آن را به سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری عوض کرد- آن هم زمانی که وزارت نیرو وقت تلاش کرد 44 تالاب را که در مالکیت سازمان منابع طبیعی بود به مالکیت خود درآورد.این ورود رسانه‌ها و تلاش سازمان حفاظت محیط زیست وقت بود که اجازه نداد تالاب‌ها از مالکیت سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری خارج شود. همچنین رؤسا، معاونان و کارشناسان این سازمان همیشه در کنج بوده‌اند. بسیاری دلیل آن را زیر سایه بودن وزارت جهاد کشاورزی می‌دانند اما به نظر هم نمی‌آید رؤسای این سازمان در همه این سال‌ها با این موضوع مشکلی داشته باشند. بسیاری از آنها در همه این سال‌ها، در نشست‌های خبری پاسخ‌های رسمی می‌دادند و می‌دهند اما وقتی با اعتراض خبرنگاران روبه‌رو می‌شوند، اطمینان می‌دهند که نگاه کارشناسی آنها با پاسخ مدیریتی‌شان فرق دارد. آیا قرار است دوباره صندلی ریاست سازمان به کسی برسد که نگاه رسمی و کارشناسی‌اش با هم فرق دارد؟ آیا چنین مدیری می‌تواند جلوی کوه‌خواری، جنگل‌خواری، زمین‌خواری و مافیای چوب بایستد؟ سازمانی که جنگلبان‌هایش فروردین ماه به رگبار بسته شدند.
 آیا از دل یک کمیته چهارنفره که وزیر جهاد کشاورزی انتخاب کرده است، مدیری بیرون می‌آید که بتواند جلوی مافیای چوب بایستد؟

زیر چتر دفاعی رئیس‌جمهور
 همین مسائل باعث شده که فعالان منابع طبیعی در همه این دهه‌ها خواستار جدایی سازمان منابع طبیعی از وزارت جهاد کشاورزی شوند، تا رئیس سازمان منابع طبیعی، به‌عنوان معاون رئیس‌جمهور بتواند از عرصه و حریم خود دفاع کند. چون مأموریت سازمان منابع طبیعی حفاظتی است اما وزارت جهاد کشاورزی بهره‌بردار است و این دو را هیچ جور نمی‌توان با هم جمع کرد.
بنابراین از نگاه متخصصین و اصحاب رسانه، مکانیزم انتخاب رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری، بهتر است همچون روند انتصاب رئیس سازمان حفاظت محیط زیست باشد تا در ادامه فعالیت هم پشتوانه و حمایت کارشناسی و رسانه ای را در این نهاد شاهد باشیم.