وقتی آب با سرعت زیاد از ساحل به دریا بر می گردد

جریان‌های شکافنده در کمین شناگران دریای خزر

ایران زمین - تابستان سال گذشته 37 نفر بر اثر غرق‌شدگی و تابستان سال ‌جاری تا روز گذشته 12 نفر در دریای خزر جان خود را از دست دادند. از ابتدای تابستان سال‌جاری نیز تاکنون 506 نفر از غرق‌شدگی در آب‌های دریای خزر نجات پیدا کردند. بررسی‌ها نشان می‌دهد عوامل مختلفی در غرق‌شدگی افرادی که برای شنا کردن و فرار از گرما تنی به آب می‌زنند، وجود دارد. یکی ازمهمترین عوامل غرق‌شدگی جریان شکافنده دریایی است. از نیمه دوم مرداد و شهریور با توجه به شرایط آب و هوایی و توپوگرافی سواحل دریای خزر «جریان‌های شکافنده» به اوج می‌رسند به گونه‌ای که حتی نقاطی از ابتدای طرح دریا که به عنوان منطقه امن برای شنا انتخاب شده‌اند با اوج‌گیری این پدیده تغییر وضعیت می‌دهند.
نقی کریمیان رئیس هیأت نجات غریق مازندران با تشریح جریان شکافنده دریایی گفت: امواج دریا با حرکت به سمت ساحل همواره حجم زیادی از آب را به طرف خشکی منتقل می‌کنند. این حجم وسیع از آب می‌باید دوباره به داخل دریا برگردد و برای این منظور در نقاطی از ساحل، به صورت تقریباً غیر قابل پیش‌بینی، درون آب دریا آبراهه‌هایی به طرف دریا ایجاد می‌شود که در آن آب با سرعت زیادی بر خلاف جهت امواج (یعنی از سمت ساحل به سمت دریا) جریان می‌یابد .‌این جریان‌ها کاملاً از امواج آب متفاوت بوده و به آنها جریان‌های ساحلی، جریان‌های شکافنده (Rip Currents)  یا جریان‌های مرگبار گفته می‌شود که در بسیاری از نقاط جهان بویژه سواحل دریای خزر، تلفات جانی فراوانی را به بار می‌آورند.
وی ادامه داد: جریان شکافنده از بالا شبیه یک بادبزن دستی عمل می‌کند که دسته آن به سمت ساحل و دهانه آن به سمت دریا است. دسته این بادبزن بیشترین قدرت را دارد و صرف نظر از اینکه شناگر چقدر شنا بلد است یا چقدر توان جسمی دارد، در عمل برگشت وی به سمت ساحل را غیر‌ممکن می‌کند و او را سریع با خود به داخل دریا می‌کشاند.
رئیس هیأت نجات‌غریق مازندران پیش‌بینی کرد تعداد فوتی‌ها براثر غرق شدن در دریا در شهریورماه افزایش یابد و گفت: امسال ۷۵۰ نقطه به عنوان طرح دریا انتخاب شد؛ اما با توجه به شرایط هوا و توپوگرافی سواحل دریای خزر از شهریور به رؤسای هیأت‌ها این اختیار را دادیم که در زمان طوفان نقاط خطرناک را شناسایی و ناجیان غریق را در آن مستقر کنند.
صفحات
آرشیو تاریخی
شماره هشت هزار و پانصد و سی و هشت
 - شماره هشت هزار و پانصد و سی و هشت - ۳۰ مرداد ۱۴۰۳