نفیسه امامی
خبرنگار

تولید کالاهای اساسی از جمله غلات، نهاده‌های دامی و دانه‌های روغنی در کشور به نسبت میزان مصرف در کشور کم و میزان آن پایین است و به همین دلیل سالانه حجم قابل توجهی از ذرت، جو و کنجاله سویا ی مصرف داخل به کشور وارد می‌شود. افزون بر این موارد، گندم هم تا سال گذشته به کشور وارد می‌شد اما امسال با توجه به بالا رفتن میزان تولید کشور توانسته‌ایم تا حجم زیادی به خودکفایی نزدیک شویم.
بررسی آمار تولید و واردات غلات در ایران، بیش از آنکه یک موضوع اقتصادی باشد، مسأله‌ای حیاتی است چرا که امنیت غذایی موضوعی جدی برای هر کشوری محسوب می‌شود و تحقق آن نیازمند انجام اقداماتی از جمله عملیات‌های به‌زراعی است. سالانه بین ۱۷ تا ۱۸ میلیون تن غلات وارد کشور می‌شود ولی با توجه به نوسان اقلیمی و شرایط داخلی در بخش خودکفایی کالاهای اساسی، این عدد می‌تواند به حداقل ۱۲ تا ۱۶ میلیون تن و در بالاترین حجم واردات ۱۸ تا ۲۰ میلیون تن برسد. غلات از مبادی مختلفی به کشور وارد می‌شود که به‌طور سنتی سالانه 2.5 تا ۳ میلیون تن از بنادر شمالی کشور و از مبدأ روسیه به کشور وارد می‌شود، اما قزاقستان و برزیل هم از دیگر مبادی واردات غلات و نهاده‌های دامی محسوب می‌شوند. میزان نیاز نهاده دامی 22 میلیون تن در کشور است که از این میزان 6 میلیون تن آن در کشور تولید و مابقی وارداتی است. بنابراین ساماندهی این بازار و کاهش ارزبری با آگاهی از روند جهانی بازار غلات شدنی است. با توجه به وابستگی بالا و ارزبری قابل توجه واردات نهاده‌های دامی و غلات، موضوع رسیدن به خودکفایی یا تولید در حجم گسترده‌تر در این اقلام اساسی همواره در دستور کار دولت‌ها و وزارت جهاد کشاورزی بوده اما شرایط لازم و کافی برای رسیدن به این هدف در کشور فراهم نبوده است.
 
اهمیت خودکفایی پایدار در تولید
علیرضا کریمی، رئیس کانون هماهنگی زنجیره گندم، آرد و نان در نشستی درباره اطلاع‌رسانی از برگزاری کنفرانس غلات گفته است: بارها موضوع خودکفایی هر یک از محصولات اساسی در کشور مطرح شده که در برخی هم این خودکفایی محقق شده است اما زمانی این خودکفایی مفید است که پایدار باشد.  وی توضیح داد: هنگامی تولید پایدار محقق می‌شود که از مرحله کاشت تا بازار، نیازمندی‌ها به طور شفاف مشخص باشد. خودکفایی نیاز به زیرساخت دارد و این زیرساخت‌ها باید از تأمین بذر تا آمایش سرزمین و نظام سهام‌داری در مزرعه مجدد مورد بازنگری قرار گیرد. محمد مرتضوی رئیس هیأت مدیره انجمن صنایع غذایی نیز با تأکید بر اینکه اگر آگاهی ما درباره غلات به سطح مطلوبی برسد، می‌توان از میزان واردات غلات به کشور کم کرد، گفت: باید تمهیداتی اندیشیده شود تا زمانی که قیمت غلات به قله می‌رسد، کمتر اقدام به خرید کنیم.

برش

الزام برداشت صحیح و بموقع
رئیس هیأت مدیره انجمن صنایع غذایی گفت: برای تأمین امنیت غذایی مردم یعنی دسترسی مردم و فراوانی زنجیره غذایی باید برداشت بموقع و درستی داشته باشیم و درباره بازارهای جهانی نیز تصمیمات بموقع و درستی بگیریم. به گفته مرتضوی به طور حتم برای تأمین امنیت غذایی کشور باید از شاخص‌های قانونی و استانداردهای کشور برای تأمین، نگهداری و خرید کالاهای اساسی استفاده کرد در غیر این صورت بازار کالاهای اساسی با چالش روبه‌رو می‌شود. وی با اشاره به امنیت غذایی افزود: یکی از شاخص‌های مهم در تأمین امنیت غذایی، فراوانی و در دسترس بودن کالاها با قیمت مناسب برای جامعه است. این یک واقعیت است که به لحاظ زمین، آب و شرایط اقلیمی توانمندی کشور در تأمین امنیت غذایی مشخص است. در کنار این موضوع ما نتوانسته‌ایم از ظرفیت‌های موجود نیز استفاده بهینه کنیم.