معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفت‌و‌گو با «ایران» جزئیات برخورد با مداخله‌گران سلامت را تشریح کرد
نسخه پزشک‌نماهای مشهد پیچیده می‌شود
رشد قارچ‌گونه پزشک‌نماها و دخالت بی‌حد و حصر آنها در عرصه‌های تخصصی و دخالت در امر درمان، این روزها به معضلی بزرگ برای نظام سلامت ایران تبدیل شده است. مداخله‌گرانی غیرمجاز و فاقد صلاحیت که تیغ جراحی زیبایی و پزشکی را به دست گرفته و با بهره‌گیری از ضعف قوانین و مقررات و به دام انداختن بیماران و زیباجویان در کوچه و خیابان و فضای مجازی، سبب به خطر افتادن جان افراد، نقص عضو و ایجاد آسیب‌های جبران‌ناپذیر می‌شوند. تکنیسین‌هایی غیرمجاز که عمده فعالیت خود را در شهرهای پیشتاز گردشگری سلامت متمرکز کرده و با ورود مداخله‌گرانه و غیرتخصصی، تنها به کسب سودهای چندصد میلیونی اندیشیده و هیچ اهمیتی به سلامت، جان و روان مردم نمی‌دهند.
بیتا میرعظیمی
خبرنگار
روایتی واقعی از اعتماد
برای درک این وضعیت، تنها کافی است سری به دادگاه ویژه جرایم پزشکی زده و از نزدیک با افراد به دام افتاده از سوی پزشک‌نماها و مداخله‌گران سلامت آشنا شوید. «سارا. ج» دانشجوی 22 ساله به «ایران» می‌گوید: «2 سال پیش از طریق فضای مجازی با یکی از پزشکان زیبایی آشنا شدم و برای تزریق ژل مراجعه کردم. هنگام ورود با یک اتاق 12 متری که دیوارش پر بود از مدارکی مثل جواز کسب، گذراندن دوره‌های تخصصی و فوق تخصصی مواجه شدم. البته بعدها فهمیدم که همه این مدارک جعلی بوده و تنها برای جلب اطمینان زیباجویان، به دیوار نصب شده است. متأسفانه چندروز پس از تزریق، صورتم بشدت متورم شده و درگیر مشکلات زیادی شدم. بعدها متوجه شدیم که این خانم اصلاً پزشک نبوده و تنها به صورت تجربی دوره‌های تزریق ژل و بوتاکس را دیده است. بلافاصله شکایت کردیم اما بعد از یک سال دوندگی، جریمه اندکی برای او تعیین شد. برای من هم درس عبرتی شد تا هرگز برای اقدامات زیبایی و پزشکی به مکان‌های غیرمجاز مراجعه نکرده و به افراد فاقد صلاحیت اطمینان نکنم.»
بازدارندگی ناکافی قوانین
علت اصلی مداخلات پزشک‌نماها در حوزه سلامت، از بازدارندگی ناکافی قوانین و تعیین جریمه‌های اندک نشأت می‌گیرد. جریمه‌های 5تا10 میلیونی که از پس مداخلات غیرمجاز پزشک‌نماها برنیامده و در عوض پای بسیاری از تکنیسین‌ها، آرایشگر‌ها و... را نیز به عرصه‌های پزشکی و زیبایی باز می‌کند. خوشبختانه طبق گفته معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد به «ایران»، «در تیرماه سال‌جاری مشکل جریمه‌های اندک برطرف شده و طبق مصوبه هیأت دولت، جریمه مداخله‌گران به ۵۸۰ میلیون تومان برای بار اول و یک میلیارد و ۱۶۰ میلیون تومان برای بار دوم به بعد افزایش پیدا کرده است. به این ترتیب می‌توان امیدوار بود بزودی نتایج بازدارندگی محقق شده و با جلوگیری از مداخلات افراد فاقد صلاحیت در امور پزشکی و زیبایی، سلامت مردم نیز در ورطه خطر قرار نگیرد.»
آمار رو به افزایش تخلفات
دکتر«محمد دهقانی»، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به آمار رو به افزایش مداخلات سلامت نسبت به سال گذشته به «ایران» می‌گوید: «مداخله‌گران، افرادی فاقد صلاحیت و مجوز هستند که عمدتاً به صورت مخفی در حوزه‌های پزشکی، دندانپزشکی و طب سنتی فعالیت می‌کنند. عمده این افراد مجوز نداشته و به صورت زیرزمینی در امور سلامت مردم مداخله می‌کنند. گاهی اوقات نیز شاهدیم که فرد مداخله‌گر مجوز داشته و در مطب، فعالیتی خارج از حیطه وظایفش انجام
می‌دهد.»
تشکیل کارگروه مبارزه با مداخله‌گران سلامت
وی می‌افزاید: «حضور پزشک‌نماها و مداخله‌گران در امر پزشکی و زیبایی منحصر به شهر خاصی نبوده و در سراسر کشور مشاهده می‌شود. در سال 1400 کارگروه مبارزه با مداخله‌گران سلامت در شهر مشهد راه‌اندازی شده و همه ارگان‌های تصمیم‌گیرنده اعم از سازمان نظام پزشکی، نمایندگانی از دانشگاه علوم پزشکی مشهد، پلیس اماکن و حوزه قضائیه پای کار آمدند. در این میان، معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در قالب کمیته مبارزه با مداخله‌گران سلامت و با جدیت و قاطعیت، پرونده‌های ثبت شده شکایات از طریق سامانه ۱۹۰ را پیگیری می‌کند.»
پلمب مراکز مداخله‌گر
طبق گفته معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد، «در حوزه دندانپزشکی از ابتدای سال گذشته تا کنون، 62 مرکز مداخله‌گر بدون مجوز و غیرقانونی پلمب شده و پس از معرفی به قوه قضائیه و تعزیرات، پرونده قضایی برای آنها تشکیل شده است. در حوزه پزشکی نیز 248 مرکز مداخله‌گر و در حوزه طب سنتی نیز 40تا45 مرکز مداخله‌گر پلمب شده و به دستگاه قضایی معرفی شده است. همچنین از ابتدای سال‌جاری تاکنون، 60 مرکز غیرمجاز در حوزه‌های طب سنتی، زیبایی و دندانپزشکی پلمب شده و به مراکز قضایی معرفی شده‌اند.»
دکتر«محمد دهقانی» به بازدارندگی ناکافی و خلأ قانونی نسبت به برخورد جدی با مداخله‌گران در سال‌های گذشته اشاره کرده و می‌گوید: «سقف جریمه برای مداخله‌گران تا چند ماه پیش، حدود 5 میلیون تومان بود. افرادی که ماهیانه سودهای چندصد میلیونی به دست آورده و پرداخت این جریمه‌های ناچیز برایشان رقمی نبود. خوشبختانه در تیرماه سال جاری و با پیگیری‌های وزارت بهداشت و درمان، مبلغ جریمه به میزان قابل‌توجهی افزایش پیدا کرد. پیرو مصوبه هیأت دولت، جزای نقدی مداخله‌گران سلامت برای بار اول شکایت و تشکیل پرونده، بین 58 میلیون تا 580 میلیون تومان و برای بار دوم و در صورت تکرار تا سقف یک میلیارد و 160 میلیون تومان تعیین شده است. امیدواریم با افزایش سقف جریمه‌ها، بازدارندگی حاصل شده و از حضور مداخله‌گران در حوزه سلامت جلوگیری شود.»
ضرورت احراز صلاحیت حرفه‌ای
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مداخله 80 درصدی افراد فاقد صلاحیت در حوزه زیبایی را تأیید نکرده و خاطرنشان می‌کند: «بخش مهمی از افراد مداخله‌گر در حوزه پوست، مو و زیبایی فعالیت دارند. در این میان، اتباع خارجی باید هوشیار بوده و از طریق شرکت‌های گردشگری سلامت وارد کشور شوند و برای امور پزشکی و زیبایی و... به مراکز مجاز و دارای پروانه نظام پزشکی مراجعه کنند. مردم نیز پیش از مراجعه به مطب‌های پزشکی و زیبایی، پروانه فعالیت را از طریق سامانه‌های نظام پزشکی و... بررسی کرده و نسبت به فعالیت انجام شده در حیطه اختیارات و وظایف پزشک، اطمینان حاصل کنند. مردم باید مکانی معتبر را برای درمان خود انتخاب کرده و از مراجعه به مراکز زیرزمینی، بدون تابلو و.... اجتناب کنند. در صورت مشاهده هرگونه تخلف نیز با سامانه شکایات پزشکی 190 تماس بگیرند.» دکتر دهقانی با تأکید بر ضرورت احراز صلاحیت حرفه‌ای و پزشکی افراد پیش از مراجعه به مراکز درمانی و زیبایی می‌افزاید: «مردم باید توجه داشته باشند که حتماً نام پزشک را در سایت سازمان نظام پزشکی استعلام و در صورت داشتن تخصص به پزشک مربوطه مراجعه کنند. همچنین توصیه می‌شود پروانه فعالیت هر مرکز در معرض دید بیماران قرار گیرد.»
