مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری مشهد در گفت‌و‌گو با «ایران» نحوه بررسی نواقص ایمنی ساختمان‌ها را تشریح کرد
وجود ۱۲۳ ساختمان ناایمن در مشهد
بیتا میرعظیمی
خبرنگار
سال‌هاست که سایه سنگین ناایمنی بر پیکره ساختمان‌های شهر مشهد سنگینی کرده و رسیدگی به وضعیت ایمنی آنها را همچنان معطل تصویب شیوه‌نامه‌ای تحت عنوان ایمن‌سازی ساختمان‌های ناایمن نگه داشته است؛ شیوه‌نامه‌ای که از سوی سازمان آتش‌نشانی مشهد ارائه شده و از ابتدای سال گذشته تاکنون، چشم انتظار تأییدیه سازمان نظام مهندسی و اداره راه و شهرسازی است. طبق گفته مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری مشهد به «ایران»، در حال حاضر 123 ساختمان دارای نقص ایمنی از منظر آتش‌نشانی در 3 گروه اصلی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، هتل‌ها و مراکز تجاری شهر مشهد وجود دارد. ساختمان‌هایی ناایمن در قلب شهر سیاحتی و مذهبی مشهدالرضا که در صورت بی‌توجهی و عدم رفع نواقص موجود، قابلیت تبدیل به بحرانی جدی داشته و حوادث ناگواری را برای شهروندان و زائران رضوی رقم خواهد زد.
ارتقای ایمنی شهرها
«حمیدرضا کافی‌نیا»، مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری مشهد، با تبریک روز ملی آتش‌نشانی و ایمنی و قدردانی از رشادت‌های قهرمانان آتش‌نشان در سراسر کشور به «ایران» می‌گوید: «سازمان آتش‌نشانی به عنوان یکی از حلقه‌های زنجیره ایمنی، وظیفه ارتقای ایمنی شهرها مبتنی بر مقررات ملی ساختمان‌ها را برعهده دارد. بر این اساس، سازمان آتش‌نشانی در بخش‌های مختلف ورود کرده و ضمن حفاظت و ارتقای ایمنی ساختمان‌ها، جان شهروندان را از وقوع حوادث ناگوار نجات خواهد داد.»
وی می‌افزاید: «بخشی از ارتقای ایمنی ساختمان‌ها در بخش صدور پروانه، عدم خلافی و پایان کار صورت می‌گیرد. بدین معنا که مطابق مقررات ملی ساختمان‌ها مواردی مانند جانمایی، معماری، سیستم‌های اعلام و اطفا با توجه به نوع کاربری و تعداد طبقات ساختمان مورد بازدید قرار گرفته و کنترل می‌شود. در همین راستا، سازمان آتش‌نشانی به عنوان مرجع ذیربط، ورود کرده و در صورت عدم برخورد با وجود مشکلی در نقشه‌های منضم به پروانه، پرونده را مورد تأیید قرار می‌دهد. ما در تمام این سطوح با همکارانمان در سازمان نظام مهندسی، جلساتی برگزار کرده و 3 چک‌لیست در بخش‌های مکانیک، برق و معماری تهیه کرده‌ایم. در بخش معماری، مواردی مانند حفاظ‌ها، خروج‌ها و رعایت فاصله بر اساس نوع کاربری کنترل می‌شود. در بخش برق نیز سیستم‌های اعلام حریق و مدیریت دود و در اطفا نیز سیستم‌های آب پاش و اطفای‌حریق و... کنترل می‌شود.»
کنترل خلافی مطابق مقررات ملی
طبق گفته این مقام مسئول، «در مرحله بعد از کنترل خلافی در طول اجرای ساختمان مطابق پیوست یک نظامات اداری مقررات ملی ساختمان انجام می‌شود. سازمان آتش‌نشانی حق ورود به مسائل مرتبط با ایمنی ساختمان‌های مسکونی 5 طبقه به بالا و استعلام ایمنی در دیگر کاربری‌ها در هر تعداد و زیربنایی دارد. در پایان کار نیز کنترل‌های ایمنی در گروه ساختمانی الف، ب و ج صورت گرفته و از سوی سازمان آتش‌نشانی مورد بررسی قرار می‌گیرد.»
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری مشهد تصریح می‌کند: «شهروندان محترم تا سال‌ها پیش در صف طولانی انتظار باقی می‌ماندند تا سازمان آتش‌نشانی نسبت به ایمنی ساختمان اعلام‌نظر کند. خوشبختانه این مشکل برطرف شده و بلافاصله پس از تقاضای بازدید از سوی شهروندان، بازدیدهای لازم از سوی سازمان آتش‌نشانی به عمل می‌آید. پس از آن، پرونده ایمنی در صورت عدم وجود نواقص و به شرط تکمیل اسناد و مدارک مورد تأیید قرار گرفته و از سامانه آتش‌نشانی خارج می‌شود. نواقص ایمنی نیز از طریق ارسال لینک به شماره همراه شهروندان ارسال می‌شود. خوشبختانه در حال حاضر پاسخگویی به بیش از 80 درصد پرونده‌ها در سازمان آتش‌نشانی به صورت غیرحضوری انجام شده و این امر، رضایت‌مندی شهروندان را در پی داشته است.»
بازدیدهای تخصصی سازمان آتش‌نشانی
وی با اشاره به مشکلات ایمنی در بخش معماری و سیستم‌های اعلام و اطفای ساختمان‌های قدیمی شهر مشهد مانند بازارها و مجتمع‌های مسکونی می‌گوید: «مطابق دستور‌العمل وزیرکشور در تیرماه سال 1401 مبتنی بر پایش ساختمان‌های ناایمن، دو فرم 1 و 2 تعریف شده است. در فرم 1، سازمان نظام مهندسی و اداره راه و شهرسازی موظف است بازدید از ساختمان‌ها را از منظر مدیریت سازه، وضعیت گسل و... انجام داده و اعلام نظر کند. فرم 2 نیز به بازدیدهای تخصصی از سوی سازمان آتش‌نشانی اختصاص دارد. در همین راستا همکاران ما در ایستگاه‌های مختلف، ساختمان‌های تحت پوشش را مورد بازدید قرار داده و در صورت مشاهده نقص ایمنی، پرونده موردنظر را تحت عنوان (دارای نقص ایمنی) در سامانه منتاک بارگذاری می‌کنند. در حقیقت، ترکیب این دو بازدید و خروجی آن پس از بررسی فرم‌های 1 و 2 اعلام نظر شده و ساختمان‌های دارای نقص ایمنی معرفی خواهند شد.»
معرفی 9 مرکز درمانی ناایمن به مراجع قضایی
طبق گفته «حمیدرضا کافی‌نیا»، «در حال حاضر روزانه به طور متوسط، 50 درخواست عدم خلافی از طرف سازمان آتش‌نشانی مشهد مورد بازدید قرار می‌گیرد. همچنین ماهیانه حدود 350تا400 پرونده از طریق سامانه به سازمان آتش‌نشانی ارجاع شده و پس از بررسی نقشه‌ها از سوی همکاران در سامانه پاسخ داده می‌شود. در بخش پایان کار نیز ماهانه 200 پرونده مورد بررسی قرار می‌گیرد. وی با اشاره به تداوم بازدید ساختمان‌ها از نظر ایمنی می‌گوید: طبق آمار 5 ماهه سال‌جاری در بازید از گروه‌های ساختمانی، 30 مورد بازدید از مراکز درمانی و بهداشتی صورت گرفته و تاکنون 9مرکز به مراجع قضایی ارجاع شده است. 32 مورد اخطار دوم گرفته و از سال‌های گذشته تاکنون، 229 مرکز درمانی اعم از بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها و... تأییدیه ایمنی گرفته‌اند.»
روزانه ۱۱۰ عملیات آتش‌نشانی
انجام می‌شود
وی ادامه می‌دهد: «در سال‌جاری، 11 مدرسه در شهر مشهد گواهی ایمنی دریافت کرده است. همچنین 15 مسجد مورد بازدید قرار گرفته و 5 مورد به مراجع قضایی معرفی شده است. در 6 ماهه نخست سال‌جاری نیز آموزش‌های ایمنی به هیأت امنا، متولیان و نمازگزاران 120 مسجد ارائه شده و دو کپسول رایگان نیز از سوی سازمان آتش‌نشانی به مساجد اعطا شده است. همزمان 623 مورد بازدید از ساختمان‌های تجاری صورت گرفته و همزمان با تشکیل 338پرونده، 203 مورد تأییدیه ایمنی از سوی سازمان آتش‌نشانی دریافت کرده‌اند. مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری مشهد با اشاره به انجام روزانه ۱۱۰ عملیات آتش‌نشانی در شهر مشهد می‌گوید: از این تعداد، ۷۰ درصد مربوط به عملیات نجات و ۳۰ درصد دیگر مربوط به عملیات حریق است؛ بیشترین عملیات نجات آتش‌نشانی نیز مربوط به قطعی برق و گرفتاری در آسانسور است. همچنین علی‌رغم استاندارد جهانی سرفاصله خدمت‌رسانی تا اعزام نیرو‌ها به محل حریق (۴ تا ۷ دقیقه)، در شهر مشهد با وجود پراکندگی ایستگاه‌ها و سرعت عمل همکاران، این سرفاصله به ۴ دقیقه و ۳۳ ثانیه رسیده است.
