در مراسم رونمایی مجموعه موسیقایی «دستگاههای موسیقی ایران» اثر حسین علیزاده مطرح شد
موسیقی در فرهنگ و هنر ایران حرف اول و آخر را می زند
ندا سیجانی
خبرنگار
«اینجا کشور و سرزمین من است و ما آنچه را که میخواهیم درآن میسازیم و براین نظرم برای ساختن هرچیزی باید مصمم بود و نگاه به آینده داشت.»این بخشی ازصحبتهای استاد حسین علیزاده درآیین رونمایی مجموعه موسیقایی «دستگاههای موسیقی ایران» است. مجموعهای ارزشمند درقالب یک اثرآموزشی و پژوهشی که به نوعی دایرة المعارفی از ردیفها و گوشههای موسیقی ایرانی در آن تعریف میشود. گنجینهای گرانبها ازموسیقی اصیل ایرانی که صیانت از آن دغدغه همیشگی حسین علیزاده بوده و برای حفظ و ترویج آن به نسل آینده بارها و بارها از آن سخن گفته است. آنچنان که طی سالها فعالیتش دراین عرصه، تلاش کرد این هنرکهن را به گوش آن سوی مرزها هم برساند و بایستی گفت با اجرای کنسرتهای بسیار و تولیدات موسیقی ارزشمند، در به سامان رساندن این رسالت بزرگ سنگ تمام گذاشت. اما این تنها شاخصه حسین علیزاده نیست. اوعلاوه بر عشق و تعصب به کار و هنر، در اخلاق و ادب هم کم نظیر است. هنرمندی که همیشه و درهمه جا رسم ادب و احترام و شاگردی به اساتید را به درستی بجا آورده است و درهر محفل و مجلسی نام و یاد استاد بزرگش هوشنگ ظریف را گرامی داشته و ازمعلمان و بزرگان خود به نیکی یاد کرده است.
در رؤیاهایم صداهای آینده را میشنیدم
حسین علیزاده درمراسم رونمایی «دستگاههای موسیقی ایران» که شامگاه شنبه 31 شهریورماه با اجرای سید عباس سجادی در فرهنگسرای ارسباران برگزارشد، درجملاتی ضمن خیرمقدم به حاضران درسالن بیان کرد: به جمع آشنایی سلام میکنم که برای من یک خانواده بزرگ هستند و درکنارشان آرامش دارم. عزیزانی که هرگاه رو درروی آنها قرار میگیرم گویی دربهشت هستم. من سخنم را با یادی از استاد هوشنگ ظریف آغاز میکنم. نامی که هرگاه آن را برزبان میآورم منقلب میشوم. استادی که بسیار از او آموختم وهرگاه از او صحبت میکنم گویا عشق باردیگر در من به جریان افتاده است.
او به ذکرخاطراتی از دوران آموزش با استاد هوشنگ ظریف و اولین ساز تاری که به دست گرفت اشاره کرد و گفت: در آن دوران ابتدا ضربههای ناکوکی برساز مینواختم اما در رؤیاهایم صداهای آینده را میشنیدم و گویی خوابی است که مطمئن بودم تعبیر میشود.
او درادامه صحبت هایش گفت: من ازعزیزانی که دراین مجموعه درکنارم بودند، عشق را آموختم و روی سخنم با شما هنرمندان جوان است و باید بگویم حتی اگریک روز از کسی درسی آموختید تا پایان عمرقدردانش باشید. این یک شعور و فرهنگ است که متأسفانه گاهی اوقات برخی افراد عاری از آن هستند.
من موسیقیدان سنتی نیستم و نگاه هویتی به موسیقی برایم مهم است
این آهنگساز در ادامه بیان کرد: درتاریخ موسیقی ایران، برای حفظ و حراست موسیقی همواره صحبتهای فراوانی مطرح میشود. ردیف هم جزئی ازاین تاریخ موسیقی است که در اشکال مختلف ارائه شدهاند.
او تأکید کرد: این اثرقطعاً کارآخرمن نیست ولی تلاشی است ازسوی یک موسیقیدان ایرانی که سعیاش براین بوده به همه فرهنگها توجه کند و بیان کند با یک گنجینه چگونه میتوان برخورد کرد تا آن را سینه به سینه به نسلهای بعدی رساند. پس من موسیقیدان سنتی نیستم. برای من نگاه هویتی به موسیقی مهم است که متأسفانه دراین سالها برخوردهای خوبی با آن صورت نگرفته است. نکته دیگر اینکه امروزه جهان بینی هنرمندان موسیقی دیگر مرزی ندارد. چرا که دریک دهکده جهانی قرار داریم که حصاری ندارد و هنرمندان ما در هر دوره تاریخی که حضور داشته باشند تأثیرات خود را منطبق بر روز به جای خواهند گذاشت. ما امروز عشق داریم که در هر شرایطی به عنوان یک ثروت محسوب میشود و ردیف هم از این قاعده مستثنی نیست چون واژه امید عینیت پیدا کرده است. باید بگویم با توجه به رنجی که موسیقی طی این سالها کشیده است ما از نظر ساز سازی، نوازندگی، آهنگسازی، خوانندگی و...دارای ثروت بسیاری هستیم.
حسین علیزاده آهنگساز و مدیرهنری پروژه «دستگاههای موسیقی ایران» دربخشی ازصحبتهایش که در نشست خبری این مجموعه مطرح شد بیان داشت: خوشحالم که هم من و هم شما پرچم هویت ایرانی را برافراشتیم. هرگاه ازهویت صحبت به میان میآید سعیمان این است آن را جهانی کنیم. اما تا زمانی که به این سرزمین و ریشهای که داریم، اعتبار ندهیم کارجلو نمیرود.
فرهنگ ایران میتواند ظرفیت جهانی داشته باشد
او در ادامه افزود: افراد مسئول همواره در تمامی مصاحبههای خود از یک گذشته دورصحبت میکنند که ایران چه بوده است. اما اگرریشهها و تاریخ را بدون توجه به مفاهیم سیاسی نگاه کنیم خواهید دید زندگی و زیست بشر در فرهنگ و هنرهویت ایرانی ماندگار شده است. پس فرهنگ ایران میتواند ظرفیت جهانی داشته باشد کما اینکه بسیاری از بزرگان ادبیات چنین کاری کردهاند. البته باید بگویم متأسفانه فضایی که درعرصههای هنری دیده شده در حوزه موسیقی آن طور که باید و شایسته آن است توجه خوب و مهربانانهای صورت نگرفته است. این درحالی است که موسیقی، فرهنگ و تشکیلاتی جداناپذیر از فرهنگ و هنر ایران عزیزمان است.
علیزاده تصریح کرد: این یک حس خوب است که وقتی از ایران سخن میگوییم از فرهنگ و هنر سرزمینی حرف میزنیم که موسیقی حرف اول و آخر را میزند اما جای تأسف است که همچنان توجه خوبی به موسیقی نشده و ای کاش شرایط به گونهای باشد که برخی دیگر پشت درهای بسته برای هنرمندان تصمیمگیری نکنند و فضایی را فراهم سازند که هنرمندان فعالیتهایی را برای ایران انجام دهند.
به آینده موسیقی ایران امیدوارم
او درادامه به این پروژه موسیقایی اشاره کرد و گفت: این پروژه در روزگارسخت کرونا در ذهنم شروع شد و چون خودم را هنرمندی میدانم که به ردیف موسیقی ایران مسلط است تلاش کردم این ریشه را دردوران معاصرارائه دهم. بنابراین آمدم تا به واسطه طراحیهایی که در این زمینه انجام میدهم، ردیف را به مردم معرفی کنم. اینها صرفاً آثار مردمی هم نیستند بلکه یک بسته آموزشی خوب است. وقتی دراین حوزه مردم برای ما مهم میشوند پس باید در حوزه محتوا نیز کارهای اختصاصی انجام دهیم. سیروس جمالی به عنوان یکی از شاگردانم که امروز دوست و رفیق من است، تمام تلاش خود را انجام داد تا با زبان شاعری یک نقاشی را به پروژه دستگاههای موسیقی ایران منتقل کند. پروژهای که یک نسل آگاه و باسواد موسیقی دراین جریان همراه من بودند و باید خوشحال بود در چنین شرایطی شاهد تولد و ظهور هنرمندانی هستیم که اینچنین در هنر خود توانمند هستند. من همواره به آینده امید دارم و دل بستهام و امیدوارم این پروژه محصول همین امید باشد.
علی بوستان مدیرتولید مجموعه «دستگاههای موسیقی ایران» نیز در نشست خبری این اثر بیان داشت: مجموعه پیش رو حاصل یک دوره کار فشرده نزدیک به چهارساله بود که تألیف آن ازسال ۱۳۹۹ توسط استاد حسین علیزاده آغاز شد؛ با توجه به اقتضائات کرونا و دیگر مسائل اجتماعی کار با تأخیراتی مواجه شد. باید بگویم آنچه از مجموعه دستگاههای موسیقی ایران پیش روی مخاطبان قرار گرفته، نوع متفاوتی از آنچه در حوزه موسیقی ردیف دستگاهی ایرانی میشناسید است که استاد علیزاده روی بسیاری از آنها نگاه جدیدی را وارد کرد و غیر از نشر فیزیکی بنا داریم در بستر مجازی نیز این پروژه را پیش روی مخاطبان قرار دهیم.
در مراسم رونمایی این اثرداوود گنجهای، محمود دولت آبادی، علی اکبر شکارچی، حمیدرضا دیبازر، علی جعفری پویان، محمدمهدی گورنگی، نیما جوان، سهراب سلیمی، محمدعلی مراتی و... حضور داشتند.