رضا دبیری نژاد

موزه دار

جهان امروز اگرچه زمینه‌های ارتباطی بیشتری را در خود فراهم کرده است، اما چالش‌های متفاوت‌تری را نیز به همراه داشته که سبب‌ساز جدل‌ها، اختلاف‌ها و درگیری‌های جدیدی شده است؛ اختلافاتی که همواره زمینه ناآرامی‌ها و جنگ‌ها هستند. اما در برابر این جنگ‌های پیدا و پنهان، آدمی برای زیست بهتر به صلح نیاز دارد و برای رسیدن به این صلح باید زمینه رفع اختلاف‌ها ی میان جوامع در طول تاریخ را هم فراهم کرد. لازم به ذکر است، بسیاری از اختلاف‌ها حاصل عدم شناخت یا شناخت نادرست بوده است. از این رو جوامع دور ازهم نیاز به مواجهه مستقیم دارند تا به دنبال آن به شناخت صحیح‌تری از یکدیگر دست پیدا کنند. براین اساس، سفر یا گردشگری یکی از ابزارهای مهم شناخت و مواجهه مستقیم است. گردشگری عبور از مرز است و مرزها یک نشان سمبلیک از جداکردن‌ها هستند. اما مرزها همان قدر که جدا کننده‌اند به همان میزان، محل تماس و ارتباط فرهنگی نیز می‌باشند. نکته دیگر اینکه فرهنگ‌ها به امکانی برای تماس نیاز دارند تا با هم آشنا شوند و گردشگری این زمینه ارتباطی را برقرارمی‌سازد و جداکنندگی مرزها را کنار می‌گذارد و به دنبال آن مردمان فرهنگ‌ها در دل فرهنگی دیگر قرار می‌گیرند و آن را از نزدیک تجربه و لمس می‌کنند و بدین طریق فرهنگ میزبان می‌تواند خود را همانگونه که هست نشان دهد و در واقع تصویری صحیح از خود بسازد. ناگفته نماند در گردشگری، ملل مختلف همدیگر را از نزدیک لمس می‌کنند و آشنا می‌شوند و این آشنایی ایجاد پیوندی است که می‌تواند با تعلق خاطر همراه باشد. آشنایی ملموس و نزدیک می‌تواند تصورات غلط دور از هم را کنار بگذارد و فرهنگ میزبان را در ذهن گردشگران حک کند و آنان را به مدافعان فرهنگ میزبان تبدیل کند.
از سوی دیگر در طول سفر این امکان به وجود می‌آید تا گردشگران فرهنگ خود را به درون فرهنگ میزبان ببرند و به نوعی فرهنگ خودشان را هم معرفی کنند و به سفیران فرهنگی جامعه خود تبدیل شوند. درواقع با این امر مردمان بهتر می‌توانند معرف فرهنگ و جامعه خودشان باشند. بایست گفت مواجهه فرد به فرد افراد، پیوندهای فردی برقرار می‌سازد و از این طریق جوامع در یک شبکه ارتباطی دوستانه قرار می‌گیرند. بنابراین دوستی‌ها بهترین دفاع در برابر جنگ‌افروزی‌هاست و در واقع دوستی آغاز صلح محسوب می‌شود.
براین اساس، این گونه گردشگری، سبب نزدیکی فرهنگ‌ها، افراد و جوامع است و امکان صلح را فراهم می‌سازد. صلح با پیوند و دوستی جوامع و شناخت درست صورت می‌پذیرد و ابزار گردشگری همگی ابزار شناخت و لمس جوامع از هم هستند و برای تحقق صلح باید توانایی این ابزار را تقویت کرد و همه آنها را در جهت این دوستی‌ها و شناخت فرهنگی قرار داد. شعار گردشگری برای صلح که برای روز جهانی گردشگری انتخاب شده یک ضرورت و یک فرصت برای جهان متلاطم امروز است که باید هم جوامع و هم اهالی گردشگری آن را به طوری جدی مورد نظر قرار دهند.