مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور پیش از ظهر پنجشنبه در آیین تکریم و معارفه وزرای سابق و جدید علوم، تحقیقات و فناوری حضور یافت و در سخنانی «علم و عمل» خالصانه را مهم‌ترین فلسفه و دلیل آفرینش انسان از سوی خدای متعال عنوان کرد و گفت: اگر انسان‌ باور داشته باشند که حیات زمین به خاطر اوست، حیات او به خاطر علم است، حیات علم به عمل است و حیات عمل به اخلاص و انجام کارها برای خدا و مردم است، آیا ممکن است چنین جامعه‌ای به عقب‌ماندگی، فقر، فساد و تبعیض گرفتار شود؟ پزشکیان به پیچیدگی و ناکارآمدی نظام آموزشی کشور اشاره کرد و افزود: در حالی که کل علم اقتصاد به پاسخ به 4 پرسش چه تولید کنیم؟ چه تعداد تولید کنیم؟ با چه کیفیتی تولید کنیم؟ و در کجا توزیع کنیم؟ می‌پردازد، ما به رغم داشتن دانشگاه‌های متعدد هنوز نتوانسته‌ایم بدرستی پاسخ این پرسش‌ها را بدهیم.

انتقاد رئیس‌جمهور از تعداد 
بالای دانشگاه‌ها
رئیس جمهور اظهار داشت: این حجم از دانشگاه‌ها برای چه کاری و حل چه مشکلی ایجاد شده است؟ و چرا جوانان خود را وادار به درس خواندن و تحصیل در رشته‌هایی می‌کنیم که پس از فارغ‌التحصیلی برای آنها شغل و کار وجود ندارد؟ این یک مشکل جدی است که در رشته‌هایی دانشجو تربیت می‌کنیم که به آنها نیاز نداریم و باید با کمک مجلس و وزارتخانه‌های علوم و بهداشت این مشکل را رفع کنیم.

ایراد در آموزش
پزشکیان با اشاره به اینکه ما افتخار می‌کنیم که نخبگان زیادی در رشته‌های مختلف تربیت می‌کنیم، اما بعد همین افراد براحتی از کشور خارج می‌شوند، تصریح کرد: ایراد اول در این زمینه از همان چیزی است که آموزش می‌دهیم. باید در کنار آموزش مباحث علمی به فراگیران، مهارت‌های کارگروهی، برقراری ارتباطات کاری و توانایی حل مسأله را نیز آموزش دهیم تا هنگام مواجهه با مشکلات به جای آنکه زود قهر کنند و از میدان خارج شوند، توانمندی انجام کارگروهی، برقراری ارتباطات علمی و کاری و نیز حل مسأله را داشته باشند.

تربیت عالمان برای حل گرفتاری‌های جامعه
رئیس جمهور با تأکید بر اینکه حل مشکلات جامعه در گرو بهره گرفتن از علم و عالمان است، خاطرنشان کرد: نخبه‌ای به کار ما می‌آید که درد جامعه را بشناسد و آموزش دیده که بماند و برای حل مشکلات این آب و خاک تلاش کند. ما نتوانستیم به گونه‌ای جوانان را آموزش دهیم که بلافاصله بعد از فارغ‌التحصیلی فکر نکنند باید به آنها جور دیگری توجه شود و اگر نشد، بلافاصله قهر نکنند و از کشور بروند؛ باید عالمانی تربیت کنیم که وجود، ذهن و دانایی و آگاهی‌شان برای حل گرفتاری‌های جامعه و گشودن گره از زندگی مردم باشد.

کار را به کاردان نسپردیم
پزشکیان با انتقاد از اینکه کار را به کاردان نسپردیم و علم را به استخدام حل مشکلات جامعه درنیاورده‌ایم، تأکید کرد: دانشگاه می‌تواند مملکت ما را نجات دهد به شرط اینکه به علما و نخبگان به دور از هر سلیقه، باور، گرایش و عقیده‌ای احترام بگذاریم. حضرت علی می‌گوید هر کس یک کلمه به من بیاموزد مرا بنده خویش کرده است، آن وقت ما می‌آییم جوانی که تربیت شده اساتید بزرگ ماست به عنوان رئیس آنها انتخاب می‌کنیم و او هم بی‌توجه به اینکه در اثر زحمات همین اساتید به این جایگاه رسیده، به آنها بی‌احترامی می‌کند.

دانشجوها را برگردانید
رئیس جمهور گفت: به وزرای بهداشت و آموزش و پرورش هم گفته‌ام و اینجا هم تأکید می‌کنم، وضعیت همه آن اساتیدی که به هر طریقی از دانشگاه لغو قرارداد یا اخراج شدند، مورد بازنگری قرار دهید و دانشجوها را برگردانید. طبیعی است که دانشجو حرف دارد و اعتراض می‌کند، من باید جوابش را بدهم، یا حرفش حق است که باید اطاعت کنم، یا نه اشتباه می‌کند که باید هدایتش کنم.

نباید با دانشجو برخورد کنیم
پزشکیان با بیان اینکه دانشجو نمی‌تواند آدم بدی باشد چرا که او امید و سازنده فردای مملکت ماست و باید سؤال کند، افزود: کرسی آزاداندیشی که رهبر معظم انقلاب بر تشکیل آن تأکید دارند، یعنی اینکه دانشجو آزادانه حرفش را بزند و با منطق جواب بگیرد، هر کدام منطق نداشت باید منطق طرف مقابل را بپذیرد. اینها مسائل روشن علمی است و باید براساس شواهد تصمیم بگیریم. دانشجو را می‌شود هدایت و توجیه کرد، اگر حق با اوست، خودمان را باید اصلاح کنیم، نه اینکه با او برخورد کنیم. اگر این مسأله را دریافتیم و توانستیم بپذیریم، آن وقت مملکت را آباد می‌کنیم.

ارتقای شاخص‌های سلامت؛ از محورهای کاری دولت چهاردهم
مسعود پزشکیان همچنین روز پنجشنبه در مجمع عمومی فصلی فرهنگستان علوم پزشکی حضور یافت و در سخنانی در این نشست با اشاره به سخنان خود در دوران تبلیغات انتخاباتی، تصریح کرد: دولت چهاردهم مبنای کار خود را اجرای سند چشم‌انداز، سیاست‌های کلی و قانون برنامه قرار داده و در این مسیر نه بر اساس نظر خودمان، بلکه بر اساس نظر و راهکارهای ارائه شده از سوی کارشناسان و مبتنی بر امکانات و منابع مالی موجود در کشور عمل خواهیم کرد. پزشکیان ارتقای شاخص‌های سلامت را از محورهای کاری دولت خود برشمرد و اظهار داشت: از لوازم ضروری ارتقای شاخص‌های سلامت توجه به محرومین در راستای رفع بی‌عدالتی، فقر، تبعیض و نگاه‌های تک‌بعدی است. ما باید به کسانی بیشتر توجه کنیم که به دلیل محرومیت‌ها در معرض خطر بیشتر هستند. رئیس‌جمهور حل مشکلات کشور را در گرو اتخاذ تصمیمات صحیح از سوی کارشناسان و نخبگان دانست و گفت: برای تمام مشکلات کشور راه‌حل وجود دارد، اما مشکل آنجاست که یا راه‌حل‌ها را نمی‌شناسیم، یا مهارت و انگیزه اجرای آنها را نداریم. اگر باور ما این باشد که عقل‌کل هستیم و می‌توانیم برای همه مشکلات راه‌حل ارائه دهیم، خطا رفته‌ایم و نخواهیم توانست مشکلات را حل کنیم.

حرف صحیح را از سوی هر کسی که باشد می‌پذیریم
پزشکیان با تأکید بر اینکه حرف صحیح را از سوی هر کس که باشد می‌پذیریم و از همکاری هر کسی که توانمندی حل مشکلات را دارد استقبال می‌کنیم، تصریح کرد: ما باید یکسری ابزار اندازه‌گیری و سنجش برای اینکه بدانیم چه کسی را در چه جایی قرار دهیم تدوین کنیم. پیش از این عموماً افراد بر اساس روابط و دسته‌بندی‌ها منصوب می‌شدند، اما ما فقط بر اساس اینکه چه کسی توانمندی اجرای کدام بخش از اسناد بالادستی را دارد افراد را منصوب خواهیم کرد. وقتی افراد بر اساس توانمندی‌ها و برای اجرای اسنادی که درباره اهداف آنها اختلافی نیست منصوب شوند، دیگر دعوا و اختلاف موضوعیت ندارد. رئیس‌جمهور با بیان اینکه هر کس بتواند اسناد بالادستی کشور را اجرا کند با ماست و هر کس نتواند با ما نیست، خاطرنشان کرد: خیلی مهم است که ما بدانیم همه چیز را نمی‌دانیم. وقتی این را بدانیم به سراغ دانستن یا کمک گرفتن از افرادی می‌رویم که می‌دانند. اینجاست که انجمن‌ها و گروه‌هایی که بر محور دانایی و تخصص تشکیل شده‌اند، از جمله فرهنگستان علوم پزشکی بسیار می‌توانند به ما کمک کنند.