فراگیرسازی خدمات برای ناشنوایان گامیدر توسعه سرمایههای ملی
دکتر حمداله خواجه حسینی روانشناس/ روزشمار مناسبتها را مرور میکنیم و این بار هم نهم مهرماه را به عنوان برگی پر افتخار در دفتر ایام مییابیم چراکه به نام روز جهانی ناشنوایان نام نهاده شده تا توجه اذهان عمومیجامعه را بیش از پیش بر مسائل و مشکلات افراد ناشنوا و کم شنوا معطوف سازد.
امروز به واسطه تلاشهای مستمری که در نظام جمهوری اسلامیصورت گرفته، موضوع توسعه عدالت اجتماعی و برابرسازی فرصتها برای تمامیاقشار جامعه بویژه گروههای آسیب پذیر و دارای معلولیت، بهعنوان یک رویکرد، مبنای بسیاری از برنامهریزیهای دستگاههای مربوطه قرار گرفته و تسریع روند خدمترسانی به این افراد، در دستور کار قرار دارد.
نگاهی به حرکتهای مستمر فعالان حقوق معلولان در سرتاسر دنیا نیز گویای این حقیقت است که در بسیاری از کشورهای دنیا موقعیت فعلی افراد ناشنوا و کم شنوا با شرایط مورد انتظار، فاصله بسیار دارد و همین امر موجب شده تا فدراسیون جهانی ناشنوایان بر لزوم آگاهسازی جوامع و انعکاس حقوق ناشنوایان درقالب زبان اشاره تأکید کند.
امروز همگی باور داریم که مشارکت اجتماعی ناشنوایان و نقشآفرینی آنان درعرصه آموزش، بهداشت و سلامت، اقتصاد و فرهنگ، حق مسلم آنان است و فراهمسازی زمینههای چنین مشارکتی نیز وظیفه شرعی، قانونی و انسانی کسانی است که در جایگاه قانونگذاری، مدیریتی و اجرایی انجام وظیفه میکنند.
باور به لزوم تقویت پشتوانههای قانونی نسبت به افراد دارای معلولیت موجب شد تا پیگیری روند اصلاح قانون حمایت از حقوق معلولان در دستور کار مشترک وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان بهزیستی و سازمانهای غیردولتی فعال در امور معلولان قرار گیرد که درنتیجه این تشریک مساعی، اکنون قانونی را در اختیار داریم که با اهرمهای اجرایی قویتر از گذشته، از احیای حقوق افراد ناشنوا و کم شنوا پشتیبانی میکند.
تشکیل جلسات مستمر با دستگاههای اجرایی و تشریح مفاد قانون مذکور و کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت و تأکید بر ضرورت اجرای این قوانین در دستگاهها، تلاش برای رسمیت یافتن زبان اشاره، رفع موانع تحصیل ناشنوایان در تعدادی از رشتههای دانشگاهی و کمک به جذب آنان در عرصههای شغلی مختلف، بخشی از اقداماتی است که با تلاش سازمانهای دولتی و غیردولتی فعال در این حوزه، دنبال میگردد.
متناسبسازی امکانات برای ناشنوایان در زمینه حملونقل، آموزش، بهداشت و درمان ، سلامت و نیز دسترسپذیری برنامههای رسانهای و امکانات فضای مجازی برای این افراد از دیگر اقداماتی است که میبایست در سایه قوانین و همگرایی دستگاهها دنبال شود تا افراد ناشنوا و کم شنوا در مسیری هموارتر برای نقشآفرینی مؤثر در جامعه تلاش کنند.
با این حال آنچه بیش از هرچیز تضمینکننده مشارکت اجتماعی ناشنوایان است، تلاش فرد فرد ما به عنوان یک مسئول، یک فعال اجتماعی یا شهروند برای عمل به یک مسئولیت مهم است؛ مسئولیتی اجتماعی و انسانی که ما را برآن میدارد تا محدودیتها و تفاوتهای افراد ناشنوا و کم شنوا را بپذیریم، قابلیتها و ارزشهای وجودی آنان را به رسمیت بشناسیم و برای تقویت جایگاه آنان در جامعه تلاش کنیم.
آنگاه درخواهیم یافت که ناشنوایی به معنای سکوت در فضای بیتحرک نیست بلکه فرصتی است تا چشمهای فرد ناشنوا تیزبینانهتر دنیا را رصد کند، دستانش زبان گویایی باشد برای رساندن پیام زندگی و وجودش مزرعهای باشد برای روییدن بذرهای امید به آینده.